Surface pro 2: pc als tablet of tablet als pc?

Smartphones en tablets zijn al enige tijd de snelst groeiende devices qua verkoopcijfers. Deze groei gaat ten koste van pc’s. Voor wie is dit een probleem? Nou, onder andere voor Microsoft. Maar Microsoft laat het er natuurlijk niet bij zitten en introduceert de nieuwe Surface 2 en Surface Pro 2. Tablets met Windows, is dat een contradictio in terminis?

Windows sinds 1985

Nee, dat is niet tegenstrijdig. Windows kan best op tablets draaien. Maar we associëren Windows niet met een tablet maar meer met een pc. Niet verwonderlijk want zo is het al sinds 1985 toen Windows 1.0 uit kwam. Er is natuurlijk een historisch verschil tussen tablet en pc. Niet alleen qua grootte, alhoewel dat het meest in het oog springende verschil is. De manier van werken is totaal verschillend: touchscreen en on screen keyboard, tegenover (tactiel) toetsenbord en muis. Daarnaast zijn er verschillen in opstarttijd en (in het geval van een laptop of notebook) in de tijd dat je zonder netspanning kunt werken. Deze verschillen zetten de score op 1 tegen 0 in de wedstrijd tablets versus pc’s.

Pc en tablet

Bij ons thuis liggen ze beiden standaard op de bank: mijn tablet en mijn (eigenlijk veel te grote) laptop van 17,3″. De tablet gebruik ik voor het snel even checken van Twitter en Facebook, e-mail, buienradar en voor het spelen van Plants vs. Zombies 2. Kortom, voor consumeren. De pc is voor het serieuze werk. Wat dat is? Powerpoint, Excel, Word en natuurlijk WordPress: beter gezegd, voor produceren.

Van de laptop heb ik eigenlijk enorm veel spijt, hij is veel te groot en te zwaar. Zo zwaar zelfs dat ik hem met moeite in mijn rugzak krijg en dat het hengsel van mijn rugzak door het gewicht is losgescheurd. Natuurlijk had ik een Ultrabook (met vergelijkbare specificaties) kunnen kopen, maar daar betaalde je op dat moment nog meer dan duizend euro voor. Dat was toch iets te veel. Daarbij was ik in de veronderstelling dat ‘size matters‘: hoe groter de laptop, hoe beter deze is.

Dus daar loop ik dan, te slepen met een zware laptop die ik toch echt nodig heb voor het werk (we hebben een Bring Your Own Device (BYOD)-beleid). Met een tablet kan ik het werk niet doen. Nog even afgezien van mijn voorkeur voor typen met een echt toetsenbord en voor ‘slepen’ met een muis. Wat dat betreft is een tablet met Windows een mogelijk geschenk uit de hemel, ook voor mijn rug(zak).

Specificaties van de Surface Pro 2

De Surface Pro 2 die ik heb getest was een volledige pc: 4e generatie (Haswell) Intel Core i5 processor, 64 GB Solid State Disk (SSD), 4 GB ram en touchscreen, stylus en toetsenbord. Toegegeven, qua harddisk en ram is dit niet enorm veel (Windows kost best een hoop opslagruimte). Er zijn trouwens wel varianten met 128/256 / 512 GB SSD en 4 of 8 GB ram.

Het scherm is 10.6″ met een resolutie van 1920 x 1080. Dat is best een klein scherm met een hoge resolutie. Gelukkig kun je, onder andere in Internet Explorer, in- en uitzoomen met de bekende gebaren (bijvoorbeeld de ‘pinch‘). Worden je ogen wat minder, dan is dit trouwens ook wel nodig. Opvallend is dat de Chrome-browser dit op de Surface niet ondersteunt (wel CTRL+-, natuurlijk). Een reden om Chrome niet te gebruiken op de Surface Pro 2. Het viel me op dat ik, ondanks dat ik het Windows-scherm zag, toch mijn vingers gebruik om te werken. Instinctief omdat het een tablet is.

