Dating-app Tinder: het succes verklaard door behavior design

Afgelopen weekend las ik dat Tinder, een dating-app, de wereld in sneltreinvaart aan het veroveren is. Omdat ik een toegewijde professional ben, voelde ik mij genoodzaakt – vanuit mijn vakgebied natuurlijk – deze app te testen.

Hoe werkt het?

Je kan de app alleen gebruiken door in te loggen met je Facebook-profiel, er is geen website. Vervolgens importeert Tinder je profielfoto’s en likes. Je stelt intussen in welke leeftijden je zoekt en op welke afstand je de liefde denkt te vinden en klaar ben je. Een eindeloze stroom aan meisjes verschijnt op het scherm in je handen. Swipe links als je geen interesse hebt. Swipe rechts voor, ‘hey die is wel leuk’.

Er ontstaat een verslavende ‘Hot-or-not’, waarbij je toch niemand direct afwijst. Alleen als een persoon jou ook leuk vindt, ontstaat er een match en kun je met elkaar chatten. Businessweek zegt het nog net iets mooier:

‘Like the monster in Alien, Tinder may be a perfectly evolved organism, a predator for your attention build on the DNA of social networking predecessors.’

Behavior design

Hoe kunnen we technologie gebruiken om menselijk gedrag te beïnvloeden? Door nieuwe routines te introduceren of slechte gewoontes af te leren. We kunnen mensen gezonder maken, blijer maken en financiële situaties verbeteren. Of zoals in het geval van Tinder, nieuwe mensen laten ontmoeten. Nu de smartphone – de meest intieme en geliefde technologie tot nu toe – een niet meer weg te denken onderdeel is van alledaagse het leven, ontstaat een nieuw speelveld op het kruispunt van technologie en psychologie, waarvan de mogelijkheden eindeloos zijn.

Menselijk gedrag, een optelsom van 3 variabelen

In de Behavior design-theorie van BJ. Fogg is menselijk gedrag een optelsom van drie variabelen: motivatie, vermogen en een ‘trigger’ of startpunt. Deze drie variabelen moeten op elkaar afgestemd zijn en tegelijkertijd plaatsvinden, om gedrag te laten plaatsvinden. Vermogen en motivatie zijn communicerende vaten. Dus als iets moeilijk, is moet de motivatie hoog zijn. Is de motivatie laag, dan moet gewenst gedrag makkelijk uit te voeren zijn.

Trigger: ‘congratulations, you have a match’

Dit is een startpunt, een call-to-action, een signaal. Deze kan een digitale of fysieke vorm hebben. Een sms, banner of pushbericht op je telefoon. Maar het kan ook een stoplicht zijn of het roepen van ‘proost’ in het café, waardoor je een bepaald type gedrag – remmen of drinken – uitvoert. ‘Congratulations, you have a match.’ Weinig mensen kunnen hun nieuwsgierigheid bedwingen na dit push-bericht. Een krachtig mengsel van hoop op liefde, seks en ijdelheid zorgt ervoor dat dit bericht niet te weerstaan is en je direct gaat kijken wie je leuk vindt.

Vermogen: 6 elementen

Mensen zijn in principe avers van nieuw gedrag, iets leren of diep nadenken. Je kan er vanuit gaan dat we in essentie lui zijn en vertrouwen op routines. Als je wilt dat iemand bepaald gedrag vertoont, zul je het makkelijker moeten maken om het doelgedrag te kunnen vertonen. Hier is vaak de meeste ruimte om gedrag te ontwerpen en beïnvloeden. Er zijn zes elementen die bepalen of iets makkelijk is:

1. Tijd
2. Geld
3. Fysieke inspanning
4. Denkwerk
5. Sociaal afwijkend gedrag
6. Nieuw gedrag of non-routine-gedrag

Deze mix van elementen varieert per mens. Maar kunnen ook variëren in context of tijd. Online daten was vrij complex. Vaak moest er een abonnement betaald worden. En vervolgens een profiel met een persoonlijke beschrijving, foto’s of ingewikkelde vragenlijsten ingevuld worden. Daarna moet je ook nog zelf mensen mailen, met kans op een afwijzing.

Tinder heeft deze onderdelen gestript tot de essentie. Het kost geen geld. Geen moeilijke profielen of vragenlijsten. Je hebt letterlijk een profiel in minder dan een minuut. Naam, leeftijd, je Facebook-foto en -likes. Meer is er blijkbaar niet nodig voor een goede match. Het vinden van een match is verslavend en super eenvoudig. De gemiddelde Amerikaan gebruikt de app elf keer per dag, zeven minuten per keer. Dat is dik één uur per dag.

Motivatie

Wil iemand iets eigenlijk wel doen? En hoe gemotiveerd is iemand om bepaald gedrag uit te voeren of na te streven? Er zijn drie typen motivaties:

1. Plezier en pijn
2. Hoop en angst
3. Sociale acceptatie danwel afwijzing

In het geval van Tinder wordt op een slimme manier de angst voor een afwijzing weggenomen. Als je direct iemand benadert, is het antwoord – of geen antwoord – vrij expliciet. Niemand vind dat prettig. In de app wordt het benaderen van iemand op een meer positieve dan negatieve manier geframed. Er bestaat geen afwijzing, er bestaan alleen maar matches. Tinder maakt dus gebruik van de motivaties hoop op liefde of seks en verminderde angst voor afwijzing.

Nooit meer een blauwtje

Tinder heeft online daten toegankelijker gemaakt. Ook mensen die weinig motivatie hadden om online te daten, vinden het blijkbaar wel grappig om met Tinder een beetje te flirten. Maar niet minder belangrijk: Tinder heeft de kans op een blauwtje weggenomen. Ik vind het niet zo vreemd dat de app in korte tijd zo populair is geworden.

Werkt het?

Het is behoorlijk grappig en verslavend om zoveel meisjes te beoordelen. En met een soepele swipe naar links af te serveren. Maar ik werd nogal nerveus van die matches en dat je dan moet gaan chatten. Chatten is wel de meest onhandige manier om iemand voor de eerste keer te spreken. Daarnaast denk ik dat de waarde van een ‘like’ te laag is en dat mensen toch strategisch voor zoveel mogelijk egostrelende matches gaan.

Ik denk dat het beste zou werken als je bij een match je samen moet ‘melden’ bij de dichtstbijzijnde Coffee Company. Dit maakt het liken waardevoller en spannender. En het zorgt ervoor dat je gaan saaie chatgesprekken hoeft te voeren voordat je iemand daadwerkelijk ziet.

Maar goed. Voor mij werkt het niet echt. Veel te onrustig. En chatten is zo saai. Ik denk wel dat het ontmoeten van nieuwe mensen veel toegankelijker en eenvoudiger gemaakt is. Tinder is een enorme verbetering ten opzichte van bestaande datingsites.