Weg met de Zoom-zombies! 4 tips voor meer charisma in video-calls

Video-calls lijken vaak wel horrorfilms. Vol zombies, waarbij het licht uit de ogen is geslagen. Zonder gekheid, op de virtuele vrimibo’s na, zie ik in de meeste video-calls vrijwel geen charisma meer. Tijdens presentaties of gewoon reguliere overleggen, de aantrekkingskracht bij de deelnemers is ver te zoeken. In dit artikel deel ik 4 tips om jouw virtuele charisma op te krikken.

Charisma is een gave

De Grieken gebruikten vroeger al het woord ‘kharisma’. Dit betekent ‘gave’, omdat ze dachten dat dit een gave was van God. Die gave hebben niet alleen een paar geluksvogels gekregen, maar zit in iedereen. Het is aangeleerd gedrag, net als dat wij hebben leren praten en lopen. Maar het is ook een kunst om het goed te doen. Je wil op een natuurlijke manier vertrouwen en passie uitstralen, zonder nep, betweterig en/of manipulatief over te komen.

Volgens de bekende socioloog Max Weber is charisma een ‘uitzonderlijke vorm van leiderschap’. Als we kijken naar de toespraken van vele inspirerende leiders, dan zijn daar altijd duidelijke vormen van charisma te ontdekken. Onderzoek laat zien dat charisma voor iedereen een andere betekenis heeft, maar wel vaak dezelfde gevoelens opwekt: energiek, inspirerend en motiverend. Ik zie vaak tijdens trainingen dat het echt een ondergeschoven kindje is bij leidinggevenden, die vooral focussen op het verhaal. Terwijl vele onderzoeken juist laten zien dat dit cruciaal is om invloed uit te oefenen op het publiek.

Tip 1. Weg met de resting bitch face

Regisseurs van films gebruiken graag de ‘Medium Closeup Shot’ (MCU). Dit is het beeld waarin je alleen de schouders en het hoofd van de personage ziet. Je gaat je hierdoor weer volledig focussen op dit personage en kan perfect zijn emoties zien. Non-verbale communicatie gaat een stuk lastiger, omdat je niet het hele lichaam kunt zien bewegen. Maar de video-calls zorgen er wel voor dat je van alle andere deelnemers een filmwaardige ‘close-up shot’ krijgt.

Veel mensen hebben last van de resting bitch face, een gezichtsuitdrukking waarbij het lijkt alsof je boos, geïrriteerd of verveeld bent, terwijl de spieren in jouw gezicht gewoon aan het rusten zijn. Bij een analyse van 60 video-calls voor een recente training, zag ik dat 85% van de deelnemers hier last van had.

Zorg voor een glimlach

Als deelnemer of presentator is het dan ook echt belangrijk om goed te kijken naar jouw uitstraling. Dat begint met een glimlach. Dit zorgt er volgens Dale Carnegie van het wereldbekende boek How to Win Friends and Influence People (affiliate) voor dat je bij mensen het gevoel oproept dat je blij bent hen te zien. Iets wat zij ook automatisch bij jou gaan krijgen. Denk vlak voor de video-call even aan de glimlach, om gelijk goed te beginnen. Ik zie veel mensen als reminder simpel een post-it met een smiley op of naast het scherm plakken. Zelf heb ik altijd een foto van een mooie reis paraat. Modellen schreeuwen drie keer ‘gaaf’ achter elkaar, voordat ze de catwalk op gaan.

“If they laugh, they listen”, dus probeer ook humor te gebruiken, zonder een mop te vertellen. Humor, die weer een glans op het gezicht van de toehoorder tovert. Het is voor het publiek niet alleen fijner om naar te luisteren, onderzoek laat zien dat de boodschap ook beter overkomt en bijblijft.

Tip 2. Dress for success

In het begin heb ik mij ook weleens schuldig gemaakt aan videobellen in sportkleding of zwembroek. Totdat ik tijdens een pitch voor een grote klant erachter kwam dat ik me niet had geschoren en de comfortabele Australian trui nog aan had. Bij TED zag ik de afgelopen 10 jaar de meeste sprekers al in kleding het podium oplopen die voor hen het meest comfortabel was. Bill Gates, Simon Sinek en Bill Clinton, allemaal lopen ze lekker in een trui of T-shirt hun verhaal te doen. Ook tijdens het vele videobellen het afgelopen jaar zag je dat de meeste mensen kozen voor comfortabel en wat minder voor stijl. Grote kledingmerken hebben zelfs al lijnen uitgebracht met speciale videobel-kleding.

