Pak het podium met je podcast! Handig stappenplan en 10 geboden

Podcasts zijn enorm populair: je kan ze op elke gewenste tijd en plek beluisteren. Bijvoorbeeld tijdens het wandelen, schoonmaken, reizen of sporten. Het past helemaal in de ‘on demand’ tijdsgeest: mensen willen zelf bepalen wat ze wanneer tot zich nemen. Het aantal luisteraars in Nederland groeit nog steeds. Het is dan ook een geweldig middel om in te zetten in je communicatiestrategie.

Het medium podcast bestaat al sinds 2004. Veel makers gebruikten het in het begin als een nieuwe manier om traditionele radioprogramma’s te verspreiden. Bij het grote publiek brak het aanvankelijk nauwelijks door. Inmiddels luistert 46% van de Nederlanders wel eens naar een podcast. Dat komt neer op 6,4 miljoen luisteraars (december 2021). Dit was 44% in mei 2021.

Wel lijkt de intensiteit wat af te nemen. Mensen luisteren gemiddeld wekelijks 100 minuten naar podcasts, dit was 137 minuten in mei 2021. Onder hoogopgeleiden is de stijging het hoogst, namelijk van 56 naar 69%. Dit blijkt uit de Markteffect Podcast Monitor van Markteffect.

Niet alleen het aantal luisteraars, maar ook en vooral het aanbod stijgt nog steeds – dankzij de populariteit van dit medium. Het is dus ook steeds lastiger om gevonden te worden en succes te behalen met je podcast.

Een podcast beginnen is niet zo moeilijk. Hem volhouden wel!

Hoe moet het dan wel?

Een podcast beginnen is niet zo moeilijk. Hem volhouden wel, zegt Rutger Steenbergen in zijn boek ‘Van idee tot podcast in 60 minuten’ (affiliate). Hij vertelt hoe hij ook zelf meerdere podcasts begon, de meeste uit puur enthousiasme en zonder duidelijk doel. Dit hield hij steeds zo’n 5 afleveringen vol en daarna stopte hij, omdat het te weinig opleverde.

Precies dit was ook onze eerste ervaring bij RVO. Ook 1 van onze eerste podcasts (Patente Podcast, waarin we aan de hand van innovatieve uitvindingen vertelden over octrooien) begonnen we vol vuur, maar zonder een al te doordacht plan – en na 4 keer moesten we terug naar de tekentafel. Het duurde lang voor we de 5^e podcast uitbrachten. Ik was dan ook heel benieuwd wat zijn advies was: hoe moet het dan wel?

Stappenplan voor je podcast

In zijn boek onderscheidt Rutger 4 stappen voor succesvol podcasten:

1. Plannen

Bepaal je doelen en boodschap, de mensen die je wilt bereiken en de invulling van je podcast. Alle elementen zijn belangrijk: kies een goede, herkenbare en vindbare naam en zoek geschikte muziek-/geluidseffecten voor bij je podcast.

Zo ben ik fan van de podcast ‘De brand in het landhuis’. Niet alleen vanwege het enorm spannende verhaal, maar ook door de prachtige muziek die ik daarna ben blijven luisteren. Ook een goede, opvallende thumbnail kan helpen om luisteraars te trekken. Voordat je begint, adviseert Rutger alles samen te vatten in een pitch. Beschrijf de kenmerken en (streef)doelen van je podcast. Mocht later de twijfel toeslaan, lees of luister je pitch terug, dan weet je weer waar je het voor doet.

2. Produceren

Nu het voorwerk is gedaan, popel je waarschijnlijk om te beginnen. Ook hierbij is goede voorbereiding essentieel. Maak altijd een een goede run sheet, raadt Rutger aan: dit geeft rust en structuur.

Schrijf vervolgens een ijzersterke inleiding, je wil je luisteraars prikkelen en een gevoel van urgentie geven. Kom direct ter zake en benoem de voordelen van het (blijven) luisteren, anders haken ze snel af. Ook vertelt Rutger welke apparatuur je nodig hebt, welke opnametechniek en montagesoftware.

