7 geheimen om te overleven in tijden van disruptie

Technologische ontwikkelingen gaan zo snel dat de mens ze niet meer bij kan houden. We leven in een tijdperk van disruptie en bedrijven moeten veranderen om zich hierin staande te kunnen houden. Hoe doe je dat? En wat kun je daarbij leren van startups?

Toen ik studeerde, woonde er in mijn studentenhuis zo’n eeuwige student. Hij was al vier jaar bezig met het schrijven van zijn scriptie scheikunde toen zijn begeleider hem ineens vertelde dat nieuw wetenschappelijk onderzoek had uitgewezen dat het onderwerp waar hij over schreef aantoonbaar niet bestond. Wij vonden dat best grappig, maar inmiddels is dit realiteit. Elk groot project waar een ‘logge corporate’ aan begint, is over maximaal vijf jaar achterhaald. De reden? ‘Singulariteit’.

Singulariteit: technologie gaat sneller dan snel

Op de Dag van Disruptie en Extreme Klantinteractie op 1 december 2015, schudde Yuri van Geest het publiek wakker met de nieuwste – maar inmiddels toch vaak al weer achterhaalde – technologievoorbeelden. In een eerder artikel over nieuwe technologieën werden verschillende voorbeelden besproken. De meest gebezigde uitspraken zijn: ‘bestaat al’, ‘kan al jaren’ en ‘alweer achterhaald’. Singulariteit wil zeggen dat technologie zich zo snel zal ontwikkelen dat het voor ons mensen niet meer te volgen is. En laat staan voor grote organisaties.

Spreker Harry Wientjens van Rabobank bevestigt dit. Hij vergelijkt zijn coöperatieve bank met een mammoettanker. Zijn optimistische intentie is om deze in een speedboot te veranderen, want alleen wendbare organisaties kunnen overleven en concurreren in deze disruptieve tijden. Rabobank werkt aan ‘Het nieuwe normaal’; een intern programma waarin initiatief, innovatie, kort-cyclisch werken, humor en zweetdruppels centraal staan.

Innovaid toolbox

”10 procent van het marketingbudget gaat naar innovatieve ideeën. Heb je een idee, dan krijg je de ‘Innovaid toolbox’, vul je onder het genot van de bijgeleverde chocoladereep een formuliertje in en kan je gaan met die banaan. Ideeën worden uitgeprobeerd, grondig getest met klanten en aangepast. Het nieuwe normaal betekent niet gewoon je werk doen, maar normale zaken heel bijzonder doen”, aldus Wientjens. Dat betekent het schrappen van het woord én het concept ‘bila’, op een andere manier leidinggeven en vooral gewoon ‘doen’. Van de bekende ‘Deming-cirkel‘ is ‘plan’ verdwenen, Rabobank hanteert: do, check, act. Dat checken is erg belangrijk, vooral richting de klant. Hiertoe heeft Rabobank zijn eigen ‘user experience lab’.

Exponentiële organisaties en disruptieve businessmodellen

Gerard van de Looi van DearNova gaf in zijn dag-inleiding aan dat de tijd van de zelfbenoemde autoriteiten bijna over is en het tijdperk van het individu aanbreekt. Helaas zitten bedrijven vaak nog vast in efficiency, regels en protocollen en heerst er angst. Volgens trendwatcher Adjiedj Bakas is het de hoogste tijd voor omdenken, andersdenken en onszelf opnieuw uitvinden. We moeten investeren in gekte en alles wat we normaal vinden ter discussie stellen. En uiteraard ook de ‘smile’ bij de klant terugbrengen; gaan voor service en menselijke waarden. Het antwoord van Yuri van Geest hierop? ”Word een exponentiële organisatie.”

