Aan tafel bij DWDD: hoe de media werken & hoe je ze vóór je laat werken

Welke onderhandelingen gaan eraan vooraf voordat gasten in talkshows als DWDD, Pauw of RTL Late Night aan tafel komen? Hoe zorg je ervoor dat een tv-interview vóór je werkt en niet tegen je? En hoe kom je aan tafel bij een talkshow die elke avond rond de 1 miljoen kijkers trekt?

Voor menig PR– of communicatieprofessional, marketeer of voorlichter is het een droom om een massabereik te realiseren voor hun (organisatie)boodschap. Waar kan dat beter bij de populaire talkshows als Pauw, DWDD of RTL Late Night. Avond aan (doordeweekse) avond bereiken elk van deze programma’s honderdduizenden tot 1,8 miljoen(!) kijkers. Bij Matthijs van Nieuwkerk en Humberto Tan worden de onderwerpen in een vlot tempo besproken met over het algemeen een positieve inslag en een hoog entertainment gehalte. Bij Jeroen Pauw krijg je meer spreekruimte en daardoor meer diepgang samen met een meer kritische toonzetting en vaker gasten uit de politiek.

Onderhandelingsjournalistiek

In zijn boek Het briefje van Bleker schrijft Peter Kee over intriges op het Binnenhof, politici, spindoctors en zijn werk als politiek redacteur bij Pauw & Witteman. Politici willen bij voorkeur aanschuiven op het moment dat er geen vuiltje aan de lucht is en ze hun eigen boodschap breeduit kunnen verkondigen. De politiek redacteur is vooral geïnteresseerd wanneer er iets mis met een dossier of op hun departement. Na onderhandeling wordt vaak een deal gesloten waarover het interview wel en vooral niet mag gaan.

Hoe je de media vóór je laat werken

Veel politici weten de media effectief in te zetten. Zo deelt Femke Halsema haar vertrek uit de Kamer al 3 maanden voorafgaand aan de bekendmaking met de presentatoren Pauw & Witteman, waar ze een graag geziene gast is. Haar eigen fractie kreeg dit nieuws slechts 3 dagen van tevoren te horen. Deze exclusieve scoop leverde haar een 50 minuten Pauw & Witteman-programma op, geheel het teken van haar afscheid. Een goed geregisseerd (media-)afscheid. In haar politieke memoires Pluche blikt Femke Halsema terug op haar 12 jaar in Den Haag. Daarin belicht ze haar aanvankelijke moeizame relatie met de pers en hoe ze later juist heel effectief en succesvol de media inzet om haar ideeën over de bühne te brengen. Ik zeg, een aanrader dit boek!

Het briefje van Bleker

Jammer genoeg zijn er verschillende praktijkvoorbeelden van media-optredens die desastreus gebleken zijn. Zo ging Henk Bleker dapper aan tafel bij Pauw & Witteman met als andere gast Mauro, de jonge uitgeprocedeerde asielzoeker waar half Nederland over viel dat hij uitgezet zou worden. Bleker verdedigde in die uitzending best overtuigend dat regels helaas regels zijn en er niet van procedures afgeweken kan worden. In een opwelling en bedoeld als sympathiek gebaar schuift hij na afloop van het gesprek Mauro een briefje toe waarin hij samen met zijn moeder wordt uitgenodigd om een voetbalwedstrijd PSV – FC Twente bij te wonen. ‘Dat nooit’, is het antwoord van Mauro. Twitter ontploft bijna met negatieve reacties. Dit tv-optreden was het begin van het einde van Blekers – tot dan toe succesvolle – politieke carrière.

Hoe kom je aan tafel?

