Kansen voor mobiele webshops

Mobiel internet is in opkomst. Wat zijn de kansen voor webshops op het mobiele web? Hoe ga je om met verschillende webbrowsers en toestellen. Moet je überhaupt wel een aparte mobiele site ontwikkelen? Geert-Jan Smits tracht in dit artikel enkele prangende vragen te beantwoorden.

Mobiel internet: the next big thing
In de media duikt de term ‘mobile 2.0‘ op. Blijkbaar is er iets gaande en zit er (weer) een revolutie in de lucht. Mobiel internet 2.0 refereert aan de verwachting dat in de komende tien jaar mobiel internet de belangrijkste toegangspoort zal worden tot het web (dit is al het geval in Japan en Zuid Korea). Verder associeert men de term met open standaarden, open source, lage prijzen, locatie bewust (locatie bewuste applicaties) en one-click toegang tot het mobiele web.

Rudy de Waele (M-trends.org) ziet met name een aantal technologische redenen voor de opkomst van mobiel internet:

• De snelle penetratie van 3G/UMTS (3G is een standaard voor draadloze netwerken)
• De migratie van ouderwetse analoge telefonie naar internet technologie (VoIP: gebruik maken van het internet om spraak te transporteren)
• De beschikbaarheid van betaalbare Wi-Fi mobiele telefoons (Wi-Fi: draadloos datanetwerk)

Daarnaast zijn er de marktstatistieken die spreken voor de snelle groei van mobiel internet:

• Er zijn drie keer zoveel mobiele telefoons als PC’s, en hun aantal groeit twee keer zo snel. De nieuwe modellen hebben allemaal toegang tot internet (Eric Schmidt, CEO Google)
• Twee derde van de wereldpopulatie leeft binnen het bereik van een mobiel netwerk
• Grote spelers betreden de markt voor mobiel internet: Apple (iPod, iPhone) en Microsoft (Zune)

Screenshot: Startpagina voor mobiele websites in Nederland

Te nemen hobbels
Mobiel internet kent ook zijn beperkingen. Hieronder noemen we er vijf.

1. Gebrek aan standaarden
Momenteel zijn er nog geen standaarden voor mobiele web browsers. Er zijn er (te) veel, die allemaal net iets van elkaar verschillen (Opera Mobile, Minimo, Windows Mobile, Zenzui, Safari, Open Wave). Daarnaast zijn er nog geen standaarden in url’s die bedrijven gebruiken voor hun mobiele website.

2. Gebrek aan schermruimte
De grootte van het beeldscherm beperkt de hoeveelheid informatie die je kunt communiceren. Het kopiëren van de internetsite naar een mobiele variant lijkt daarmee niet direct logisch.

3. Gebrek aan kennis van het mobiele web
Tot op heden lijken de techneuten het voor het zeggen te hebben: maken wat mogelijk is, in plaats van luisteren naar de behoeften van de consument (outside-in). Programmeurs moeten rekening houden met de (nog) trage verbinding en de beperkte schermgrootte. Plaatjes zijn vaak te zwaar en de meeste mobieltjes ondersteunen (nog) geen java script (objectgeoriënteerde programmeertaal). Daarnaast gelden voor een mobiele website andere usability regels dan voor een website bestemd voor een 17 inch beeldscherm.

4. Grote verscheidenheid aan mobiele devices
Er bestaan grote verschillen tussen de mobiele apparaten. Dit maakt het programmeren niet eenvoudig. De schermresoluties verschillen, de oudere telefoons ondersteunen maar 256 kleuren.

5. Internetsnelheid / hoge kosten
De huidige snelheid van het mobiele web is te laag en de kosten zijn te hoog.

Concluderend lijkt er vooral grote behoefte te zijn aan open en uniforme standaarden. W3C is daartoe een initiatief gestart (W3C Mobile Web Initiative). “The Mobile Web Initiative’s goal is to make browsing the Web from mobile devices a reality. W3C and mobile industry leaders are working together to improve Web content production and access for mobile users and the greater Web.” Aldus Tim Berners-Lee, W3C Directeur.
Ook het Nederlandse Open Mobiel Internet (waar onder andere ABN Amro, ANWB, De Telegraaf en Rabobank aan deelnemen) werkt aan standaarden om mobiel internet beter toegankelijk te maken.

