Citymarketing: wie kan Amsterdam & Maastricht verslaan?

Traditioneel is Amsterdam veruit de meest besproken stad van ons land. Met prestigieuze projecten als de Markthallen en de Tourstart wisten Rotterdam en Utrecht de afgelopen jaren dichterbij te komen. Die trend wordt nu doorbroken; er verschijnen minder berichten over de grote steden en daar hebben met name Rotterdam en Utrecht onder te lijden. Niet alleen het aantal berichten daalt: de PR-waarde van alle onderzochte steden samen neemt met 16 procent af. Dit blijkt uit mediamonitoring onderzoek van Clipit naar de grootste steden van Nederland. Hebben citymarketeers een steekje laten vallen, of heeft deze daling een andere oorzaak?

Amsterdam verstevigt koppositie

Net als voorgaande jaren weet Amsterdam ook dit jaar weer de koppositie te pakken in ons onderzoek. Zowel op aantal berichten (840.708) als op PR-waarde (248 miljoen euro) is Amsterdam de onbetwiste nummer één. Hot topics zijn onder meer de Huishoudbeurs, de herdenking van de Februaristaking en de aankondiging van het uitzwaaiconcert van Douwe Bob. Veel van het nieuws over Amsterdam gaat over criminaliteit. Met name in Amsterdam-Noord is het raak met onder meer een moord, een explosie en een heuse car chase. Al dit spektakel ten spijt, ook onze hoofdstad ontkomt niet aan een daling in het aantal berichten en in PR-waarde. Vorig jaar waren er nog iets meer dan één miljoen berichten over Amsterdam, met een totale PR-waarde van 331 miljoen euro.

Rotterdamse nuchterheid

De daling in buzz over Amsterdam zou alle ruimte moeten bieden voor andere steden om dichterbij te komen, maar niets is minder waar. Nummer twee Rotterdam timmerde de laatste jaren behoorlijk aan de weg met prestigieuze projecten als de Markthallen en het nieuwe Centraal Station. Dat leverde al in 2014 mooie vernoemingen op in internationale lijstjes van steden die je gezien moet hebben. Die reputatieboost zagen we begin vorig jaar nog terug in ons onderzoek, toen Rotterdam flink meer in de belangstelling stond.

Het effect van al die dure projecten en lovende woorden lijkt echter uitgewerkt; het aantal berichten over Rotterdam keldert van 646.517 naar 420.884. De PR-waarde ligt met 127 miljoen euro bijna 40 miljoen lager dan tijdens onze vorige meting. Blijkbaar beginnen we al die mooie nieuwe gebouwen alweer gewoon te vinden. Zou dat de Rotterdamse nuchterheid zijn?

Sportief Utrecht

Utrecht moest het in 2015 natuurlijk met name hebben van de sport. Hoewel de Tourstart pas in juli daadwerkelijk plaatsvond, waren de media al in het begin van het jaar in de ban van dit evenement. Nu is daar weinig meer van over; het aantal berichten over Utrecht daalt flink (van 545.729 naar 382.136). Ook de PR-waarde zakt weliswaar (met 21 procent), maar het gat met Rotterdam is nu nog maar 6 miljoen euro. Dit dankt de stad Utrecht voor een groot deel aan voetbalclub VVSB uit Noordwijkerhout. VVSB was dit jaar de eerste amateurclub ooit die de halve finale van de KNVB beker wist te halen. Reden voor de nationale pers (en zelfs voor de Italiaanse sportkrant Gazetta Dello Sport) om uit te rukken naar Utrecht, waar de halve finale plaatsvond.

Vlucht van de PR-waarde

Zijn er dan helemaal geen steden die aan de malaise van dalende buzz weten te ontkomen? De nieuwe binnenkomers Nijmegen en Enschede zijn de enige twee steden in onze top 10 waarbij de PR-waarde is gestegen. Nijmegen organiseert dit jaar mede de start van de Giro d’Italia, maar dat blijkt (nu nog) geen garantie voor extra publiciteit: de PR-waarde van Apeldoorn blijft vrijwel gelijk, terwijl die van Arnhem zelfs iets daalt.

Veel meer wordt er gesproken over vluchtelingenkamp Heumensoord. Vluchtelingen zijn ook in Enschede het gesprek van de dag; daar wordt gedemonstreerd tegen de komst van een AZC. Het leidt wel tot veel publiciteit, maar veel van de berichten zijn negatief. De omstandigheden in Heumensoord zijn voer voor discussie en bij de demonstraties tegen de komst van een AZC in Enschede zijn arrestaties verricht. Prestigieuze bouwprojecten vervangen door asielzoekerscentra is dus ook niet de oplossing.

Maastricht wederom meest geliefd

Hoe kom je als grote stad dan positief in het nieuws? Allereerst valt op dat vier van de vijf steden met het meest positieve sentiment universiteitssteden zijn: Maastricht, Utrecht, Eindhoven en Groningen. Interessante onderzoeken of medische doorbraken kunnen helpen om het beeld van een stad positief te beïnvloeden. Zo profileert Eindhoven zich nadrukkelijk als voorloper op tech-gebied.

Bij berichten over de meest geliefde stad van ons land, Maastricht, valt iets anders op. Naast de universiteit wordt namelijk veelvuldig de tv-serie Flikken Maastricht genoemd. Dat terwijl Flikken Maastricht helemaal niet wordt uitgezonden in de periode van ons onderzoek. Wel start in januari de spin-off Flikken Rotterdam. De vele vergelijkingen die op met name social media volgen, vallen uit in het voordeel van Maastricht. Flikken Maastricht, de universiteit en het carnaval maken samen van Maastricht de meest geliefde stad.

Internationale topics overheersen

Uitzonderingen als Nijmegen en Enschede daargelaten, komen de meeste Nederlandse steden minder in de media dan begin vorig jaar. Juist in die uitzonderingen zit een mogelijke verklaring voor de algemene daling in berichten en PR-waarde. Nijmegen en Enschede komen veel in het nieuws door de  vluchtelingenproblematiek, maar over het algemeen vindt de opvang van vluchtelingen veelal plaats in kleinere gemeenten. De focus verschuift daardoor van de grote steden naar kleinere plaatsen.

Tegelijkertijd is de vluchtelingenproblematiek een internationale discussie. Het feit dat vooral internationale kwesties als het vluchtelingenprobleem, terrorisme en de Amerikaanse verkiezingen het nieuws domineren zal ook bijgedragen hebben aan de verminderde media-aandacht voor onze eigen grote steden.

Het aantal berichten over steden is dus gedaald, maar daar is geen eenduidige verklaring voor te vinden. Waar denk jij dat die daling van het aantal berichten vandaan komt? Laat hieronder een reactie achter!

Over het onderzoek

Clipit doet regelmatig op eigen initiatief onderzoek naar de berichtgeving rondom de grote Nederlandse steden. Van 7 januari tot 7 maart analyseerden we alle online, print en radio en TV vernoemingen van 25 Nederlandse steden. Voor dit onderzoek keken we naar de 12 provinciehoofdsteden, aangevuld met de 13 overige steden met de meeste inwoners. In totaal werden 5.662.130 berichten geanalyseerd.

Het sentiment wordt automatisch bepaald aan de hand van een uitgebreide lijst met woorden en woordcombinaties, die elk een positieve of negatieve tone of voice hebben. Alleen woorden die in de buurt van de naam van de stad staan nemen we mee in de beoordeling. Meer informatie over de berekening van de PR-waarde vind je hier.

Voor meer informatie bekijk de whitepaper.