Disruptieve startups

Een aantal disruptieve startups stelden zich tijdens het seminar voor en dienen wellicht als voorbeeld voor de heersende orde van bedrijven. Zo was daar Veloretti; de maker en verkoper van de ultieme stadsfiets die de handel tussen retail en consument weghaalt, slimme partnerships aangaat (zoals met Amsterdam Dance Event) en bijzonder goed met zijn klanten interacteert. Veloretti is sociaal enorm actief en dat heeft zijn weerslag op de klanten. Ze plaatsen unboxing foto’s en treden op als ambassadeur. Veloretti lost alle problemen voor de klant snel en adequaat op, altijd met iets extra’s. Is je trapper kapot? Je krijgt er meteen een mooie bel bij èn een leuk briefje. Veloretti werkt niet met standaard klantenquêtes. Maar als de klant belt, vraagt Veloretti altijd even door. Zo kennen zij de wensen van hun klanten.

Ook MYPUP stelt zich voor, de ‘pick up point wall‘ voor kantoren. Zij onderkennen niet de grootste of de eerste te zijn, maar onderscheiden zich door wendbaarheid. Ze zijn flexibel om nieuwe kansen te onderzoeken en snel actie te ondernemen op basis van klantvragen. Daarom kunnen klanten in de MYPUP-kluisjes nu ook hun stomerijgoed achterlaten en gebruikt de IT-afdeling van een van hun klanten de kluisjes als Febo-muur voor leenlaptops.

7 geheimen om te overleven ten tijde van disruptie

Naast de inspirerende startup-pitches gaf Yuri van Geest een aantal goede adviezen, gebaseerd op zijn boek ‘Exponential Organizations‘.

1. Richt je organisatie anders in. Expontentiële organisaties vragen om een andere stijl van leidinggeven en vragen om kleine, zelfstandige en flexibele teams. Zorg dat iedereen zichzelf organiseert en stuurt, meer samenwerkt en sneller leert. Neem alleen een kern in dienst en huur de rest flexibel in.
2. Neem mensen aan vanwege hun potentieel in plaat van hun verleden. GitHub selecteert op ‘passion, purpose & potential’. Deze medewerkers zijn intrinsiek gemotiveerd, gaan automatisch voor wat het beste is voor het bedrijf en de klant. Daar hoef je alvast niet meer op te sturen.
3. Focus je op je ‘purpose‘. Eigendom is ballast, als je teveel tijd besteedt aan nevenactiviteiten zul je nooit excelleren. Richt je dus op je kern en besteed de rest uit. En heb je eigenlijk geen ‘purpose‘? Dan kun je het wel vergeten…
4. Werk exponentieel. Neem een voorbeeld aan hoe Airbnb is begonnen. Zij startten in een klein gebied, maar optimaliseerden hun dienst tot in de perfectie. Daardoor waren ze in staat om vervolgens in een enorm tempo op te schalen.
5. Doe aan ‘smart failure celebration‘. Fouten maken is niet erg, je leert ervan. En zeker als je handelt volgens het startup-adagio ‘fail fast‘, zijn het ook geen fouten die pas heel laat aan het licht komen. Je test immers continu!
6. Zet je klanten in. Steeds meer bedrijven laten marketing, sales en zelfs een deel van de innovatie over aan hun klanten, hun ambassadeurs.
7. Ontwricht je ‘cash cow‘. Je moet innovatief blijven. Je kunt het je niet langer veroorloven te veel te blijven investeren in je oude vertrouwde product of propositie, je cash cow. Vroeger leverde dat veel omzet op, maar de tactiek ‘beschermen en verdedigen’ werkt niet langer in een disruptieve wereld.

Logge bedrijven ten dode opgeschreven?

Hoewel het onderwerp ‘extreme klantinteractie’ uit de titel van het seminar niet expliciet aan bod kwam, werd het bij alle presentaties en pitches duidelijk dat het betrekken van en testen door de klant ontzettend belangrijk is. Disruptie is een feit. Het is nu aan bedrijven om te leren daar slim mee om te gaan. Zou het de grote bedrijven lukken? Of zijn ze al te laat? Ik ben benieuwd naar jullie ideeën daarover!

Illustratie intro met dank aan Fotolia.