Op jouw website zitten toch geen trackers?

In de slipstream van Edward Snowden en zijn onthullingen over de praktijken van NSA, is er de laatste tijd ook veel aandacht voor vergelijkbare praktijken van bedrijven: die van trackers. Trackers zijn bedrijven die met technologie informatie over websitebezoekers verzamelen, het zogenaamde tracking. Zonder dat dit duidelijk is, registreren ze dus je handel en wandel op internet. Wat ze vervolgens met deze informatie doen is al helemaal onduidelijk.

Op mijn website zitten geen trackers

In eerste instantie lijkt tracking iets wat vooral op de sites van de grote jongens zoals Google, Nu.nl of Marktplaats gebeurt. Maar toch niet op jouw eigen site? Er staan geen advertenties op, en tracking-bedrijven zijn echt niet in die paar honderd bezoekers per maand geïnteresseerd.

Of toch wel?

Dat klopt niet helemaal. Advertenties zijn er misschien niet en je hebt niet bewust deals met tracking-bedrijven gesloten. Maar grote kans dat op een andere manier het gedrag van de bezoekers van je site toch wordt bijgehouden.

Google Analytics

Webstatistieken mogen natuurlijk niet ontbreken op je site. Het geeft inzicht in je bezoekers en waar ze naar kijken, handig. Google Analytics is makkelijk toe te voegen en nog gratis ook! Dat is waar, maar Google biedt Analytics niet alleen aan om jou te plezieren. Het verzamelt zo ook waardevolle informatie over het surfgedrag van internetters die jouw site bezoeken. En combineert dit weer met de informatie van het sitebezoek aan andere sites die ook Google Analytics hebben geinstalleerd. Enzovoort.

Vind ik leuk

Ik denk dat iedereen graag wil dat zijn of haar webpagina’s gedeeld worden op Facebook, Twitter of Google+. Want delen betekent meer aandacht, betekent meer bezoekers, betekent meer omzet. Dus dat willen we graag zo makkelijk mogelijk maken. En daar willen Facebook, Twitter en Google+ ons best bij helpen. Daarom kun je vrij eenvoudig wat code van hun sites kopiëren en in je eigen site (laten) plakken. Vervolgens kunnen bezoekers met één muisklik de betreffende pagina liken, tweeten of plussen. Voor je het weet ga je viral!

Maar die makkelijke like-, tweet- en plus-buttons zijn tegelijk trackers. Wanneer een bezoeker is ingelogd bij Facebook, Twitter of Google+, houden deze bij dat hij of zij je pagina heeft bezocht. En dat gebeurt ook als hij niet op die button klikt.

Filmpje!

Een filmpje voor je site (laten) maken is veel werk, maar betaalt zich vaak terug in de tijd die bezoekers vervolgens op je site besteden. En door diensten als Youtube en Vimeo is het filmpje op je site plaatsen juist heel eenvoudig. Net als het delen ervan op bijvoorbeeld Facebook. Maar, je raadt het al, ook die handige video-players bevatten trackers.

Dit zijn een paar van de meest voorkomende voorbeelden van trackers die je onbewust op je site kunt binnenhalen. Ook de site van mij en mijn collega’s zit er vol mee. We gebruiken Google Analytics, hebben like- en tweet-buttons onder deze post staan, filmpjes op YouTube en de beelden van ons werk laden we van Flickr, dat zo ook van alles te weten komt over de bezoeken aan onze site.

Alternatieven

Ook al hebben wij niets te verbergen, toch vinden we privacy belangrijk. Als jij dat ook vindt, wil je misschien wat van die ‘onbewuste’ trackers van je site verwijderen. Zijn er alternatieven?

Analytics

Voor Google Analytics is vrij makkelijk een alternatief te vinden. Er zijn verschillende open source web analytics-pakketten die je op je eigen server kunt (laten) installeren, en die de data over je site niet doorverkopen. Twee voorbeelden hiervan zijn Piwik en Open Web Analytics.

