Kickstarter: Kobe Red fraude van $120.000 ontmaskerd door crowd

Kickstarter zit vol met leuke, spannende, ingewikkelde, creatieve en onhaalbare projecten. De crowd steunt met geld en vertrouwt op de integriteit van de makers en de passie voor hun projecten. Half juni ging dit bijna mis. Oplichters die hun rundvlees probeerden te kickstarten hadden op een haar na $120.000 buitgemaakt. Adequaat ingrijpen van Kickstarter na een aantal alarmerende meldingen van backers, zorgde dat slechts een uur voordat het project bekostigd zou zijn, de stekker eruit ging.

De oplichting

‘KOBE RED – 100% JAPANESE BEER FED KOBE BEEF JERKY’ zag er als Kickstarter-project even aantrekkelijk uit als het Japanse biervlees in werkelijkheid. Het verhaal kwam  plausibel over en het was slechts het onaantrekkelijke idee om vlees via de post te ontvangen wat mij ervan weerhield om het project te steunen. Het project zat verder prima in elkaar. Het doel was eenvoudig: “een betere koelkast voor het bedrijf”.

De rewards waren zo mogelijk nog eenvoudiger: een lekker stuk vlees. De achtergrondinformatie was wat summier en de video niet helemaal professioneel, maar goed ook vleesboeren mogen best een kans hebben op Kickstarter. Al met al prima opgezet en met een laag doelbedrag van slechts $2.374 ook haalbaar. Het simpele en sympathieke doel en een beloning waar het water van in de mond loopt, draaide uit op een mega succes, het doel was binnen een dag gehaald en zou in de weken erna uitgroeien tot ruim 5000% van het oorspronkelijke bedrag.

Kickstarted: de documentaire

Ondertussen elders op Kickstarter waren drie producers hun project gestart om een documentaire te maken over het crowdfunding-fenomeen. Zij hadden reeds een aantal interviews met mensen achter succesvolle projecten gedaan, toen ze het immense succes van Kobe Red Beef in de gaten kregen. Ze benaderden de bedenkers voor een interview en dat was het begin van een mega ontmaskering in de vorm van een thriller, met een nog grotere thriller in het kielzog.

De samenwerking

Hoewel de makers van de documentaire slechts geïnteresseerd waren in het verhaal achter Kobe Red, hadden de oplichters het plan opgevat om ‘groots’ in de film te komen en hierover reeds berichtgeving naar de eigen achterban gestuurd. Ze zouden een filmmaker in de arm genomen hebben om hun succesverhaal te documenteren. Dit resulteerde in een verdere toename van steun van het malafide project. De producers dachten er anders over en maakten duidelijk dat er geenszins zekerheid was over de uiteindelijke bijdrage van Kobe Red aan de film.

De ontmaskering

Gaandeweg was er meer en meer onduidelijkheid ontstaan over de goede bedoelingen van Kobe Red. Op kritische vragen van backers werd door zogenaamde onafhankelijke supporters fel gereageerd. Deze onafhankelijke accounts bleken in werkelijkheid nep en direct verbonden aan de oplichters van Kobe Red. Kickstarter kreeg lucht van de fraude en na herhaaldelijk aandringen van verontruste gebruikers en de aandacht die de producenten van de documentaire eraan gaven, besloot Kickstarter om het project Kobe Red om zeep te helpen, slechts een uur voordat de deadline verstreken was.

Het verhaal krijgt een staartje

De filmmakers hadden hun eigen rewards bedacht voor hun achterban om hun doel van $85.000 te halen. Naast de gebruikelijke digitale downloads en behind-the-scenes-goodies voor de lagere tiers en de extra speciale goodies voor de middengroep, waren dat beloningen zoals ‘speel mee in de film’, krijgt co-executive producer credits en executive producers credits voor de mensen die bereid waren bedragen van tussen de $1500 en $10.000 in het project te stoppen.

Zo kon het gebeuren dat drie Kobe Red oplichters allemaal in waren gestapt op het hoogste niveau, hierdoor ging het filmproject ineens over het gestelde doel heen op de dag voor de deadline. Maar oplichters zijn oplichters en ze trokken hun toezeggingen terug waardoor de film, met iets meer dan 24 uur te gaan, ineens bijna $30.000 tekort kwam (het is niet mogelijk om in de laatste 24 uur je toezegging in te trekken of te verlagen).

Een ware thriller

Het slot van de funding voor de film was extreem spannend, het kan haast niet anders of het project krijgt zelf een plekje in de documentaire. Pas in de allerlaatste minuten gingen ze door de grens van $85.000 heen, met dank aan de 839 ‘backers’ die het maximale van hun eigen financiële steun gaven. Of zoals iemand in een commentaar zegt:

Best kickstarter ever. “A kickstarter to make a film about kickstarters funded by kickstarters, sabotaged by evil kickstarters only to be saved in the last hour by super kickstarters.” Who writes this stuff!

Crowdfunding: verslavend en regulerend

Crowdfunding is leuk: elkaar helpen, elkaar iets gunnen en samen mooie dingen maken. Crowdfunding is eng: Wat gebeurt er met mijn geld? Worden de beloftes waargemaakt? Een project steunen via Kickstarter is eenvoudig en in alle eerlijkheid ook best verslavend. In de korte tijd dat ik kennis heb gemaakt met deze crowdfunding website is mijn enthousiasme met sprongen vooruit gegaan. De ontdekking van eerdergenoemde fraude is voor mij een bewijs dat de crowd best in staat is om zelf regulerend te zijn.

Ik steun al een flink aantal projecten en heb ook mijn bijdrage mogen leveren aan het funding succes van Kickstarted: Documenting the Crowdfunding Revolution. Ik hoop dat de documentaire een groot succes is en dat hij een belangrijke bijdrage levert aan de wereldwijde acceptatie van crowdfunding als model voor het investeren in creativiteit en samenwerking. Maar ik kan het niet helpen dat ergens een klein stemmetje in mijn hoofd zegt: “stel nou dat dit óók oplichting is?”