Twitter: een griezelige confrontatie tussen beroemdheden en ‘fans’

Het plotselinge vertrek van een aantal beroemdheden op Twitter, zoals Paul de Leeuw en John Mayer, heeft me verbaasd. Dit zijn toch mensen die de wereld aan kunnen? Die hebben toch wel een beetje gezond verstand en controle over hun leven, zowel online als offline? Of toch niet?

Onbereikbaren bereikbaar

De bekende wereldburgers ontdekken massaal Twitter. Een prachtig medium om direct in contact te zijn met hun fans, maar ook om zicht te houden op de informatie van medeberoemdheden. Samen met deze eveneens onbereikbare medemens, laten ze zien dat ze toch heel gewoon zijn. Een fenomenale en buitensporige ontwikkeling in het web, waar informatie en communicatie vloeibaar zijn. Onbereikbaren zijn ineens bereikbaar, onbekenden ineens bekend. En dan na een paar dagen of weken intensief communiceren, slaat de angst en twijfel toe. Het leven als onbereikbare was toch een stuk veiliger.

De kracht van de tweet

Wie twittert (of tweet) en facebookt, kent het gevoel, de zuigkracht van het medium via smartphone of pc. Je wilt bijblijven en al jouw meningen, gevoelens en acties melden. Bekende wereldburgers zijn in dit opzicht ook maar gewone mensen. Ze zijn extra goed bezig als ze een tweet van een ander, een fan, kunnen retweeten. Die fan is daardoor in de zevende hemel. Zijn of haar idool hecht waarde aan zijn of haar mening en zelfs zoveel dat hij het doorvertelt aan al zijn volgers, soms meer dan een miljoen. Dat heeft impact, ineens betekent de onbekende twitteraar iets voor de wereld, al is het maar voor 10 seconden. Een aantal beroemde wereldburgers heeft het retweeten en het volgen van onbekenden inmiddels in gebruik genomen om ‘gewone’ mensen over te halen te doneren aan goede doelen. De kans dat @mrskutcher of @LennyKravitz je gaat volgen of retweeten, geeft blijkbaar het laatste zetje dat ervoor zorgt dat je het goede doel steunt.

Bereikbaarheid maakt kwetsbaar

Er zitten een paar valkuilen in deze social media. Ik noemde al kort de verslaving, die vergelijkbaar is met een game-verslaving. Het gevoel dat je niet meer zonder kunt en daardoor voortdurend via mobile devices aan het bijblijven bent met de wereld.

Een ander gevaar is de kwetsbaarheid. Je geeft jezelf bloot, ook al zeg je niet alles. Je bent aanwezig en daarmee bereikbaar én potentieel aantastbaar. Bovendien ben je een prooi voor ‘trolls’, ‘flames’ en andere nietszeggende reacties op internet. Een troll dient slechts één doel, zoveel mogelijk discussie genereren en stof doen opwaaien. Moderators en gebruikers op forums halen ze er dikwijls gemakkelijk tussenuit, Twitter is in dit opzicht een complexer medium. Natuurlijk mag je reacties verwachten, ook klachten en zelfs scheldpartijen, in dat opzicht is het niet anders dan de echte wereld. Met één klein verschil: men waant zich achter de computer redelijk anoniem en kiest dus sneller woorden die men op straat niet gebruikt.

Wie controversieel is en zelf de grenzen opzoekt of een duidelijke (politieke) mening verkondigt, kan rekenen op een stevig weerwoord. En aangezien er op internet ook een vrij behoorlijk aantal communicatief zwakkeren ronddolen, zullen die weerwoorden regelmatig ongefundeerd, kort door de bocht of minder welbespraakt zijn. In het ergste geval leidt dit tot het uiten van bedreigingen. Het gemak – en vanwege de ogenschijnlijke anonimiteit – waarmee online bedreigingen worden geuit, is schokkend. Politie en justitie moeten deze groep criminelen keihard aanpakken. 500 animalcops zijn belangrijk, maar doet u er maar 500 cybercops bij, meneer Rutte.

Een handreiking

Voor wie zich, na het lezen van de risico’s, wat ongemakkelijk voelt, kunnen onderstaande punten een beetje houvast bieden. Het zijn een paar ideeën over hoe je om kunt gaan met de informatie- en communicatiestroom die op je afkomt in de social media.

1. Verdiep jezelf in het medium en weet hoe je moet reageren:
   

   US AirForce Web Posting Response Assessment (klik op afbeelding voor vergroting)

   1. Bedenk: wat je schrijft reikt ver en heeft impact op een grote groep mensen.
   2. Herken de reacties en reageer passend. De US Airforce heeft hier een mooi schema voor, dat ook prima toepasbaar is voor individuen.
   3. Een reactie kan lovend zijn, dit is leuk, maar behoeft geen reactie. Je kan een dankbericht sturen. Maar hiermee laat je zien dat je reageert op berichten, dit schept verwachting.
   4. Is er een verkeerd beeld van je ontstaan?  Het is verleidelijk om gelijk te reageren, het is immers een mogelijkheid die je in de traditionele media niet hebt.  Meestal is het beter om gewoon te negeren.
   5. Is een reactie uitdagend, beoordeel dan of er goede inhoudelijke argumenten zijn gebruikt en of het zinvol is om met iemand in discussie te gaan.
   6. Is de reactie erg kwetsend en primair bedoeld om je uit de tent te lokken? Bijt je tong of vingers af en negeer hem gewoon.
   7. Heeft iemand je  bedreigd? Aarzel niet, neem direct contact op met de politie. Een bedreiging online wordt veel te gemakkelijk geuit, zonder besef van de ernstige gevolgen.
2. Neem een communicatiemedewerker of Twitterteam in dienst die berichten aan én eventueel ook van jou redigeert en monitort en die op basis van best practises de juiste reacties schrijft of aangeeft welke consequenties een bericht kan hebben.
3. Je hebt er lak aan, laat iedereen lekker zijn ding doen. Doe jij het jouwe en laat de  reacties die je niet bevallen van je afglijden.
4. Neem rust, gewoon een paar dagen geen getweet of een paar weken of een paar maanden geen Facebook. Neem een sabbatical of doe een winterslaap. Je zult zien: als je terugkomt, is er niets veranderd en heb je niets gemist.
5. If all else fails: stop met Twitter, richt je op jezelf en doe waar je goed in bent. De fans hebben je tenslotte (meestal) niet gevonden vanwege je online communicatieskills.

Conclusie

 

Afgelopen zondag ontstond er een tweetwisseling tussen @caricevhouten en een volger,  een schitterend voorbeeld van actie en reactie. Beroemdheid Carice herstelt haar eerste reactie vrij snel en netjes, maar het negeren van dergelijk kwetsende opmerkingen blijft de beste optie. In dat opzicht slaat de volger met haar laatste opmerking de spijker op zijn kop.

Vrijheid van informatie is een groot goed, we kunnen zeggen wat we willen en zijn wie we zijn. De ‘social media’ brengen ons dichter tot elkaar en bieden ons een schat aan informatie die anders verborgen zou blijven. Ondanks de scherpe kantjes zijn er goede mogelijkheden om ermee om te gaan.

Ik wil besluiten met een oproep aan onze beroemde medemens: blijf twitteren, blijf ons verrassen met jullie inzichten en laat je niet te snel uit het veld slaan! Nou hoop ik alleen dat deze beroemde medemens niet alleen twittert, maar ook Frankwatching volgt…