3. Publiceren

Om je podcast te delen heb je een RSS-feed nodig en hostingruimte, die je beide kan krijgen bij een podcast-hostingbedrijf. Als je begint met podcasting en nog niet weet of en hoe het jou en je luisteraars bevalt, raadt Rutger Anchor aan. Dit is eenvoudig en gratis, dus je kan rustig experimenteren.

Zit je op het juiste spoor, dan kan je hem steeds een stukje beter maken. Zorg vervolgens voor goede online vindbaarheid door je podcast te optimaliseren voor SEO. Verwerk strategische zoektermen in de titels en omschrijvingen, bijvoorbeeld met hulp van SEO-tools als keywordtool.io en answerthepublic.com.

4. Promoten

Opvallen met een nieuwe podcast valt niet mee. Hoe vind je luisteraars en hoe kan je hen boeien en binden? Lanceer je podcast met een knal, adviseert Rutger. Want, zoals boer Jaap telkens weer zei bij Boer zoekt vrouw: “you never get a second chance for a first impression”.

Kies een ijzersterke, betekenisvolle naam voor je podcast. Vorm een team om je heen met collega’s en bekenden die helpen met het promoten ervan. Denk na over extra mogelijkheden en middelen die je kan inzetten om je podcast onder de aandacht te brengen. Bied jezelf aan als gastspreker en zet andere contentvormen in zoals blogs, social media en nieuwsbrieven.

Tot slot volgen nog wat tips om luisteraars vast te houden: kijk goed naar je format, bouw je podcast steeds min of meer hetzelfde op. Marc-Marie Huijbregts en Aaf Brandt Corstius passen dit principe goed toe in hun podcast ‘Marc-Marie & Aaf Vinden Iets’. Gebruik storytelling in je podcast, bijvoorbeeld door de verhalen van je klanten te vertellen. Ook cliffhangers kunnen – zolang je niet overdrijft – goed werken. Benoem gevaren en risico’s, die luisteraars kunnen voorkomen door te blijven luisteren.

Terugkijkend denk ik, dat we de eerste en laatste stap bij RVO te weinig aandacht hebben gegeven. Het is zoals Rutger ook zegt: met wat meer geduld en een goed plan hadden we er veel meer kunnen uithalen.

10 geboden voor een succesvolle podcast

Het boekje is meer dan een ‘how to’ en zit vol handige praktische en technische tips, maar ook luistertips voor nog meer inspiratie. De belangrijkste punten somt Rutger op in 10 geboden voor een succesvolle podcast:

1. Bedien je niche, niet de hele wereld
2. Begin, maar altijd met een plan
3. Vermijd ellenlange inleidingen en voorstelrondes
4. Prikkel waar je kunt prikkelen en houd het spannend
5. Maak het persoonlijk, spreek de luisteraar direct aan
6. Ken je publiek en weet wat luisteraars belangrijk vinden
7. Wees kritisch en verbeter jezelf elke aflevering een beetje
8. Heb plezier, want dat hoor je
9. Benut de kracht van SEO en maak je podcast vindbaar
10. Maak het niet te moeilijk en begin vandaag met je fascinerende reis

Over het boek

Rutger deelt in Van idee tot podcast (affiliate) zijn kennis en brede ervaring: als marketeer/SEO-specialist geeft hij tips over promotie en vindbaarheid. Ook wijst hij op het belang om je podcast te integreren in je contentstrategie.

Zijn ervaring als muzikant en producer komt terug in het deel over de techniek. Maar ook en vooral wat hij zelf geleerd en ervaren heeft als podcastmaker maakt dit boek tot een praktisch bruikbare handleiding voor contentmarketeers, online marketeers, communicatieadviseurs, redacteuren, copywriters en avontuurlijke ondernemers.