Kleding maken wel echt de man en vrouw. Wil je werken aan jouw virtuele charisma, dan is kleding ook écht een aandachtspunt. Niet alleen om charisma uit te stralen naar het publiek. onderzoek laat zien dat het ook voor jouw eigen gemoedsrust en daarmee uitstraling, goed is. Een bekend voorbeeld dat vaak wordt ingezet, is de kleur das. Een rode das straalt kracht en macht uit, paars zelfvertrouwen en blauw rust en kalmte. Kijk voor de grap maar eens naar politici in praatprogramma’s en tijdens persconferenties.

Probeer de volgende keer als je voor de kledingkast staat, een mooi item te kiezen voor het bovenlichaam, wat je met trots draagt. Besteed net zoveel aandacht aan jouw gezicht, alsof je normaal op stap gaat. Zorg daarmee dat je de volgende keer ‘dressed to impress’ klaar staat om een virtuele presentatie te geven. Vroeger kon je in een hoekje van een zaal wegkruipen als je een ‘bad hair day’ had, nu ziet iedereen je alsof je tegenover de persoon zit.

Tip 3. De pasfoto-look

Ook al spreek je vaker op podia, het blijft onwennig om goed in de camera te kijken. Mensen die bellen via een laptop met ingebouwde camera of iPad, hebben de camera ook al gauw op navelhoogte, met allerlei kikkerperspectieven en cavianeuzen als gevolg. Vaak krijg ik als reactie ‘je ziet me toch?’, niet wetende wat dit doet met jouw charisma.

Het is niet alleen fijn voor je nek, het hebben van de camera op ooghoogte en er ook daadwerkelijk recht in kijken, is volgens onderzoek voor de andere deelnemers een teken van geloofwaardigheid en betrouwbaarheid. Dit is iets wat niet vanzelf gaat, je gaat namelijk automatisch naar het scherm kijken en niet naar de camera. Zorg dat je de camera goed markeert met bijvoorbeeld een post-it met een getekende pijl. En zorg dat het scherm zo min mogelijk afleidt. Liever enkel de presentatie vol in beeld, dan alle gezichten van de deelnemers, want je moet mentaal wel verschrikkelijk sterk in je schoenen staan, wil je daar niet automatisch constant naar gaan kijken.

Apple heeft hiervoor in de nieuwste versie van Facetime al de functie ‘Attention Correction’ toegevoegd, waarmee het voor de andere deelnemers altijd lijkt alsof je hen recht in de ogen aankijkt, in plaats van een andere kant op. Kun je stiekem toch weer gaan multi-tasken. 😉

Tip 4. We, we, we

Net als charisma, wordt het woord ‘authentiek’ op verschillende manieren uitgelegd. Tineke Pauw (Frankwatching) haalt in haar artikel over persoonlijk zijn Brené Brown aan: “kwetsbaarheid staat niet gelijk aan zwakte, maar aan moed. Je bent kwetsbaar als je niet weet wat de uitkomst zal zijn van wat je doet, en dat is juist de definitie van moed”.

Bij het coachen van een burgemeester laatst, merkte ik dat de toespraken alleen maar gingen over de persoon (ik, ik, ik). Niet de uitdaging zelf en hoe de inwoners daar een rol in zou kunnen spelen.

Als je authentiek wilt klinken, moet je wat slordig spreken – Psycholinguïste Mirjam Ernestus

Uitzonderingen zoals Martin Luther King en Steve Jobs daar gelaten, monologen zijn echt charisma-killers, vooral in een virtuele setting. Constant de verbinding opzoeken met en uitstralen dat je ook luistert naar het publiek, is ontzettend belangrijk om mensen te blijven betrekken en te zorgen voor een charismatische uitstraling. Dat kun je enerzijds doen door een verhaal vol passie en zekerheid te vertellen, maar anderzijds door echt te focussen op de verschillende mogelijkheden tot interactie. Volgens onderzoek zijn verrassingen de beste manier hiervoor.

Lichamelijke interactie gaat wat verder dan overdreven ‘ja-knikken’ als anderen aan het woord zijn en constant de Prodent-smile op te zetten. Werk echt aan de persoonlijke ‘touch’ van jouw verhaal, met zaken als persoonlijke anekdotes of emotioneel geladen feiten, die niet alleen automatisch zorgen voor een meer charismatische uitstraling, maar ook een veel beter ontvangst bij het publiek. Noem deelnemers bij hun naam en deel complimenten uit waar mogelijk. Neem jezelf op (Teams, Zoom) en probeer eens scherp te kijken naar mogelijke verbeterpunten.

Ook al moet de lente officieel nog beginnen, het heerlijke weer tovert in mijn omgeving gelukkig al weer heel wat zonnestralen in de video-calls. Hopelijk helpen bovenstaande tips om jouw volgende video-call ook weer virtueel de energie uit te stralen en de andere deelnemers positief te prikkelen.