Sociaal ondernemen: verbeter de wereld, begin een bedrijf!

Nederland heeft zich vanaf de start van de 19e eeuw ontwikkeld tot een verzorgingsstaat. Hierin staat de zorg van de staat voor het welzijn van de burgers centraal. Deze zorg richt zich vaak op gezondheid, sociale zekerheid, werkgelegenheid en onderwijs. Maar onder druk van alle bezuinigingen is deze vorm aan het veranderen naar een participatiesamenleving. In dit artikel bespreek ik een mooi voorbeeld van sociaal ondernemen.

Participatiesamenleving

De overheid spreekt burgers steeds meer aan op de eigen verantwoordelijkheid om te zorgen voor de juiste kwaliteit van leven. Zonder hulp van de overheid. Dit noemen we ook wel de participatiesamenleving. In de troonrede van 2013 werd er stilgestaan bij deze beweging. Als mensen zelf vorm geven aan hun toekomst, voegen zij niet alleen waarde toe aan hun eigen leven, maar ook aan de samenleving als geheel, is de gedachte.

In de participatiesamenleving zijn we niet alleen verantwoordelijk voor ons eigen leven. We worden ook aangesproken op onze verantwoordelijkheid voor de zorg in onze omgeving en om bij te springen, daar waar we kunnen. Deze ontwikkeling brengt veranderingen in de samenleving maar ook in het ondernemen met zich mee.

Nieuwe ondernemingen

Steeds meer mensen beginnen voor zichzelf. De één omdat ze eindelijk de stap durven te nemen, de ander omdat ze geen geluk hebben in de arbeidsmarkt. Naast ondernemen vinden ze het vaak fijn om met gelijkgestemden in contact te komen. Mensen met wie ze kunnen sparren, maar ook mensen waarmee ze samenwerkingsverbanden aan kunnen gaan: sociaal ondernemen.

Sociaal ondernemen

Omdat ondernemers niet alle projecten in kunnen vullen, maar ook omdat je samen sterker staat. Zo ontstaan er allemaal nieuwe ondernemingsvormen. Organisaties die met een talentpool werken, waarbij ze naar behoefte gebruik kunnen maken van de inzet van zelfstandigen en freelancers. Zelfstandigen die hoofdaannemer zijn van een project. Alleen betrekken zij andere zelfstandigen, al dan niet geclusterd in een samenwerking, bij de invulling van het project.

Voorbeeld: Blue Bird Network

Ik sprak Pascal Kramer, een business developer die ook op een andere manier wilde ondernemen. Hij is op zoek gegaan naar ondernemers die op dezelfde manier dachten als hij. Mensen die een meerwaarde wilden bieden aan andere ondernemers. Daarom begon hij het Blue Bird Network, een multidisciplinair team gevormd uit verschillende ondernemers. Een plek waar ideeën en ondernemingen een grotere kans van slagen krijgen, door ervoor te zorgen dat mensen de juiste ruimte krijgen om dat te doen waar hun passie en hun kracht ligt.

Multidisciplinair team

Pascal stottert, iets waar hij zelf mee heeft leren leven, maar waarvan hij gemerkt heeft dat dit voor anderen een drempel kan vormen. Hij heeft daardoor op zakelijk vlak soms in lastige situaties gezeten. Zijn werkverleden in combinatie met het stotteren, hebben hem doen besluiten het roer om te gooien. Hij wilde iets voor andere mensen betekenen. “In mijn ideale samenleving is de kans op succes voor iedereen gelijk. Samen met mijn zakelijke partners wil ik mijn verantwoordelijkheid nemen en de kans op succes van ondernemers vergroten. Want wat is er nou interessanter dan samen mooie, vernieuwende en ambitieuze ideeen in Nederland realiseren?”

Pascals bedrijf helpt ondernemers om meer succes te behalen door inzicht te geven in de organisatie. Initieel gestart als dienst om nieuwe ondernemers op weg te helpen, maar ondertussen ook in het vizier gekomen van bestaande ondernemers.

Hoe werkt het?

Het team van BBNW bestaat uit elf specialisten op het gebied van accountancy en administratie, marketing, grafisch design, juridisch, teksten schrijven en copywriting, time management en secretarieel, sales, product development, web development, social media, video en fotografie. De specialisten investeren in een idee of concept waar ze achter staan in combinatie met de persoon achter de onderneming, met tijd en kennis. Deze persoon staat binnen het concept van BBNW altijd centraal.

De specialisten van BBNW nemen in ruil voor hun werkzaamheden geen aandeel in de onderneming. Wel zetten ze de inspanning af tegen een afdracht van de omzet, vertaald naar een percentage. BBNW gaat gedurende drie jaar een samenwerking aan met de ondernemer. Als er geen omzet gedraaid wordt, dan is er geen afdracht aan het BBNW. De specialisten weten dan dat ze nog harder moeten werken en de organisatie beter moeten begeleiden.

