Perplexity: wat is deze AI-tool en wat kun je ermee?
Perplexity kwam onlangs als beste AI-chatbot uit een test van The Wall Street Journal.* Maar eigenlijk is het beter te omschrijven als een zoekmachine of antwoordenmachine. Wat is Perplexity en hoe onderscheidt het zich van andere AI-tools zoals ChatGPT? In dit artikel duiken we daar dieper in.
Wat is Perplexity?
Perplexity is meer dan een chatbot, het is namelijk een (gratis) AI-zoekmachine. Of beter nog: een antwoordenmachine. Het is dus eerder een concurrent voor Google en Bing dan voor ChatGPT. Het gaat daarin verder dan traditionele zoekmachines door niet alleen links naar websites te tonen, maar ook vragen te beantwoorden zoals je gewend bent van AI-chatbots. Op de website schrijft het bedrijf dat het graag wil dat je Perplexity ziet als jouw ‘research partner’.
Je kunt Perplexity bezoeken op perplexity.ai. Maar er zijn ook apps voor iOS en Android, en je kunt een plugin installeren voor Chrome.
Je hebt niet per se een account nodig om de tool te gebruiken. Maar met een account kun je wel je ‘thread history’ bewaren. Daarmee heb je de mogelijkheid oudere zoekopdrachten opnieuw te openen en daar verder in te werken. Daarnaast kun je met een account die threads ook bewaren en organiseren in zogenoemde collecties, die je vervolgens ook met anderen kunt delen.
Voor de betaalde Pro-versie, met meer zoekmogelijkheden, heb je wel echt een account nodig. Daarover later meer.
Hierboven zie je het beginscherm. Heel centraal zie je de vraag ‘Ask anything…’ staan. Dit is je startpunt. Je zoekt er hoofdzakelijk op tekst, maar aan de rechterkant van het zoekresultatenscherm heb je ook de mogelijkheid om naar afbeeldingen en video’s te zoeken.
In de afbeelding hieronder vroeg ik bijvoorbeeld aan Perplexity wat Frankwatching is. Je ziet dat er wel meteen een aantal ‘sources’ worden genoemd, maar eronder krijg ik een uitgebreid antwoord over Frankwatching. Als ik verder naar beneden scroll, krijg ik ook nog gerelateerde vragen, zoals ‘Wat zijn de belangrijkste trends die Frankwatching volgt’.
Focus: voor doelgericht zoeken
Je kunt gewoon iets typen in het zoekscherm, maar het valt je wellicht op dat je linksonder ook nog op ‘Focus’ kunt klikken. Wat houdt dat in?
Met Focus kun je Perplexity alvast ‘sturen’ in z’n zoektocht door aan te geven waar het in moet zoeken. Wil je bijvoorbeeld liever alleen academische bronnen gebruiken? Of zoek je liever in video’s? Dat kan!
Daarnaast kan het ook tekst voor je genereren (zoals je gewend bent van andere AI-tools), zonder dat het gaat zoeken. Maar dit wordt wat mij betreft pas echt interessant als je een Pro-account hebt. Als je de gratis versie van Perplexity gebruikt, heb je namelijk geen toegang tot de nieuwste AI-modellen. En dan kun je toch betere teksten genereren in ChatGPT waar je wel gratis toegang hebt tot GPT-4o.
Zonder focus kun je – tenminste, dat is mijn ervaring – ook al invloed hebben op de zoekresultaten door in welke taal je de vraag typt. Bij een Engelstalige vraag krijg ik Engelse bronnen en antwoorden, bij een Nederlandse vraag krijg ik Nederlandstalige bronnen en antwoorden.
De voordelen van deze AI-zoekmachine
Deze AI-zoekmachine onderscheidt zich op een aantal manieren van traditionele zoekmachines:
- Stel een vraag en je krijgt direct van Perplexity antwoord, in plaats van een overzicht van linkjes waar je eerst op door moet klikken om je antwoord te vinden.
- De antwoorden zijn up-to-date.
- Het antwoord wordt wel voorzien van linkjes, zodat je eenvoudig kunt doorklikken en er meer over kunt lezen. Perplexity stelt daarbij betrouwbare bronnen te gebruiken, zoals nieuwssites, academische papers en bekende blogs.