Geen enkele Nederlandse webshop heeft een mobiele site
Recent onderzoek van Jungle Rating onder 53 banken, verzekeraars, webshops en publishers laat zien dat slechts 13% een mobiele variant biedt. Daar zit geen enkele webshop tussen.

Case study: Neckermann.mobi
Stephan de Bruijn van Neckermann Nederland geeft op de weblog Marketingfacts.nl aan dat de focus ligt op het verbeteren van de internetsite zelf. Toch heeft Neckermann wel degelijk een mobiele website (Neckermann.mobi) maar in het Duits. De homepage is eenvoudig van opzet en begint met de onsterfelijke slogan: Nicht gaffen! Kaufen! Op z’n Duits wordt de mobiele bezoeker verzocht om niet te staren (gaffen) maar direct tot kopen over te gaan. Push marketing in zijn oude vorm.

De mobiele site heeft een grote gelijkenis met de huidige internetsite. In het hoofdscherm kun je kiezen uit: Zoeken, MijnNeckermann, Winkelen, Direct bestellen, Contact, Service en Winkelmandje. Onder ‘Winkelen’ vind je dezelfde hoofdnavigatie als op de site van de ‘grote broer’. Er wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen het aanbod op de internet site en de mobiele variant. Het enige verschil is dat je pas op de productdetailpagina van de mobiele site een foto van het artikel kunt vinden. Deze foto kun je vergroten. De productinformatie is identiek, al ontbreekt detailinformatie over kleuren, maten, materiaal en wasinstructies. Ook ontbreken de alternatieven (cross en upsell mogelijkheden; suggestive selling).

Case study: Otto.mobi
Otto heeft laten weten dat Duitsland momenteel als proeftuin fungeert voor alle nieuwe ontwikkelingen, waaronder de mobiele site: Otto.mobi. In Nederland wordt nu hard gewerkt aan de verbetering van de internetsite, maar over niet al te lange tijd zal er ook hier een mobiele shoppingsite live gaan.

De toekomst
Telecomproviders bieden steeds vaker abonnementen met onbeperkt internet tegen een vast bedrag (rond de € 10 per maand). De schermen worden groter (zie bijvoorbeeld Apple’s iPhone) en bovendien zijn er initiatieven om tot meer standaardisering te komen (Open Mobiel Internet en dotMobi).

De vraag blijft natuurlijk in hoeverre de consument wel behoefte heeft aan een mobiele webshop. En zo ja, welke fasen van het koopproces dan het meest interessant zijn om mobiel te ontsluiten (informeren, vergelijken, adviseren, bestellen en/of service verlenen). Recent onderzoek van Online Publishers Association onder 6.000 consumenten toont aan dat men op het mobiele web vooral op zoek is naar nieuws en (product)informatie.

Het is moeilijk in de toekomst te kijken. Het feit dat momenteel nog beperkt gebruik wordt gemaakt van mobiel internet, en door een beperkt groep early adoptors, betekent nog niet dat het mobiele web geen grote toekomst te wachten staat. Zo wordt van locatiegebonden mobiele diensten veel verwacht. Tevens kun je met een mobieltje met camera een koppeling maken tussen print (de catalogus) en het web. Bijvoorbeeld met de barcodereader van Shotcode.

Er zijn deskundigen die beweren dat in de toekomst geen aparte mobiele sites meer nodig zijn. Het onderhouden van een extra site is dan overbodig. Er zijn telefoontoestellen op komst die in staat zijn om gewone websites volledig weer te geven en te benutten (zoals de iPhone van Apple). De iPhone heeft een gewone browser waarmee je elke site kunt gebruiken.

Toch spreek ik de verwachting uit dat elk apparaat met een bepaalde schermgrootte zijn eigen mogelijkheden heeft en daarmee zijn eigen behoeften creëert. Het is maar de vraag of een mobiele webshop dezelfde moet zijn, met dezelfde informatie, producten, functionaliteiten en bestelmogelijkheden als de bestaande internetsite. Het is zoeken, proberen en experimenteren. En uiteindelijk zal de consument bepalen welke mobiele vorm succesvol zal zijn. Ik kijk er met smart naar uit.

De Duitse mobiele site van Neckermann
En type in: neckermann.mobi

De Duitse mobiele site van Otto
En type in: otto.mobi

Geert-Jan Smits is directeur van internet advies bureau Jungle Rating. Hij is auteur van het Internet Scorecard – en Finest Fifty E-commerce boek. Lees meer marketing nieuws. Dit artikel is eveneens gepubliceerd in Twinkle