Vergroot je impact met een doel, drive en 2 diamanten

Jouw impact kan groter. Veel groter. Lees hoe een doel, een drive en een duo diamanten jou naar het volgende level stuwen. Adem in, adem uit… en waag de sprong.

The Hero’s Journey. Een eeuwenoud, beproefd concept waarmee je de pakkendste verhalen vertelt. Van de holenmens tot Hollywood, van romans tot comics, van Shakespeare tot shampoo-reclame: talloze geslaagde voorbeelden zien we dagelijks om ons heen. Maar wist je dat je zo’n heldenreis ook als methode/metafoor kunt kiezen voor de vergroting van jouw dagelijkse impact? Deze tips leren jou heldhaftig tekeer te gaan.

Catarina Lelis, communicatie- en design-expert, schreef het Engelstalige boek The Impact Plan (aff.). Daarin zet zij uiteen hoe je jezelf een doel oplegt, je zelfvertrouwen vergroot, medestanders zoekt en, jawel, aan de slag gaat om de wereld te verbeteren. Inderdaad, dit boek gaat niet over het bereiken van ‘kleine’ doelen zoals stoppen met roken/snacken/stilzitten. Het is echt bedoeld voor mensen die niet alleen hun impact in hun eigen leven een boost willen geven, maar echt de maatschappij of de planeet vooruit willen helpen. Geen half werk, zoals de subtitel van het boek ook al weggeeft: “rethinking today, remaking tomorrow, designing a better world”.

Tip 1: ontdek jouw ‘why’ via ikigai

“Waarom, Simon, waarom?” De Brits-Amerikaanse auteur en spreker Simon Sinek is rijk en beroemd geworden met zijn Ted-talk over de Gouden Circle, waarin hij de ‘why’ als een kloppend hart in het midden plaatst. Daaromheen staat eerst de ‘how’ en tot slot de ‘what’. Talloze bedrijven sprongen op deze hype en gingen druk bezig met het vaststellen en formuleren van een ‘purpose’, ‘doel’, ‘missie’, etc.

Sinek door de gehaktmolen

Populair of niet, meerdere wetenschappers maakten meedogenloos gehakt van Sineks ongefundeerde claims over het succes van deze methode. Er is immers nooit bewezen dat bedrijven mét een goed beschreven ‘why’ beter presteren dan bedrijven zónder. Lees vooral ook de vermakelijke cynische columns van Richard Engelfriet hierover.

Drijfveer voor actie

Waarom is de ‘why’ desondanks een handig middel? Omdat het een drijfveer is om in actie te komen. Zonder doel, ben je algauw… doelloos bezig. En de meeste mensen krijgen daar weinig energie van. En zonder energie maak je geen impact. Toch?

Koppen dezelfde kant op

Dat geldt niet alleen voor individuen, maar ook voor teams en organisaties. Even los van de externe wereld om je heen, bínnen je bedrijf kan een duidelijk doel het een stuk makkelijker maken voor de directie om de werknemers samen te brengen of aan te sturen. “We hebben een gezamenlijke missie.” De kans om de koppen dezelfde kant op te krijgen, stijgt als je een hoger doel hebt als verbindmiddel.

Heldhaftig met terugwerkende kracht

Catarina Lelis begint haar boek gelukkig lekker nuchter. Ze benadrukt dat de groteske vraag ‘Waarom ben ik op aarde?’ lang niet voor ieder mens is weggelegd. Sterker nog: de meeste aardlingen hebben totaal geen duidelijk beeld van hun passie of missie. Vaak beseffen ze pas áchteraf, wanneer ze bijvoorbeeld een belevenis van vroeger navertellen, dat ze enthousiast een bepalende rol hebben gespeeld. Heldhaftig met terugwerkende kracht, zeg maar.