Van pilot naar ‘Start-Up Blueprint’

BBNW is gestart in januari 2012. In april van dat jaar zijn Pascal en zijn collega’s de eerste pilot gestart, met een groep van dertien startende ondernemers die door vier specialisten begeleid werden. Binnen zes maanden had 70% van de organisaties een omzet van € 4.250,- per maand of meer. Half oktober hadden ze door dit succes al 400 aanmeldingen te pakken. Teveel om allemaal meteen op te pakken. Ze moesten een schifting maken en de organisaties die met de juiste begeleiding het hoogste rendement konden behalen eruit pikken. Vanaf dat moment zijn zowel de persoonlijke assessments als de businessanalyse geïntroduceerd. Samen noemen ze dit de ‘Start-Up Blueprint’.

Persoonlijk assesment

Eenstartende organisatie die zich aanmeld bij BBNW moet eerst een betaalde Start-Up Blueprint doorlopen. Deze assessment geeft voor Pascal en zijn collega’s inzicht in de drijfveren en eigenschappen van de ondernemer. Gezien de hoeveelheid mensen die start vanuit een uitkeringssituatie, is dit voor hen een belangrijk onderdeel. Het succes van een organisatie valt of staat met de motivatie van de ondernemer, vindt Pascal: “het ondernemen vereist volledige inzet van de gehele persoonlijkheid van de ondernemer. Het is in dat geval belangrijk om stevig in je schoenen staan. BBNW verdient aan het succes van een ondernemer. Daarom stellen we hoge eisen aan het selectieproces. Daar is uiteindelijk zowel BBNW als de ondernemer bij gebaat, natuurlijk.”

Businessanalyse

Na de assessment wordt er een businessanalyse uitgevoerd. De organisatie wordt op de onderdelen van de elf specialisten onder der loep genomen. Op deze manier krijgen de start-ups inzicht in de sterke en in de minder sterke onderdelen. Hierdoor weten ze volgens Pascal precies waar ze bij moeten sturen om het rendement te verhogen.

Geloven in je eigen kracht

Aan de hand van deze uitkomst kiest BBNW of zij een onderneming wel of niet willen begeleiden. Want ook voor BBNW is het investeren. Zij stellen een plan van aanpak op: aan de handhiervan wordt het percentage bepaald wat de onderneming, zodra ze omzet genereert, maandelijks moet afdragen. Pascal: “Het principe draait om het geloven in je eigen kracht. Zodra jij ervoor zorgt dat het succes van de organisatie groter wordt, zal er dus ook meer uitbetaald worden. Het percentage blijft gelijk, maar de maanden dat er winst gemaakt wordt, en dus uitbetaald wordt, worden groter.

Het rendement controleren kan niet als je organisaties alleen begeleid op bijvoorbeeld marketing”, vindt Pascal. Je moet ze een totaalconcept bieden. “Daarom moeten bij nieuwe ondernemers minstens vijf specialisten instappen. Een bestaande organisatie zal eerst een financiële en juridische scan krijgen. Daarna wordt er een zelfde exercitie uitgevoerd  door de elf specialisten. Op bestaande organisaties, waarbij vaak duidelijker aan te tonen is waar de pijn zit, moeten minstens twee specialisten instappen. Voor nieuwe ondernemers wordt er daarnaast ook gefaciliteerd dat zij een pitch kunnen houden voor een groep investeerders.”

Next steps

Door de ervaring van de afgelopen jaren heeft BBNW veel waardevolle data opgebouwd: data waarmee analyses op het ondernemerschap en het succes daarvan uitgevoerd kunnen worden. Zo heeft BBNW bijvoorbeeld berekend dat één van de tien nieuwe ondernemers een goed idee heeft en dat één op de veertien ook echt de kans hebben om succesvol te worden.

Het nieuwe ondernemen

Deze data is ook waardevol voor andere organisaties. BBNW is daarom door de gemeente Rotterdam gevraagd om deel te nemen aan het ondernemersplein. Een plaats waar startende ondernemers zich kunnen inschrijven bij de Kamer van Koophandel en waar ze in contact kunnen komen met banken en verzekeraars Voor de gemeente en de Kamer van Koophandel is de werkwijze van BBNW natuurlijk een mooie methode om het kaf van het koren te scheiden. Of het een succes gaat worden moet nog blijken, maar dat het precies past in ‘het nieuwe ondernemen’ en in de wensen en de eisen van de participatiesamenleving, staat al wel vast.

Foto intro met dank aan Fotolia