Boek De Organisatie van de opsporing van cybercrime door de Nederlandse politie

De reeks Politiekunde is een uitgave van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap, een zelfstandig onderdeel van de Politieacademie. Politie & Wetenschap is ingesteld om een stimulans te geven aan de toegepaste wetenschappelijke kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid, de daarvoor benodigde kennisinfrastructuur en de daadwerkelijke benutting van onderzoeksrapporten en -resultaten in politiepraktijk, beleid en opleiding.

Publicaties in de reeks Politiekunde betreffen in het algemeen concrete handleidingen, modellen, instrumenten of werkwijzen die direct bruikbaar zijn voor de politiepraktijk. Ze zijn veelal de uitkomst van onderzoek dat is verricht in het kader van het meerjarige onderzoeksprogramma, de kernactiviteit van Politie & Wetenschap. Het gebruik en daarmee de invloed van het internet op de samenleving neemt sterk toe. Er wordt zelfs wel gesproken van een digitale revolutie. Ook criminaliteit via het internet komt steeds meer voor. Dit onderzoek focust op de opsporing van cybercrime in ruime zin door de politie. In veel zaken waarbij de recherche opsporingsactiviteiten verricht, is sprake van een ICT-aspect. Bij vrijwel elke zaak worden de computer en de telefoon van een verdachte onderzocht
op aanwijzingen.

De opsporing van cybercrime door de Nederlandse politie is voor een belangrijk gedeelte decentraal georganiseerd, in regionale of bovenregionale teams. Op landelijk niveau bevinden zich bij de Dienst Nationale Recherche van het KLPD twee teams die zich daarmee bezighouden. Volgens de onderzoekers, verbonden aan Pro Facto en de Rijksuniversiteit Groningen, leveren de organisatie en de invulling van de opsporing van cybercrime een aantal knelpunten op. Deze hebben onder meer betrekking op de aansturing, de kennisvoorziening, de prioriteitstelling, de ondersteuning, de bezetting en de ontwikkeling van kennis. Het rapport levert een aantal aanbevelingen op voor de organisatie van de opsporing van cybercrime en dan met name de benodigde specialistische kennis op verschillende niveaus van de opsporing. De vorming van de Nationale Politie vormt een uitgelezen mogelijkheid om de knelpunten te ondervangen. De auteurs betogen dat de oplossing voor de gesignaleerde tekortkomingen ligt in het verder uitbouwen van een meerlijnsorganisatie.

Hierin zijn de beslissingsbevoegdheden over de prioritering van de op te sporen zaken en over de daarvoor door andere gespecialiseerde afdelingen te verwerven en beschikbaar te stellen vereiste kennis verder gedecentraliseerd (naar tactische en operationele afdelingen). Een aantal taken dient echter gecentraliseerd, duidelijk gescheiden en per lijn geconcentreerd te zijn. Daarbij kan gedacht worden aan tweedelijns technisch advies en ondersteunend onderzoek en aan onderwijs en onderzoek.