Plezier, betekenis, effect

Zulke ‘navertel-momenten’ hebben drie eigenschappen: ze bevatten taken waar je plezier aan beleeft, ze creëren betekenisvolle ervaringen en ze leiden tot een impactvolle gebeurtenis. Lelis adviseert de lezer zodoende om actief op zoek te gaan naar een levensdoel, op basis van deze drie onderdelen. Het Japanse concept Ikigai is haar leidraad.

Vier elementen in je rugzak

Ikigai is dan weer gebaseerd op vier elementen: dat waar je van houdt, dat wat de wereld nodig heeft, datgene waarvoor je betaald kan krijgen en dat waar je goed in bent. Door de uitkomsten van dit kwartet te analyseren, krijg je op je netvlies waar jouw passie, missie, beroep en roeping elkaar overlappen. Et voilà: daar is jouw ikigai. Volgens de Japanners geldt dit als het geheim voor een lang en gelukkig leven. Maar binnen het ‘Impact Plan’ van Lelis is het de voorbereiding op de eerste stappen van je reis. Met Ikigai in je rugzak kun je dapper op pad.

Purpose-puzzelen? Allerminst tijdverspilling

Lelis steekt haar geloof in de werking van de ‘Gouden Cirkel’ van Sinek niet onder stoelen of banken. In feite is het een platgeslagen versie van Ikigai, aldus de auteur. In haar boek blaast ze overigens wel beduidend minder hoog van de toren dan Sinek. “Een ‘purpose’ koppelen aan je merk is allerminst tijdverspilling, zo concluderen vele bedrijven. Gedeeld geloof en gedeelde waarden kunnen leiden tot groei, winststijging en een betere motivatie van medewerkers.” In deze zin heeft de eindredacteur van het boek het (o zo vaak overbodige) woordje ‘kunnen’ bewust laten staan, lijkt mij.

Tip 2: gebruik design als gids naar de toekomst

Onderschat nooit het nut van design. Lelis noemt het een “transformationeel, inspirerend, humanistisch systeem dat voortdurend de wereld om ons heen vormgeeft, efficiency koppelt aan ervaring en tenslotte de balans weet te vinden tussen technische, commerciële en menselijke afwegingen.”

Stoere blik

Een designproces brengt mensen in beweging: ze raken uitgedaagd om hun creativiteit, enthousiasme en passie in te zetten. Of, zoals sociaal antropoloog Sarah Pink ooit zei: “Design is inevitably an engagement with the future”. Oftewel: het vormgeven van ideeën en concepten lukt beter als je een stoere blik in de toekomst durft te werpen. Stel nou dat je met behulp van design de problemen van de toekomst kan oplossen? Kijk, nou komen we in de buurt van het hoog gegrepen doel van het boek: de wereld verbeteren.

Ontdek, definieer, ontwikkel, lever op en bewonder!

Het Double Diamond-model is een handzaam hulpmiddel tijdens de tocht op weg naar jouw doel. In 2005 ontwierp de Design Council deze methode voor een effectief designproces, op basis van een onderzoek naar elf designafdelingen van vooraanstaande merken. In het model onderscheiden de bedenkers vier fasen: discover (ontdekken), define (definiëren), develop (ontwikkelen) en deliver (opleveren).

In- en uitademen

De twee diamanten in het model staan symbool voor de creatieve ‘bewegingen’ die je doorloopt tijdens het proces. Het gaat dan om divergeren (verbreden) en convergeren (versmallen). Onder divergeren vallen bijvoorbeeld zoveel mogelijk ideeën bedenken in zo’n kort mogelijke tijd. Onder convergeren verstaan we het maken van een kritische keuze uit de ontstane veelheid. Sommigen noemen dit duo ook wel de ‘creatieve ademhaling’. Adem in: veelheid, adem uit: selectie.

