5 redenen waarom ‘falen’ als ondernemer juist positief is

Falen. In ondernemerschap en leiderschap – al dan niet in de gehele samenleving – hangt er nog steeds een groot taboe omheen. Echter, als je niet durft te falen, heb je minder kans om succesvol te worden. Succes gaat hand in hand met het nemen van risico’s. Daar ben ik van overtuigd. In dit artikel neem ik je mee in de waarde van falen en haal ik de misvattingen onderuit.

Falen an sich is geen falen

Actie. Daar begint alles mee. Ga je ondernemen? Dan moet je risico’s nemen. Daar moet je je van bewust zijn en voorbij durven gaan. Ik heb menig startende ondernemer gezien die te lang in een limbo blijft steken tussen idee en livegang. Soms wordt er jarenlang gewerkt aan bijzaken, zoals een website of prachtige socialmedia-kanalen, waarna bij de lancering blijkt dat het product niet aanslaat. De product market-fit is essentieel, dus probeer als startende ondernemer zo snel mogelijk die markt te betreden. Je kunt je product of dienst dan makkelijker aanpassen naar de klantwens en je vermindert de tijd die je investeert in zaken die niet werken of belangrijk zijn.

Je moet erachter komen wat wel en niet werkt. Dat doe je alleen door risico’s te nemen en door niet bang te zijn om te falen. Als je 100 keer observeert hoe het niet moet, heb je ook 100 keer iets geleerd – zo werkt het ook in de wetenschap. Falen is ook resultaat. Wat de uitkomst ook is, het zal je uiteindelijk in de juiste richting bewegen. Het gebeurt bijna nooit dat de eerste iteratie van een idee het eindproduct is. Faal dus zo snel mogelijk om succesvol te worden.

Kwetsbaar zijn is geen falen

Het grote taboe op falen is ook te zien in de media. Over menig bedrijf wordt ineens gepubliceerd dat ze zich in zwaar weer bevinden of zelfs zijn omgevallen. En dat zonder enig voorteken. Dit terwijl het management het natuurlijk allang zag aankomen met bijvoorbeeld lang bestaande problemen met de supply chain, voorspelbare cashflow issues of het keihard negeren van tegenvallende sales. Durven te falen, staat in mijn ogen dan ook gelijk aan kwetsbaarheid en open en eerlijk leiderschap. Mislukking is niets om je voor te schamen, dat gebeurt iedereen. Maar communiceer je niet transparant over de tegenslag of in het ergste geval zelf faillissement? Dan eindig je met boze klanten, aandeelhouders én je team. Extra schade dus.

Door je kwetsbaar op te stellen als leider, door open te communiceren over de staat van de business en door uitdagingen sneller te delen, kun je de uitkomst verbeteren. In het beste geval voorkom je daarmee een doemscenario, in het slechtste geval heb je de schade voor alle betrokkenen beperkt. Daarnaast kun je rekenen op meer begrip van je stakeholders en meer karmapunten.

Bewust innoveren is geen falen

Bij innovatie is het belangrijk om niet te falen als bedrijf, vooral op de lange termijn. Dit betekent echter niet dat je altijd moet vernieuwen en je je cash-cows niet kunt melken. Focus is key voor innovatie. De wetenschap ondersteunt deze gedachtegang: te veel dingen tegelijk doen werkt niet. Het is daarnaast een veelgehoorde tip in ondernemersland, maar clichés zijn maar al te vaak waar. Focus op het kernproduct of dienst van je bedrijf, zorg dat het werkt en dat je het onder controle hebt. Dan creëer je voldoende stabiliteit om te kunnen innoveren en kun je met de huidige groei de innovatie financieren.

Continue innovatie is inmiddels een ware hype en het lijkt erop dat je als bedrijf niet zonder kan. Zeker, innoveren is een must, maar doorlopend te snel willen vernieuwen om succesvol te zijn is een mythe.

Verantwoordelijkheid uit handen geven is geen falen

Nog zo’n alom bekend ondernemers dilemma: het niet uit handen durven geven van de verantwoordelijkheid. Ook dit zal je – zeker als je bedrijf groeit – tegen gaan zitten. Vaak word je groot door alles zelf te doen of op zijn minst te controleren. Als je groter bent kan dat niet meer. Je kunt niet alles overzien en dus is het suboptimaal. Daarnaast werkt het demotiverend voor je team. Wees niet bang om je verantwoordelijkheden te verdelen.

Managers in de tweede laag van je bedrijf zitten midden in je business, kennen je team beter en hebben meer zicht op wat je klanten vinden en willen. Zij zien wat er gebeurt en hebben daarmee de beste informatievoorziening. Zij zijn degenen die gepaste actie kunnen uitvoeren – sneller en gerichter.

Zorg dat je mensen aanneemt die je eigen visie uitdagen, verbeteringen kunnen realiseren en ideeën hebben. Wees in elk geval nooit bang om mensen aan te nemen die goed zijn. Je moet je eigen ego opzij zetten en je business los laten om sneller te groeien.

Niet met iedereen vriendjes zijn is geen falen

Een volgend kantelpunt voor succesvolle ondernemers: waar je eerst met je team van tien man stond te lachen in de kroeg, heb je opeens honderden werknemers op de payroll. Daarmee verandert de dynamiek binnen je bedrijf én die van jou in relatie tot je team. Met iedereen vriendjes zijn is onmogelijk en zorgen dat iedereen je aardig vindt kan niet meer. Jammer, maar wel de realiteit.

Er zit zelfs een risico in: ben je vriendelijker naar bepaalde personen met wie je een klik hebt – zoals we het allemaal met sommige mensen beter kunnen vinden dan anderen? Dan lijkt dat direct op een voorkeursbehandeling, ook als die er niet is. Van dat soort situaties wil je wegblijven. Het is belangrijk om je hele team te leren kennen, omdat je hiermee een belangrijk communicatiekanaal openhoudt voor het team. Bijvoorbeeld als ze zich niet gehoord voelen door hun manager.

Zet een structuur op waar je team de controle heeft om beslissingen te maken. Uiteraard moet er goed gecommuniceerd worden, maar de resultaten zullen voor zich spreken. Wees niet bang als niet iedereen je mag, zelf de vriendelijkste, lieve mensen klikken niet met iedereen. En een extra trip – omdat de meeste ondernemers vaak niet de liefste zijn – probeer ook extra lief te zijn voor je team.

Stress hebben is geen falen

Stress is een hulpmiddel, zolang je je er bewust van bent. De spanning die je voelt, geeft aan waar je je aandacht op moet focussen. Het is aan jou om die aandacht goed in te zetten en te verdelen. We hebben immers allemaal een bepaalde bandbreedte aan focus per dag.

Voor intuïtie – een ander signaal dat je automatisch krijgt vanuit je hersenen – geldt hetzelfde. Luister daarnaar want het is een waardevolle bron van informatie, zo laat ook wetenschappelijk onderzoek zien. Volgens mijn eigen methode laat ik mij altijd leiden door mijn onderbuikgevoel. Als het goed voelt, dan is dat het vaak ook. Als het slecht voelt, blijf er dan ver van weg. Ik gebruik data om mijn gevoel te rechtvaardigen. Uiteraard kleeft hier een self-fulfilling prophecy aan, dus wees eerlijk en vertrouw je observatie. Je mag met zelfvertrouwen twijfelen als je je gevoel volgt.