De slag om de transactie

Betalingen op het internet worden in Nederland met name gedaan met iDeal en met creditcards. In het buitenland gaat dit nog vaak anders. Wie gaat uiteindelijk de strijd om de digitale transactie winnen?

iDeal wint in Nederland eerste slag

In Nederland lijkt het bijna als een strijd die gestreden is. In 2009 heeft 83% van de online shoppers minimaal een transactie betaald met iDeal en ongeveer 75% met een Visa of Mastercard creditcard. Die groei lijkt ook dit jaar  alleen maar te zijn toegenomen. Daarmee zijn wat traditionelere methoden als de acceptgiro of overschrijving opeens underdogs geworden, die lang niet overal meer worden aangeboden. Toch is de strijd nog lang niet over. Want iDeal wint misschien deze eerste slag, maar met alleen Nederland als markt zal het altijd concurrentie houden van internationale betalingsmethoden.

Nederlanders betalen gemakkelijk vooruit

Wettelijk zijn Nederlandse shops die aan consumenten leveren verplicht een mogelijkheid te bieden waarbij de consument bij levering, of achteraf kan betalen. Maar deze vormen worden hier niet zoveel gebruikt. Nederland kent een cultuur waarin de consument relatief gemakkelijk vooruit wil betalen in een webwinkel. Daarmee zijn Nederlanders wel een uitzondering ten opzichte van de rest van de wereld. Want als we creditcard betalingen even uitsluiten, omdat deze in vergelijking tot iDeal wel nog mogelijk terug te draaien zijn, dan zijn er wereldwijd weinig mensen die zomaar geld overmaken naar bedrijven zonder dat ze exact weten wat ze in handen krijgen.

In het buitenland zijn vormen van achteraf betalen wat populairder of wordt de betaling gedaan met een creditcard. Webwinkels in het buitenland kennen dan ook een enorme kostenpost door mogelijke wanbetalers, creditcardfraudeurs en aan de hele debiteurenadministratie. Buitenlandse webshops hebben vaak een klantenbeleid en bellen bij nieuwe klanten bijvoorbeeld eerst even op om te controleren of het allemaal wel klopt. Geen enkel probleem natuurlijk, maar wel allemaal extra tijd en kosten die je bij een iDeal transactie niet kwijt bent. iDeal heeft er mede voor gezorgd dat het in Nederland relatief gemakkelijk, goedkoop en veilig is om online te verkopen.

Concurrenten van iDeal nog geen succes

Buitenlandse spelers die de grens over gaan, krijgen in Nederland maar slecht een voet aan de grond. Zo lijkt de lancering van Direct Ebanking, een grote Duitse betalingsmethode, in Nederland te worden ondergesneeuwd door negatieve PR die mede door de Thuiswinkel Organisatie in samenwerking met de banken tot stand is gekomen. Alhoewel ze goede argumenten hebben, is het natuurlijk niet verwonderlijk dat inderdaad de Thuiswinkel Organisatie graag wil dat er één Nederlandse standaard betalingsmethode actief is. En aangezien de banken er eigenaar van zijn, zullen die ook wel voorstander van iDeal blijven. Ook Klarna, die eerder dit jaar in Nederland de markt betrad, krijgt maar mondjesmaat webwinkels mee. Het is een aanbieder die het voor webwinkels gemakkelijk maakt om consumenten achteraf te laten betalen en geeft zelf aan momenteel marktleider te zijn in de Scandinavische landen.

Ze geven zelf aan dat het accepteren van hun dienst een shop direct 20% omzetstijging zal kunnen opleveren en dat volgens hen ongeveer 2 op de 3 consumenten graag een rekening ontvangt als ze online een bestelling doen. Maar Nederlandse webshops zijn niet erg onder de indruk van een betalingsmethode die netto enkele euro’s per transactie kan kosten. De kosten worden al snel vergeleken met iDeal en omdat in dat geval de consument vooruit betaalt, is hier geen rekening gehouden met de kosten voor administratie en debiteurenbeheer. Een post waar de Zweedse aanbieder niet omheen kan.

Zo kan iDeal tarieven handhaven die voor een partij die consumenten achteraf laat betalen echt onmogelijk zijn. Dat lijkt een enorm succes voor iDeal, die zo zijn positie staande houdt. Toch heeft iDeal hetzelfde probleem. In Nederland accepteren consumenten misschien gemakkelijk het feit dat ze hun geld kwijt zijn nog voor er geleverd wordt. In het buitenland is deze cultuur er niet, en alhoewel iDeal hard bezig is om ook een internationale groei te realiseren, zal het lastig zijn om in het buitenland consumenten zo ver te krijgen dat ze vooraf willen betalen zonder enige vorm van zekerheid.