Kritiek op Perplexity
Om ook een kritiekpunt te noemen: bij Perplexity heb je, net als bij andere AI-tools, het risico dat de antwoorden niet kloppen (het zogenoemde ‘hallucineren’ van generatieve AI). Het is dus belangrijk om altijd de bronnen te checken om te zien of de AI-tool het antwoord daadwerkelijk daar vandaan heeft gehaald.
[Update: 21-6-2024]: Perplexity ligt ook onder vuur vanwege beschuldigingen van het schenden van auteursrechten, door artikelen zonder correcte bronvermelding over te nemen en in vrijwel dezelfde vorm te publiceren (zie de beschuldigingen van Forbes). En Wired heeft in een onderzoek bewijs gevonden dat Perplexity het ‘Robots Exclusion Protocol’ negeert, waarmee uitgevers kunnen aangeven of bots hun site wel of niet mogen crawlen en scrapen.
Deze controverse roept bredere vragen op over de ethische implicaties en de betrouwbaarheid van AI-zoekmachines. Journalist Casey Newton noemt Perplexity zelfs een ‘plagiarism engine‘.
Hoe werkt het onder de motorkap?
Wat Perplexity in mijn ogen bijzonder maakt, is dat het niet één large language model gebruikt, maar meerdere, waaronder GPT-4 en Claude. Daarin verschilt het dus van ChatGPT, Gemini, en andere chatbots.
Het werkt als volgt (heel eenvoudig uitgelegd): als je een vraag stelt, zal de tool eerst websites doorzoeken, daarna de antwoorden in een overview zetten en daarbij een antwoord geven met citaten.
Perplexity combineert daarbij twee AI-technieken:
- Large language models (LLM’s): dit stelt de zoekmachine in staat om vragen te beantwoorden en tekst te genereren.
- Retrieval Augmented Generation (RAG): Perplexity maakt gebruik van een database met websites en andere online bronnen. Na het ontvangen van je zoekopdracht, selecteert Perplexity eerst relevante bronnen en gebruikt deze als input voor het LLM om een antwoord te formuleren, inclusief bronvermeldingen (Jerrel Arkes legt dit goed uit in zijn podcast). Dit moet de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de antwoorden verbeteren.
Perplexity Pro
De basisversie van Perplexity is al uitgebreid, maar de betaalde versie (momenteel 20 dollar per maand of 200 per jaar) biedt uiteraard meer mogelijkheden. Een aantal voordelen van een Pro-account:
- Je kunt ervoor kiezen om met geavanceerdere AI-modellen te zoeken, waaronder GPT-4o en Claude 3 Sonnet/Opus.
- Je kunt documenten, zoals PDF’s en CSV’s, uploaden en analyseren.
- Je kunt ook afbeeldingen uploaden en analyseren. Dit is bijvoorbeeld handig voor het genereren van socialmedia-beschrijvingen.
Perplexity Pages
In mei 2024 heeft Perplexity ook nog een nieuwe functie toegevoegd: Pages. Hiermee kun je van jouw research heel eenvoudig webpagina’s maken. Deze functionaliteit zal voor zowel gratis als betaalde gebruikers beschikbaar zijn. Het wordt momenteel uitgerold en is nog niet door iedereen te gebruiken. Ik vraag me af of het een lang leven beschoren is, omdat juist bij Pages heel makkelijk plagiaat gepleegd wordt door inhoud van andere sites te gebruiken voor het creëren van deze pagina’s.
Ga jij Perplexity gebruiken?
Perplexity kun je inzetten als startpunt voor je research. Sommige marketeers gebruiken het voor analyses van de markt en concurrentie. Maar het kan ook een fijne tool zijn voor een brainstorm of het creëren van nieuwe content. Mijn ervaringen met de tool zijn goed tot nu toe, al vertrouw ik nog steeds de informatie niet 100%. Met AI blijft het belangrijk de bronnen te controleren. Hoe dan ook, een interessante tool om aan je gereedschapskist toe te voegen!
* Bron inleiding: ‘The Great AI Challenge: We Test Five Top Bots on Useful, Everyday Skills‘ (The Wall Street Journal)