Boekrecensie: ‘Websites testen bij gebruikers’

De titel “Websites testen bij gebruikers” zegt eigenlijk al genoeg: het nieuwe boek van Ben Vroom behandelt het nut van het testen van websites en biedt praktische richtlijnen over hoe je een test opzet en uitvoert. Nou ja, boek… ‘boekje’ is een betere benaming. Het heeft 153 pagina’s en is slechts 11 x 18 centimeter groot. Hierdoor komt het laagdrempelig over, wat wellicht voorkomt dat het boek op de ‘nog te lezen’ stapel blijft liggen. Het boek bevat dan ook weinig overbodige uitweidingen, maar wel een hoop nuttige tips voor de beginnend usability tester.

Vroom sluit in zijn boek aan bij de gedachte van Jakob Nielsen & Steve Krug, namelijk dat testen helemaal niet ingewikkeld of duur hoeft te zijn. Beter testen met beperkte middelen dan niet, is hun devies.

Het boek is opgedeeld in een inleidend deel, een theoretisch deel, een praktisch deel, een deel met voorbeelden en eindigt met een soort samenvatting in de vorm van een stappenplan. Het theoretische en praktische deel overlappen nogal met elkaar, wat af en toe leidt tot een ‘deja-vu’ gevoel. Zo wordt het verschil tussen diverse soorten testopdrachten meermaals toegelicht en komt ook de vragenlijst die je na afloop van de test kunt doorlopen meerdere keren terug. Met een iets duidelijkere scheiding in informatie per hoofdstuk had het boekje wellicht nog kleiner gekund

Vroom doet ook offline aan practice what you preach: het taalgebruik is eenvoudig en de teksten zijn ingedeeld in goed leesbare paragrafen met kopjes.

De voorbeelden in het boek zijn duidelijk. Ze zijn gebaseerd op enkele testen die hij in zijn eigen praktijk heeft uitgevoerd en deze cases worden bij ieder onderdeel opgevoerd als toelichting. Het is goed dat hij gekozen heeft voor websites met uiteenlopende doelstellingen, zodat onder andere het verschil tussen opdrachten die je per type website kunt opstellen, goed geïllustreerd wordt.

Ben Vroom (foto) is duidelijk voorstander van de ‘vrije testopdracht’, waarbij je een testbezoeker eerst zelf een taak laat kiezen die hij op de website uitvoert, alvorens je een specifieke opdracht geeft. Hij legt goed uit waarom dit interessant is, maar laat deze voorkeur iets te vaak terugkomen.

Het goede van het boek is, dat het heel concrete tips geeft. Zoals hoeveel deelnemers er nodig zijn bij een test, wat je in een rapportage zet en welke elementen je kunt testen bij formulieren en applicaties.

Waar Vroom van mij nog wat dieper op in had mogen gaan, zijn de persoonlijke vaardigheden die je als testbegeleider nodig hebt. Het is namelijk behoorlijk moeilijk om tijdens het stellen van vragen je testpersonen niet per ongeluk te beïnvloeden.

Daarnaast noemt Vroom wel paper prototyping als methode om websites al in het ontwikkelingsstadium te testen, maar wordt card sorting niet genoemd, terwijl ook dit een heel goede en nuttige testmethode is. Persoonlijk vind ik paper prototyping wat minder geschikt voor gewone webpagina’s. De methode is bij uitstek geschikt voor meer gecompliceerde formulieren en webapplicaties. Vroom behandelt deze in het hoofdstuk erna, maar legt deze koppeling niet.

Al met al is het een geschikt boek voor iedereen die nog nooit getest heeft en behoefte heeft aan richtlijnen hoe te beginnen.

Titel: Websites testen bij gebruikers
Auteur: Ben Vroom
Uitgever: Kluwer
Jaar: 2008
Nummer: ISBN 978 90 13 057669
Mediatype: Boek (153 pagina’s)
Prijs: € 21,25
Bestellen: Kluwer