Hoe trek je de aandacht van de redactie van de populaire talkshows? Peter Kee geeft als kijkje achter de schermen de volgende vier tips mee om aan tafel te komen:

1. Urgentie & actualiteit: redacteuren strijden elke werkdag weer om de meest spraakmakende en actuele gasten aan tafel te krijgen met als doel om de kwaliteit én kijkcijfers van hun programma zo hoog mogelijk te houden. Voor elke talkshow geldt de strikte voorwaarde dat een gast exclusief optreedt in hun programma.
2. Bekende koppen: doen het nu eenmaal goed. Als learning voor jou: zorg dat je een bekende ambassadeur voor jouw onderwerp weet te interesseren en voor jouw organisatie het woord wil en kan voeren. De recente case door Publistat met een dakloze straatkrantverkoper die de Paus interviewt spreekt boekdelen.
3. Specialisten: redacties zijn altijd op zoek naar specialisten op een specifiek onderwerp. Vraag je af of je onderwerp interessant is voor de kijker? En voor welke programma leent dit onderwerp zich het meest? Benader de juiste redacteur en overleg of er tv-aandacht in zit. Of ga vervolgens op zoek naar wat je hiervoor nodig hebt om het nieuwswaardig te laten zijn.
4. Contacten: de juiste ingangen bij een relevante redacteur helpen je om een verhaal te kunnen pitchen. Verstevig je netwerk door relaties met journalisten aan te gaan. Zoek in een pr-tool op welke redacteur bij een specifiek medium moet hebben voor jouw onderwerp.

Met welke gasten zit je aan tafel?

Check altijd met wie je aan tafel zit en beoordeel vooraf of je met hen in gesprek wilt. De al gepeste Minister van Wonen destijds Ella Vogelaar heeft ervaring met de kracht van andere gasten aan tafel bij Pauw & Witteman. De presentatoren waren mild, maar haar medegasten Jort Kelder en Heleen van Royen, allebei scherp van tong, waren niet overtuigd van haar optreden en vielen haar aan op een gebrek aan leiderschap en charisma. De politieke carrière van Ella Vogelaar eindigde een jaar later.

De impact van tv

“Een fout in een kranteninterview is misschien nog te herstellen vanwege de autorisatie die vaak voor plaatsing nog moet plaatsvinden; na een tv-interview is er geen weg meer terug en juist dan blijkt de impact van het medium”, aldus Kee in zijn boek. De impact van een tv-optreden moet daarom nooit onderschat worden. Zorg dus dat je een goed én consistent verhaal hebt en je je daaraan houdt tijdens je optreden.

#Rokjesgate

Anders word je neergezet zoals recent de woordvoerder van het Stadsloket Osdorp dat door het verguisde PowNews wordt geïnterviewd over #Rokjesgate. Een nachtmerrie voor elke woordvoerder. Zorg dat je je vak verstaat, voldoende getraind bent in woordvoering en je verklaring paraat hebt. In Communicatie Magazine van mei staat een uitgebreid interview met Rutger Castricum waarin deze case uiteengezet wordt en door het boegbeeld van PowNews wordt toegelicht (‘Voorlichters zijn lucht voor mij’). Een mediatraining op zich!

Hoe de media echt werken

Hoe de media echt werken leerde ik recent tijdens de masterclass Mediatraining. Hoe meer je op de hoogte bent van wat er achter de schermen gebeurt, hoe beter je erop kunt inspelen als je zelf met je organisatie in de media verschijnt. Na meerdere praktijkvoorbeelden geanalyseerd te hebben in de masterclass, gingen we als kers op de taart een live uitzending bijwonen van DWDD op het Westergasfabriek-terrein, waar de redacties en studio’s van Pauw en DWDD pal aan elkaar grenzen.

De tv draait door

Fascinerend is het om te zien hoe Matthijs van Nieuwkerk voor de uitzending uitgebreid de moeite neemt om het publiek mee te nemen in de historie en werkwijze van DWDD. Ook introduceert hij zijn gasten van die dag en tafeldame en licht toe welke insteek is gekozen voor de interviews. Hij deelt welke onderwerpen eigenlijk niet besproken mogen worden met de gasten, maar hoe hij toch speldenprikjes zal uitdelen (die Minister Jet Bussemakers moeiteloos pareert) en probeert meer informatie op tafel te krijgen. Wil je ook een uitzending van een van deze talkshows bijwonen? Bestel je tickets voor na de zomerstop, zeker de moeite waard.

Tot ziens op tv!

Foto intro met dank aan MatsAlkmaar op Wikimedia Commons.