Aan de achterkant zit een standaard die je kunt uitklappen, zodat de tablet  in twee standen ‘rechtop’ kan staan. Dit geeft aan dat het toch een ander soort tablet is. Met het los verkrijgbare (tactiele) toetsenbord (met backlight) verandert de tablet toch weer een beetje in een notebook. Wat mij betreft is hij dan ook gewoon geschikt voor het serieuze werk, zoals het schrijven van langere teksten of rapporten.

Klein is minder

Aan de zijkant zit 1 USB 3.0 poort, 1 microSXDC slot (tot 64GB), een headset aansluiting, een Mini Display port en een aansluiting voor het docking station. Aan te sluiten op de USB-poort zijn een ethernetpoort of bijvoorbeeld een externe harddisk. Het niet hebben van een ethernetpoort op de tablet zelf vind ik wel een nadeel, zoiets is echter moeilijk te realiseren zonder externe aansluiting. De tablet is namelijk maar 1,3 cm dik en dan is het lastig om er ook nog een ethernetaansluiting in te maken.

Een van de zaken waar ik mijn pc in het buitenland voor gebruik is het maken en uploaden van video’s. Bijvoorbeeld gedurende de International CES. Ik ben dan de hele dag bezig met het maken van opnames, deze van de camera afhalen en uploaden naar Youtube en er een stuk bijschrijven. De Surface Pro 2 is in dat geval veel handiger dan mijn gewone laptop en het proces van filmen, afhalen, uploaden en schrijven gaat gewoon prima op de tablet.

Is die tablet niet gewoon een ultrabook?

Tijdens het schrijven kreeg ik opeens het idee dat ik niet naar een tablet, maar eigenlijk gewoon naar een ultrabook zit te kijken. Ik zal het even uitleggen. Intel heeft de ultrabookspecificaties ontwikkeld om de notebook weer aantrekkelijk te maken. Langere batterijduur, snellere opstarttijd, lichter en kleiner. Alles om het gat te dichten tussen de notebook en de tablet. Eigenlijk is een ultrabook de notebook die hij altijd al had moeten zijn. Intel zelf maakt geen ultrabooks en laat partners dus zelf beslissen over bijvoorbeeld het uiterlijk, zolang deze maar aan een aantal specificaties voldoet.

Sommige mogelijkheden zijn meer laptop dan tablet

De ultrabook-specificaties zeggen een hoop, maar helemaal niets over hoe het apparaat eruit moet zien. Vandaar dat er veel soorten ultrabooks zijn: meer traditionele modellen maar ook modellen met dubbele touchscreens of afneembare schermen.

Als je kijkt naar de specificaties dan kan je bij de Surface Pro 2 alle vinkjes zetten (dit heb ik nagevraagd bij Microsoft). Maar ik begrijp wel dat Microsoft het een tablet noemt. Daar lijkt hij ook het het meeste op, hij is misschien iets dikker dan een iPad of een Tab, maar is zonder meer een tablet. Toch ben ik ook blij met de mogelijkheden die meer laptop zijn dan tablet: het toetsenbord, het docking station, de muis en de USB 3.0 poort. Dat maakt dit device ook voor het serieuze werk geschikt.

Ja, maar het is Windows!

Het volledige Windows OS is van een andere orde dan het besturingssysteem van een tablet of smartphone. Allereerst is er de lange historie van Windows die terug gaat naar midden jaren tachtig en allerlei technologische ontwikkelingen heeft meegemaakt, van Microsoft Dos-ondersteuning naar touchscreens. Daarnaast is het altijd een open OS geweest, waar je allerlei apparaten op kunt aansluiten, programma’s op kunt installeren en instellingen op kunt aanpassen. Via usb sluit je gewoon een printer, een externe harde schijf of muis aan.

Maar ieder voordeel heeft zijn nadeel. In dit geval is dat de stabiliteit van het OS die kan worden beïnvloed door allerlei te installeren programma’s en drivers. Ik heb de Surface Pro te kort getest (slechts één week) om dit mee te maken, maar mijn eigen laptop was na een jaar zo ‘vervuild’ dat het aanmaken van een nieuw user account de enige oplossing was.