Consumenten kopen steeds vaker over de grens

Terwijl de aanbieders van mogelijkheden om af te rekenen hun grenzen proberen te verdedigen, vervagen deze grenzen bij de webwinkels en online shoppers. Webwinkels als Amazon en Asos.com worden ook steeds vaker door Nederlanders bezocht, Bol.com is onlangs een charme offensief gestart in België en ook Duitse en Franse webshops beginnen buiten de eigen landsgrenzen bekendheid te krijgen. Een betalingsmethode als iDeal is hier niet mogelijk en dus krijgen andere betalingsvormen de kans om ook meer bekendheid te krijgen onder de Nederlandse webshoppers. De kans is groot dat op den duur deze shoppers liever één betalingsmethode willen gebruiken en zo een voorkeur krijgen voor bijvoorbeeld een aanbieder die al in onze buurlanden actief is, zoals PayPal of een nieuwe dienst waarmee de creditcardmaatschappijen momenteel bezig zijn.

Creditcardmaatschappijen werken al aan één internationale betalingsmethode, maar doordat ze in de grotere e-commerce landen al marktleider zijn, lijken ze weinig haast te hebben. Daarnaast hebben de 3 grotere creditcardmaatschappijen liever dat shops werken met onafhankelijke betalingsproviders, die gewoon zorgen dat alle 3 worden geïmplementeerd, dan dat ze het risico lopen dat 1 van de 3 opeens met een eigen systeem komt. En dus moeten ze samenwerken, wat natuurlijk maar stapsgewijs lukt. Bekende ontwikkelingen zijn in ieder geval het Maestro systeem dat Mastercard ontwikkeld heeft waarmee, zo schreef Twinkle Magazine eerder dit jaar, Coolblue en Conrad al zouden werken.

Mobiel betalen

Al in 2005 was ik op verschillende evenementen aanwezig waar werd aangegeven dat mobiel betalen dé oplossing van de toekomst was. Wie heeft, 5 jaar later, nu echt iets via het mobieltje gekocht? Natuurlijk zijn er wat applicaties en verschillende e-books, games en ringtones verkocht. Er zijn zelfs bedrijven als Yellowbrick die er een mooie succesvolle businesscase mee op hebben kunnen zetten. Toch staat mobiele commerce, oftewel m-commerce, nog in de kinderschoenen en staan alle opties voor het betalen met je mobieltje nog wagenwijd open. De telecomaanbieders kunnen dit vrij gemakkelijk aanbieden en maandelijks met de normale telefoonrekening afrekenen, maar tot op heden hebben ze nog geen echte mobiele betalingsvorm geïntroduceerd die echt het mobiele betalen mogelijk maakt. Wederom proberen de banken met een goede oplossing te komen, vergelijkbaar met wat ze voor het huidige web hebben kunnen betekenen, maar totdat wederom 80% er gebruik van maakt, staan alle deuren nog open voor aanbieders zoals PayPal, de creditcard maatschappijen etc.

PayPal is een interessante speler die in veel landen een underdog positie heeft maar ondertussen wel internationaal overal een stukje marktaandeel weet te verkrijgen. Zelfs in Nederland heeft 1 op de 8 internetshoppers in 2009 een betaling verricht met PayPal, en dit marktaandeel is in onze buurlanden nog vele malen groter. Het is een speler die nu al internationaal actief is, ook de mogelijkheden onderzoekt van mobiel betalen en met verschillende partners zoals Facebook of Google.

Een digitale portemonnee

Er wordt al jaren gesproken over de mogelijkheden van een digitale portemonnee. Los van dat PayPal misschien ook zo gezien kan worden, is het digitale geld nog niet echt succesvol. Toch zijn de ontwikkelingen op dit gebied zeker nog niet ten einde. Zo heeft Facebook eigen credits waarmee je zelfs al deels kunt afrekenen. Ik kan niet zeggen dat ik verwacht dat Facebook direct de Nederlandse transactiemarkt zal openbreken, maar het idee van een digitale portemonnee is zeker nog mogelijk. Zeker als grote uitgevers en internetspelers een samenwerking met bijvoorbeeld PayPal weten aan te gaan. Het zou direct een dominante positie voor PayPal kunnen betekenen.

Time will tell…

Voor de dominantie die iDeal in Nederland laat zien, kun je alleen maar respect hebben en volgens mij is iDeal voor webwinkeliers ook echt een ideale betalingsmethode. Perfect om e-commerce in Nederland van de grond te krijgen. Maar dat iDeal in Nederland uiteindelijk ook écht stand zal kunnen houden ben ik nog niet zo zeker van.  Wie zal uiteindelijk de slag om de transactie weten te winnen?