Fase 1: frisse blik, onderzoek en creatie

In fase 1 van de Double Diamond (ontdekken) ga je op onderzoek uit. Je verzamelt allerlei relevante informatie en brengt zo scherp mogelijk de wensen van jouw doelgroep in kaart. Denk hierbij aan research, marktonderzoek, gebruikersonderzoek, etc. Maar ook: wat heeft de organisatie, de maatschappij of zelfs de planeet nodig? Kijk met een frisse blik naar alle opgehaalde gegevens. Op basis van deze uitkomsten bedenk je een grote reeks aan creatieve ideeën die aansluiten op de wensen, trends en toekomstverwachtingen. Kwantiteit is in deze fase belangrijker dan kwaliteit: associeer erop los, koppel ideeën aan elkaar en deel schaamteloos jouw gedachtenkronkels. Niets is te gek.

Fase 2: harde keuzes, processen en prototypes

Fase 2 (definiëren) draait om het maken van harde keuzes, gestoeld op rationele gedachten. De vrije manier van kijken van fase 1 laat je bewust los. In dit gedeelte van het proces moet je vooral kritisch zijn. Je gaat de verzamelde ideeën streng beoordelen. Vervolgens maak je een selectie, waarbij dus ook veel ideeën afvallen. De bedenksels die overblijven, ga je analyseren en (her)definiëren. Vorm jouw idee om tot een plan. Creëer en presenteer een pakkende pitch. Bij een ‘go’ zet je het project en proces op poten. En daar begint de ontwikkeling van een prototype.

Fase 3: schaven, side-kicks en startblokken

De hoofdtaken in fase 3 zijn uitwerken en afmaken. Overleeft jouw idee fase 2? Dan krijgt het in deze ontwikkelfase de ‘royal treatment’. Hiervoor is het nodig om de juiste bondgenoten om je heen te verzamelen. Immers: elke held in elke historische of mythische zoektocht pikt onderweg inspiratie op van belangrijke bijfiguren. Laat deze side-kicks vooral toe! Vaak hebben zij een beter oog op de organisatorische en financiële consequenties van jouw gekozen idee. Omarm multidisciplinair werken: vul elkaar aan. Bespreek de ontwikkelmethodes, voer testen uit en zorg dat je in de startblokken staat voor de grote stap.

Fase 4: ta-daa!

Fase 4 is de fase van oplevering. Hier rond je het eindproduct (of de dienst) helemaal af. Puntjes op de i. Je bereid je goed voor op de livegang, voert de nodige evaluaties uit, verwerkt de feedback en stelt de (commerciële of maatschappelijke) doelen vast van de introductie. In deze fase gaat ‘de held’ zijn ‘ultieme uitdaging’ aan, zou je kunnen zeggen. En da’s hard werken.

Tip 3: vertrouw op je luiheid

Onze aangeboren luiheid helpt ons een handje, aldus Lelis. Huh? Luilakkerij als hulpje bij hard werken? Yep. De mens heeft zichzelf door de eeuwen heen talloze handigheidjes, doorsteekjes en olifantenpaadjes geleerd, manieren om dingen sneller, efficiënter en eenvoudiger te doen. Het was niet zozeer onze genialiteit die hier de eerste viool speelde, maar gewoon de onstilbare drang om met zo min mogelijk inspanning zoveel mogelijk effect te bereiken. We zijn liever lui dan moe. En oké, als het ons uiteindelijk meer luiertijd oplevert… nou, dan bedenken we toch effe wat geniale ideeën? Maar vlug-vlug, hoor. De hangmat lonkt!

Ter inspiratie: de Verenigde Naties presenteerden in 2021 The lazy person’s guide to saving the world.

Wereldvrede of niet…

Het boek ‘The Impact Plan’ (BIS Pusblishers) daagt jouw uit om de heldenschoenen aan te trekken, de Ikigai-rugzak om te slaan en het beest uit te hangen binnen het creatieve proces. Dit alles met als doel de wereld een betere plek te maken, op basis van de ‘sustainable development goals’ van de VN. En ook al heb je níet direct wereldvrede, een schoner milieu of een inclusieve maatschappij voor ogen, dan nog zal je een hoop hebben aan de handvatten die de auteur opdist. Heldhaftig hoera, op naar jouw volgende creatie met impact!