Anoniem posten op interne sociale netwerken: wel of niet toestaan?

Je kunt het zien als als een manier om de levendigheid te vergroten en adoptie te versnellen. Of als middel om de angst voor repercussies of om voor gek te staan weg te nemen. Anoniem posten op Enterprise Social Media (ESM) heeft voor- en nadelen. Ik kan maar één situatie bedenken waarin ik anoniem posten zou aanraden.

Anoniem posten zegt veel over eerlijkheid in organisatie

De al dan niet gevoelde noodzaak bij organisaties om anoniem posten mogelijk te maken, is eigenlijk een goede weergave van de werkelijke eerlijkheid en openheid in een organisatie en haar oprechte bereidheid potentieel controversiële onderwerpen te bespreken. Hoe groter de behoefte aan anonimiteit, hoe minder mensen in de organisatie het gevoel hebben vrij te kunnen spreken.

Enterprise Social Media: samenwerking, kennisdeling en elkaar verder helpen

Voor ik verder ga, wil ik even de discussie afbakenen. Ik schrijf hier over Enterprise Social Media: de inzet van social media binnen bedrijven of bij stakeholders van bedrijven. De nadruk ligt op samenwerking, kennisdeling en elkaar verder helpen. Het moet iets productiefs in zich hebben. Op internet zijn meer redenen te vinden voor anonimiteit dan bij ESM. Omdat de discussie zich afspeelt in het publieke domein, zijn er mogelijk issues rond veiligheid en privacy.

Transparantie reden om niet te participeren in ESM

Eén van de meest geroemde voordelen van ESM is de transparantie die het veroorzaakt. Gek genoeg is het diezelfde transparantie die één van de grootste barrières vormt om te participeren in ESM. Mensen zijn bang voor mogelijke repercussies als ze een open bijdrage leveren: ‘Dit kan wel eens niet handig zijn voor mijn carrière.’ Ervoor zorgen dat mensen ‘veilig’ en zonder repercussies kunnen posten, lijkt daarmee een goede reden om anoniem posten toe te laten: ‘Dan worden er tenminste echt zaken aan de kaak gesteld.’

Faciliteer de mensen die de daad bij het woord voegen

Ik heb nog nooit gehoord dat de carrière van mensen negatief beïnvloed werd omdat ze iets op het ESM-platform hadden geplaatst dat open, eerlijk en soms zelfs controversieel was. Ik heb juist meerdere gevallen gezien van carrières die positief beïnvloed werden vanwege bijdragen op ESM. Opvallend is dat je bij die gevallen altijd ziet dat deze mensen niet zomaar iets roepen. Ze zijn bereid om waar nodig de daad bij het woord te voegen. En dat is wat je als organisatie graag wilt.

Toon van conversaties aanzienlijk cynischer bij anoniem posten

Als je mensen wel anoniem laat posten, is het mijn ervaring dat de toon van conversaties aanzienlijk kritischer en cynischer is. Je hoeft namelijk geen enkele verantwoordelijkheid te nemen voor je woorden en je wordt ook niet geconfronteerd met de consequenties van je woorden. Geef de roepers geen instrumenten om er maar op los te roepen, maar moedig de mensen aan de de daad bij het woord voegen.

Als mensen zich niet durven te uiten, is je bedrijf ziek, niet de ESM

Ik zie in de praktijk weinig bewijzen die anoniem posten ondersteunen. Het probleem is dat je dit uit kan leggen tot je een ons weegt, maar dat het bij veel mensen de angst om te participeren niet wegneemt. Anders gezegd: het mogelijk maken van anoniem posten zal meer mensen betrekken in de discussie dan wanneer de organisatie dat niet doet. Je diagnosticeert daarmee alleen de verkeerde kwaal.

Het is niet de ESM die mensen ervan weerhoudt te participeren, het is je bedrijf dat ziek is. Het verankeren van destructieve culturele normen en waarden in een tool waarvan de essentie transparantie, eerlijkheid en betrokkenheid is, levert je niets op. Pak daarom de destructieve cultuur in je bedrijf aan. ESM kan daarbij helpen.

De uitzondering: anonimiteit voor de aanpak van een destructieve cultuur

Maar waar zit de uitzondering dan? Het is de aanpak van die destructieve cultuur in je bedrijf waar ik de enige uitzondering zie op het nooit toelaten van anoniem posten. Om ‘de pus uit de wond te laten’, kun je eenmalig een programma starten waarbij iedereen gevraagd wordt om te laten weten wat zij zouden willen veranderen aan het bedrijf of hun werk. In een korte periode geef je mensen de gelegenheid hun hart te luchten zonder accountability of repercussies. Daarna schakel je over naar toekomstgerichte en productieve activiteiten. Gebaseerd op constructieve samenwerking gaat iedereen vervolgens, niet anoniem, aan de slag om de gedeelde problemen op te lossen en samen te werken aan vernieuwing en verbetering.