Social sharing

Of je het wilt of niet, op dit moment zitten je klanten op Facebook, Twitter en Google+, dus daar moet jij ook met je bedrijf zijn. Maar moet je hiervoor hun trackers op je site plaatsen? Een simpel alternatief hiervoor is een gewone link naar de sociale netwerk-site, of naar de pagina van je bedrijf hierop. Nadeel hiervan is dat dit minder gebruiksvriendelijk is, en je site dus waarschijnlijk minder vaak gedeeld wordt.

Een gebruiksvriendelijker alternatief is een variant waarbij de bezoeker alleen getrackt wordt als hij de pagina ook echt wil delen. Hiervoor moet hij wel twee keer klikken in plaats van één keer. De eerste keer om alsnog de tracking code te laden, de tweede keer om daadwerkelijk op de like-, tweet- of plus-button te klikken. Hiervoor is een goed uitgewerkte plugin ontwikkeld.

Video

Video op internet laten zien is altijd lastig geweest. Video-bestanden zijn groot, dus ze kosten veel serverruimte en bandbreedte. Verschillende besturingssystemen hebben verschillende bestands-formaten en players voor dezelfde video nodig, bezoekers met een langzame verbinding willen een klein bestand van lage kwaliteit, bezoekers met een snelle verbinding een groot bestand van hoge kwaliteit. De komst van HTML 5 heeft het allemaal een stuk makkelijker gemaakt, maar het blijft een gedoe. Sites als YouTube en Vimeo lossen dit soort problemen allemaal voor je op.

Als je wilt kan je je video’s dus wel zelf hosten, maar dit betekent veel extra werk. Een alternatief dat qua gebruiksvriendelijkheid en laagdrempeligheid in de buurt komt van Youtube of Vimeo ken ik niet. Een middenweg zou eenzelfde oplossing als de Social Sharing buttons kunnen zijn: de video (inclusief trackers) wordt pas geladen nadat op een plaatje van de video (zonder trackers) wordt geklikt. Hoewel volgens mij niet moeilijk te maken, heb ik hier tot nu toe nog geen voorbeeld van gevonden. Jullie misschien wel?

Wat kunnen je bezoekers zelf doen?

Jij hebt dan misschien, al dan niet onbewust, bedrijven de mogelijkheid geboden de bezoekers van jouw site te volgen, maar kan die bezoeker hier zelf ook nog iets tegen doen?Ja, dat kan.

Er zijn een aantal extensies of plugins voor webbrowsers beschikbaar die (een deel van) de trackers blokkeren. En ook een deel van de functionaliteit wegnemen overigens, want die handige like-buttons werken sinds ik Do not track me, Disconnect en Ghostery heb geïnstalleerd niet meer. Waarbij de laatste op mij eerlijk gezegd nogal dubieus overkomt, aangezien hij eigendom is van het tracking(!)-bedrijf Evidon. Ik zou dus één van de eerste twee kiezen.

If you’re not paying for the product, you are the product

Natuurlijk bieden Facebook, Twitter, Google en allerlei andere bedrijven hun diensten niet gratis aan omdat ze ons zo aardig vinden. Uiteindelijk willen ze geld verdienen. En dat doen ze door met gratis producten gegevens over ons te verzamelen waar ze vervolgens wel geld voor vragen. If you’re not paying for the product, you are the product.

Op zich is het logisch. We krijgen iets van ze, dus daar moet iets tegenover staan. Alleen: wat we krijgen is duidelijk, maar wat we er voor betalen minder. Wat gebeurt er precies met onze gegevens, wie krijgt ze te zien, hoe worden ze gecombineerd, hoelang blijven ze bewaard? Ik heb geen idee.

Ik heb geprobeerd alternatieven te laten zien voor de ‘onbewust’ binnengehaalde trackers op je site. Zoals gezegd, ook onze site zit er vol mee. Ze zijn namelijk ook heel handig en gebruiksvriendelijk. De komende maanden ga ik proberen een aantal van deze alternatieven toe te passen. Ik zal onze ervaringen hierover met je delen.

Bron foto intro: Flickr