Zo zet je jouw geniale idee om in een snelgroeiende startup

Online is niet meer nieuw en de tijd waarin je met een paar simpele regels code een innovatieve functionaliteit programmeerde, lijkt voorbij. Investeerders in het technologiewereldje zijn steeds voorzichtiger, wat startups dwingt om volwassen te worden. Om te overleven in een oceaan vol piepkleine startup-visjes, heb je veel meer nodig dan een geniaal idee. Hoe gaan beginnende ondernemers nu te werk? Waarin onderscheidt het succesverhaal zich van de eendagsvliegen? Oftewel: hoe maak je van jouw startup een echt bedrijf?

Anderhalve week geleden bezocht ik The Next Web, het grootste Nederlandse platform voor startups, investeerders en industrieleiders op het gebied van technologie en innovatie. Tijdens de conferentie kwamen voor mij 8 trends duidelijk naar voren, die interessant zijn als je net als ik de droom hebt om ‘waarde toe te voegen’ met een te gekke startup. Welkom in ‘Startupland’!

1. Denk groot, maar begin klein

Of je nu een Uber begint voor boten, werkt aan een Airbnb voor honden of de volgende bizarre drone-oplossing uitdoktert, denk groot maar begin klein. Co-founder Oleg Gutsol van 500px stelt dat je niet direct tienduizenden users nodig hebt. Denk vanuit de behoefte van de gebruiker en breng je ideeën subtiel aan de man. Honderd actieve users is genoeg, zolang ze maar mega-enthousiast zijn over jouw product.

Wist je dat het team van WhatsApp slechts bestaat uit 30 man, terwijl wij met z’n allen verantwoordelijk zijn voor het versturen van 8 triljoen WhatsApp-berichten per jaar? Volgens Des Traynor, cofounder en chief strategy officer van Intercom, bevinden we ons in een tijd waarin heel kleine teams met grote ideeën voor veel impact zorgen. Zijn advies: voorkom feature creep. Focus je op gebruik en durf aannames van een jaar of week geleden te herzien. Zorg ervoor dat iedere feature bijdraagt aan je kernfunctionaliteit.

2. Ontwikkel je als multiculti-startup

Een startup runnen in Europa is wezenlijk anders dan in Amerika. Volgens Nicolas Brusson van BlaBlaCar kun je in de Amerikaanse markt nog lokaal beginnen: in het multiculturele Europa werkt dat niet. De co-founder en COO merkte al snel dat het te riskant is om een klein visje te zijn in de Europese oceaan, waardoor een switch van de Franse naar de Europese markt onvermijdelijk was. Je bouwt direct aan een gigant en neemt een multiculturele managementstijl aan, of verdwijnt als plankton in de oceaan.

De founders van Fairphone, Blacklane en Yplan zijn het erover eens dat het runnen van een snel groeiende startup in Europa een ware challenge is. Van belang is dat je een team vormt waarop je kunt vertrouwen en een steady bedrijfscultuur creëert waarbinnen je je personeel voortdurend motiveert, coacht en betrekt. Ontwikkel je product dus vanuit de kracht van je team: alleen dan zorg je ervoor dat je bedrijf op een gezonde manier blijft groeien.

3. Focus je op de volgende generatie

Matt Ruby, founder en CEO van Vooza, weet het mooi te brengen: vergeet de huidige generatie, richt je op de feutus. Creepy? Ja! Maar er zit natuurlijk wel een kern van waarheid in. De leeftijdskloof in de user base van Facebook en Snapchat illustreert zijn standpunt. Zoals de destijds 15-jarige Beliebers nog altijd naar hun idool luisteren, zullen ook de eerste Facebookers hun favoriete platform niet snel verlaten. De nieuwe 15-jarige generatie bevindt zich echter al vol overtuiging op Snapchat. Naarmate online acceptatie en integratie hervormen, veranderen de wensen, ideeën en behoeften van de jonge generatie mee.

Ook Des Traynor adviseert productontwikkelaars om zichzelf continu de volgende vragen te stellen: “Does your new feature improve, complement or innovate existing features? En doet-ie dat over 5 jaar nog steeds?” Misschien zorgt je product op korte termijn wel voor een ‘wow’, maar verandert die op lange termijn in een ‘ow’. Het is het dus zeker waard om je te focussen op de kids die in december massaal een iPhone onder de boom vinden.

4. Denk niet langer als startup, maar bouw aan je bedrijf

“Slechts 1 procent van de zogenaamde matching-platforms dankt zijn succes aan een goed idee, 9 procent aan de uitwerking daarvan en de andere 90 procent aan growth hacking.” Dat waren de eerlijke woorden van een investeerder na de meeslepende pitch van Part-up tijdens de Boost Startup Sessions. De tijd waarin er miljoenen geïnvesteerd werden in een concept of visie, lijkt officieel ten einde gekomen.

