Online leven na de dood: hoe regel je jouw social afterlife?

Drie maanden na de dood van je beste vriend krijg je een melding van Twitter: er volgen nieuwe mensen zijn Twitterprofiel. Een half jaar na het overlijden van een sportmaatje krijg je op Facebook de melding dat ze jarig is en of je haar wil feliciteren. Na het overlijden van je favoriete tante heb je het een week later over haar socialmedia-accounts, en wat er mee moet gebeuren. Heb je al nagedacht over je socialmedia-accounts na je overlijden? Oftewel; hoe regel je je social afterlife?

Het social afterlife beschrijf ik als: “alles wat overblijft uit het leven van iemand in cyberspace dat verder leeft door social media na het overlijden.”

Dit social afterlife is voor  iedereen anders. Wat de een wil dat gebeurt, wil de ander niet. De één vindt het een pijnlijke confrontatie omdat een geliefde er niet meer is. Anderen vinden het een fijne gedachte dat ze een blog of tweet van een dierbare terug kunnen lezen als herinnering. Voor de een betekent het de wereld, terwijl de ander het afschuwelijk vindt. In de toekomst wordt het digitale testament net zo normaal als het gewone testament. Het is dus belangrijk dat je kenbaar maakt wat er moet gebeuren met je gegevens na je overlijden.

Apps voor het social afterlife

Tegenwoordig zijn er verschillende mogelijkheden om ervoor te zorgen dat nabestaanden ons niet meer hoeven te missen na onze dood. Dit kan zowel voor onszelf als voor onze nabestaanden troost bieden. Digitaal wordt er nu eenmaal anders omgegaan met leven en dood, inclusief het rouwproces van nabestaanden. Een sociaal leven na de dood wordt zo steeds minder taboe. Er zijn diverse apps ontwikkeld die het zogenoemde social afterlife voeden.

• Het klinkt op dit moment nog ver weg, maar LivesOn, een social mediadienst, belooft om je te onderhouden na de dood. De dienst kan met behulp van kunstmatige intelligentie individuen nabootsen. Wat zou je ervan vinden als je dood bent maar je Twitteraccount leeft door? Tweeten, retweeten en berichten liken zoals je dat altijd hebt gedaan.
• PasswordBox is het enige bedrijf in de wereld dat gebruikers de mogelijkheid biedt om hun digitale nalatenschap te beschermen tijdens het leven en daarna, door middel van een uniek, gepatenteerd proces. Op de website sla je de belangrijkste gegevens op, zoals wachtwoorden voor je accounts, je geeft aan wat je wilt dat er met je gegevens gebeurt en regelt hoe het wordt bijgehouden.
• DeadSocial maakt het voor mensen uit de hele wereld mogelijk om na je dood (een reeks van) afscheidsberichten op Facebook en Twitter te plaatsen. Het verschil met de andere diensten is dat DeadSocial je in staat stelt om je eigen geplande berichten te maken, die ze vervolgens opslaat, terwijl andere diensten berichten voor je maken. De berichten worden alleen geplaatst door je eigen aangewezen beheerder.
  

Wie ben je nu echt?

De levensverhalen die we presenteren op social media zijn onafscheidelijk verbonden met onze eigen identiteit. Mensen zetten foto’s online, vullen hun profiel in en vertellen persoonlijke verhalen om mensen een kijk in hun leven te geven en uit te leggen wie ze zijn, hun identieke ik. De gebruiker geeft meestal geen grenzen aan op het socialmediaplatform, waardoor iedereen tot deze informatie kan komen. Veel gebruikers hebben het motto “ik heb toch niks te verbergen”, en laten zo de hele wereld in hun eigen leven rondneuzen.

Ondanks die eerlijkheid, wordt er op social media vaker een andere identiteit neergezet om zo een persoon te creëren die men graag willen zijn. Mensen proberen op allerlei manieren een bepaalde indruk te maken op anderen, om te bewerkstelligen dat de anderen zullen reageren zoals ze verlangen. Informatie wordt op een bepaalde manier geplaatst waardoor het lijkt alsof mensen het perfecte leven leiden, net zoals er over foto’s een filter wordt gezet.

Zo wordt er gedaan aan ‘impression management’: er wordt een geïdealiseerde vorm van onze identiteit neergezet, een ‘ik’ die men graag wil zijn. Die informatie bepaalt wel hoe onze vrienden ons kennen en wat ze van ons weten.

Social netwerken met de doden

Ongeacht of we erover hebben nagedacht of niet, onze aanwezigheid op social media zal ons overleven. Oftewel zorgvuldig door ons beheerd, of door het in het ongewisse te laten. Iemand je digitale wensen uit laten voeren in plaats van software klinkt eenvoudiger dan het is.

Nabestaanden kunnen contact opnemen met Facebook en Twitter met het verzoek om het account te verwijderen of om een back-up te krijgen van alle verzonden berichten of tweets. Voor het verwijderen van een account vragen Facebook en Twitter altijd om een link naar een overlijdensadvertentie en informatie over de relatie met de overledene.

Facebook

Facebook geeft er de voorkeur aan om het profiel van een overledenen om te zetten in een ‘herdenkingsplaats’. Op het moment dat Facebook is ingelicht over je overlijden, zal het je statusupdates en contactgegevens verwijderen uit je persoonlijke pagina en stoppen met contact maken met je vrienden zodat ze je een gelukkige verjaardag kunnen wensen.

Twitter

Twitter kiest ervoor om een Twitteraccount van een overledene nog online te laten, tenzij nabestaanden ervoor zorgen dat het account verwijderd wordt. Twitter zal het account van een overleden gebruiker niet meer opnemen in de lijst van volgsuggesties. In bijzondere gevallen (beroemdheden) kun je een speciale regeling treffen met Twitter om het account te handhaven.

Facebook en Twitter geven overigens beide geen toestemming aan iemand anders om een account na het overlijden van iemand over te nemen.

Je digitale erfenis blijft zolang doorleven, als de uitvoerder bereid is om het in leven te houden. Maar wat gebeurt er als je uitvoerder berichten zendt namens jou? Je moet goed nadenken over een serieuze service voor je digitale onsterfelijkheid en nagaan wat je na je dood wil delen en hoelang je in leven wil worden gehouden.

Zorg voor vertrouwen

Zoek hierbij een service die past bij jouw wensen en eisen. Het is een dienst die misbruikt kan worden. Kun je de uitvoerder vertrouwen om namens jou berichten te plaatsen? Het zou verschrikkelijk zijn als ze namens jou mensen gaan stalken, bedreigen of pesten via jouw socialmedia-accounts. Of ben je zelf geneigd om iemand te achtervolgen, intimideren of kwellen na je overlijden, dan kun je een dienst als DeadSocial gebruiken.

Maar waarom zouden nabestaanden moeten wachten tot iemand overleden is, voor ze de berichten kunnen lezen? Het is persoonlijker om je verhaal in het echt tegen je geliefde, vriend of kennis te vertellen. Het blijft anders maar een eenzijdig gesprek. Of wil je letterlijk het laatste woord hebben?