Hoe bevalt de Surface Pro 2?

De Surface Pro 2 bevalt goed. Ik moet zeggen dat ik de voorloper, Surface Pro, niet getest heb en hier dus geen vergelijking mee kan maken. De Pro 2 is een volledige notebook in de vorm van een tablet, die snel opstart en prima werkt. Met het losse toetsenbord en de standaard kun je op schoot of op het bureau werken en zonder die twee is het gewoon een tablet (met een stylus). Volgens Microsoft kun je gerust acht uur video kijken zonder op te laden of op een intercontinentale vlucht naar New York de hele reis aan je presentatie of rapport werken. Standby-tijd reken je ook in dagen, niet in uren!

Ik heb hem ook door Julian (11 jaar) laten testen. Bij ons is de tablet het meest gebruikte apparaat en diegene die als eerste beneden is, heeft de iPad steevast in handen. Hij vond het meer een pc als tablet dan een tablet als pc. Met andere woorden: het lijkt op een tablet maar het is stiekem toch een PC. Alsof je met je hele bureau op de bank gaat zitten. Volgens Julian is het toetsenbord minder geschikt voor blindtypen.

Een ander voordeel is het gewicht (minder dan 1 kg). Je neemt hem makkelijk mee in je tas. Daarbij moet wel gezegd worden dat het kleine scherm voor mij niet heel erg lekker werkt. Bij gebruik op kantoor zou ik er een beeldscherm en docking station bij gebruiken. Je kunt natuurlijk zelf kiezen hoe je met het apparaat werkt. Met het toetsenbord, het touchscreeen, de stylus of natuurlijk de muis. Gelukkig is het mogelijk om te pinchen en te swipen. De stylus kan worden gebruikt voor handschriftherkenning, wat overigens goed werkt.

Het apparaat wordt geleverd met twee jaar lang 200GB Skydrive, een jaar onbeperkt bellen naar vaste nummers in 60 landen via Skype (met fair use policy) en een jaar onbeperkt toegang tot Skype hotspots. Beide producten zijn natuurlijk van Microsoft en met name de Skydrive-optie is zinvol omdat de hoeveelheid opslagcapaciteit beperkt is en we steeds meer online opslaan.

Een slimme zet?

Microsoft heeft met de Surface Pro 2 een stap gemaakt om de notebook of laptop in een nog kleiner formaat te persen. De combinatie van een volledige Windows 8.1 PC in de ‘formfactor’ van een tablet heeft zeker zijn aantrekkelijke kanten. Hij is makkelijk mee te nemen, terwijl je toch zakelijke of serieuze applicaties kunt gebruiken. Je hebt de vrijheid om het device als tablet of als pc te gebruiken.

Ik moet zeggen dat de Surface me bevalt. Maar, over smaak valt niet te twisten. Er zijn situaties te bedenken waarbij een desktop of notebook handiger is, gewoon door het grotere scherm, meer poorten of om een andere reden. Aan de andere kant, ben je vaak onderweg en werk je op meerdere locaties, dan kan de kleine ‘formfactor’ handig zijn. Kies je voor de Surface Pro 2, dan neem je de plussen en minnen voor lief. Misschien dat je op je werkplek gewoon een externe monitor hebt staan die je er op aansluit.

Het is duidelijk dat Microsoft met de Surface Pro 2 probeert een marktaandeel te veroveren op de tabletmarkt, en dan met name in het zakelijke segment. Wat mij betreft een geslaagd experiment maar zoals ik al zei: de gustibus non est disputandum. De Surface Pro 2 is beschikbaar vanaf € 899,00 (64GB SSD / 4 GB) exclusief Type Cover 2 ( € 129,00) maar inclusief stylus.

Met dank aan Julian Blaauboer voor zijn bijdrage aan dit artikel.