Ook bij de pitches van mij en mijn collega’s, bij de stand, vuurden investeerders kritische vragen op ons af: Heb je al traction? Hoeveel users? Wat doe je aan marketing? En direct daarna: wat is je verdienmodel? Investeerders zijn niet langer massaal op zoek naar de volgende Instagram. Als startup moeten we ons dus direct bezighouden met een duurzaam verdienmodel en bouwen aan de toekomst van ons bedrijf.

5. Zet 100% in op je oneerlijke voordeel

De tijd waarin productontwikkelaars met een paar regels code een innovatief product op de markt zetten lijkt dus voorbij. De grote startups van het moment danken hun succes aan een oneerlijk voordeel. Een uniek inzicht bijvoorbeeld, of oneindig veel ervaring en connecties in een nichemarkt. Steeds vaker zien we echter dat dit voordeel zich bij de gefinancierde startups manifesteert in complexe technologieën. Algoritmes die de capaciteit van het menselijk brein voorbijstreven of drones die zo slim zijn dat er geen mens meer aan te pas komt.

Tijdens The Next Web beseften de investeerders in de Boost-hal dat maar al te goed. In gesprekken met startups waren ze continu op zoek naar dit oneerlijke voordeel. Wat jouw oneerlijke voordeel als startup ook mag zijn, zet je hier voor de volle 100% op in.

6. Fake it till you make it

Hoe cliché ook, deze lijkt het in Startupland nog steeds te doen. In een volle hal met stands voel je je als startup echt klein tussen al die veelbelovende producten en ideeën. Misschien heeft je buurman al veel investeerders, een sterk team of zelfs een user base waar je u tegen zegt. Ineens ben je nog helemaal nergens. Volgens Matt Ruby blijft ‘fake it till you make it’ dan een mooi wapen. In zijn komische presentatie laat hij zien hoe startups de realiteit verdraaien met stockfoto’s en revolutionaire verhalen. Het is geen overbodige luxe om je publiek te versieren met sexy metrics, ingewikkelde afkortingen en nietszeggende buzzwords. Bingo!

Hoe overdreven de tactieken van Ruby ook zijn, op The Next Web zie je genoeg startups ze overal toepassen. Blijf dus geloven in je product, want niet alleen jij, maar ook je concurrent weet het mooier te brengen dan het is.

7. Geef je publiek ‘the joy of not being sold anything’

Wat nou als je ontdekt dat jij de oplossing hebt, dat er echt een markt is voor jouw product? Hoe zorg je er dan met een goede brand story voor dat je bedrijf groeit? In het hart van ieder merk zit een fantastisch verhaal om te vertellen. Volgens Mark Chalmers, executive creative director van VICE in de Benelux, worden deze verhalen in de praktijk alleen steeds minder interessant gebracht. Iedereen weet al dat jij iets wil verkopen; de kunst is om ook op een niet-commerciële manier waarde uit te wisselen.

Chalmers noemt dit ‘the joy of not being sold anything’. Er zijn maar weinig goede storytellers en als ze echt goed zijn, noemen ze zichzelf geen storyteller. Het gaat er volgens hem om dat je een connectie vindt met je consument, een connectie die zo diep gaat dat het publiek uiteindelijk jouw verhaal vertelt. Als voorbeeld noemt hij de nieuwste All Star-campagne Made by you. Converse heeft mensen over de hele wereld zover gekregen om niet alleen het merk te dragen, maar ook hun persoonlijke verhaal. Dat raakt.

8. Last but not least: hou die panic attacks onder controle

Een bedrijf runnen in Startupland is niet altijd even makkelijk, ook niet als de successen je toelachen. Tijdens de sessies van ‘Europe’s Fastest Growing Startups’ bleek dat vooral founders het moeilijk te hebben, want een snelgroeiende startup runnen is niet voor de poes. Veeleisende investeerders en consumenten brengen onzekerheid teweeg, zeker als hun geld al is besteed is voordat het product is gemaakt.

Zo werd Bas van Abel als founder van Fairphone overvallen door paniek, toen hij de grote opbrengst van zijn crowdfunding-campagne in een keer overmaakte naar een Chinese fabriek. Zijn gouden tip: blijf rustig en probeer die panic attacks onder controle te krijgen. Op dag twee van The Next Web werd Bas met zijn bedrijf winnaar van The European Tech5 Competition. Van diverse startups in zes Europese landen, is Fairphone uitgeroepen tot de snelst groeiende. Een ontwikkeling die Van Abel’s gemoedstoestand wel positief moet beïnvloeden!

Gaan we nu ook nog mindful ondernemen in Startupland?

Als er iets is wat ik geleerd heb als bezoeker van The Next Web, is het dat er in Startupland niets zeker is. Tijd dus om dit artikel af te sluiten met een stukje mindfulness, want zoals vice president Martin Gill van Forrester Research het stelt:

Digital transformation is a journey, not a destination

Zelfs het boek ‘Getting Things Done’ gaat niet over dingen gedaan krijgen. Volgens auteur David Allen werk je pas effectief aan een doel, als je ook in de weg daar naartoe volle bak aanwezig bent. Wat voor missie je als startup dus ook hebt, geniet vooral van de hobbelige rit er naartoe.

Illustratie intro met dank aan Fotolia.