Wordt 2021 het jaar van ‘nieuwe’ socials zoals Gab en Signal?

Als het over social media gaat, hebben we het vrijwel altijd over de bekende platformen. Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn, WhatsApp… “Maar wacht, er is meer”, zouden ze bij Tel Sell zeggen. Naast deze bekende mainstream-kanalen zijn er namelijk ook minder bekende socials in omloop, zoals Gab. En ook WhatsApp-alternatieven winnen terrein, zoals Signal.

Naast de steeds complexere privacyregels van de bekende socials en de negatieve verhalen over manipulatie en advertising, beslissen de grote jongens zelf steeds meer wat volgers wel en niet zien. Bepaalde onderwerpen worden verwijderd, en zelfs hele profielen zijn opgeschort.

Dit is natuurlijk niet zozeer ‘nieuws’, maar wijdverspreide gebeurtenissen zoals de ban van Trump lijken vaart te zetten achter de zoektocht naar alternatieven. Uit nieuwsgierigheid dook ik in deze ‘nieuwe’ platformen. Wat zijn op dit moment de opvallendste alternatieven om in de gaten te houden?

Trumps overstap van Twitter naar Gab

Waar kan Donald Trump nog heen na zijn verbanning van Twitter? Dit vroeg NOS zich af. Wat doe je als je 88 miljoen volgers in een keer kwijtraakt, omdat een platform besluit dat je niet meer welkom bent? Dan ga je op zoek naar een alternatief.

Waar kan Donald Trump nog heen na zijn verbanning van Twitter?

Voor Trump lijkt dit alternatief het platform Gab. Deze Twitter-look-a-like staat bekend als toevluchtsoord voor mensen met extreemrechtse ideeën. En nog een voordeel voor Trump en zijn volgers: dit platform heeft nauwelijks regels. Dreigen met geweld is niet toegestaan, maar haatzaaien is niet verboden. Na de definitieve Twitter-ban van Trump kreeg Gab 10.000 nieuwe gebruikers per uur.

Techgiganten trekken zich terug

Nadat Twitter en Facebook de accounts van Trump hadden gesloten, trokken veel andere diensten en providers ook de stekker uit organisaties en forums die de Capitool-aanval kracht bijzetten. Dit gebeurde bijvoorbeeld bij Parler. Dit sociaal medium is sinds maandagochtend offline, omdat grote techbedrijven de samenwerking hebben verbroken.

Het wegvallen van Parler deed nog een extra duit in het zakje van Gab. Gebruikers gingen namelijk op zoek naar een alternatief platform. Eentje zonder toezicht op extreem-rechtse inhoud.

Gab: “At Gab, we believe that the future of online publishing is decentralized and open. We believe that users of social networks should be able to control their social media experience on their own terms, rather than the terms set down by Big Tech.”

Gab is inmiddels niet meer te downloaden in de app stores, maar wel te bereiken via gab.com. Na een eerste scroll op Gab wordt het je direct duidelijk wat de (huidige) focus is van het platform. Zeker een kijkje waard.

De bekendste fringe platformen

Platformen als Gab worden ook wel ‘fringe platformen’ genoemd. Fringe platformen zijn online kanalen die worden gevoed en gestuurd door de lezer. Dit soort platformen staan bekend als de kanalen waarop merkverhalen ontsporen en crises worden veroorzaakt.

Een ander voorbeeld van een fringe platform is Digg. Dit is een ‘democratische’ nieuwssite. De verhalen met de meeste stemmen (diggs) komen bovenaan de website te staan (en worden dan dus nóg vaker gelezen). Wat hét nieuws van de dag is, wordt dus bepaald door de gebruikers. Niet door het platform zelf.

Andere voorbeelden zijn:

• Mix (voorheen StumbleUpon): deelt random nieuws binnen je aangegeven interesses;
• Xing: vergelijkbaar met LinkedIn, en de populairste in dit rijtje;
• Reddit: dit platform wordt ook wel ‘the front page of the internet’ genoemd. Het is het perfecte platform om niche doelgroepen aan te spreken. Deze ‘nieuwssite’ werkt door middel van upvotes en downvotes. (Net zoals bij Dumpert, maar daar heten het kudo’s.)

Videoplatform Twitch

Een ander platform dat ook in Nederland steeds meer de interesse wekt, is Twitch. Dit platform heeft vooral bekendheid gecreëerd door het volgen van e-sports. Bekende of getalenteerde e-sporters van bekende spellen (denk aan FIFA, Fortnite en World of Warcraft) streamen hun spel, waarbij je mee kunt kijken.

Zoals je hierboven ziet kijk je mee met de gamer (rechts in beeld te zien). De kijkers kunnen tegelijkertijd met elkaar chatten.

Maar de laatste tijd is Twitch ook bekend geworden door andere activiteiten. Zo heb ik zelf bijvoorbeeld kennisgemaakt met Twitch doordat Smeerboel (een festivalorganisatie) De Grote Smeerboel Kerstbingo Show organiseerde via Twitch. Maar bijvoorbeeld ook de bestorming van het Capitool was live te volgen via Twitch.

Iedereen kan op dit platform, via een eigen kanaal, uitzendingen maken. Uiteraard over zelfgekozen onderwerpen.

Apps die (nog) wel in de stores van Google en Apple staan

Naast de stijging in het aantal gebruikers van deze fringe platformen, is er ook een piek te zien in het aantal downloads van alternatieve social apps. Zo zie je in de grafiek hieronder dat bijvoorbeeld de app Signal tussen 5 en 10 januari 677% vaker is gedownload.

Signal

Signal is vergelijkbaar met WhatsApp. Deze goed beveiligde en versleutelde chat-app lijkt alleen meer waarde te hechten aan échte privacy. WhatsApp is momenteel in opspraak vanwege de mogelijke advertentie-opties die eraan komen en de gegevensuitwisseling met Facebook (al geldt dat niet voor Europese gebruikers).

Het grootste verschil tussen Signal en WhatsApp is misschien toch wel het verdienmodel. Waar WhatsApp geld verdient via data en advertenties, leeft Signal van donaties.

CloutHub

Dit platform is een soort mix tussen Facebook en Twitter. Ze omschrijven zichzelf als: ‘CloutHub is a non-biased social network for people engaged in meaningful civic, social and political issues, causes & campaigns they care about. We support free speech, protect user privacy, and empower our members to influence the issues they care about.’

MeWe

MeWe is vergelijkbaar met Facebook. Zij zetten zichzelf in de markt met ‘Jouw privéleven is #Not4Sale’. Geen advertenties, geen spyware en geen onzin. Het Nederlandse platform Friendweb is overigens ook vergelijkbaar met Facebook.

Telegram

Dit is ik denk de bekendste in dit rijtje, omdat deze app ook in Nederland populair is. Telegram is qua werking vergelijkbaar met WhatsApp en Signal, maar heeft hetzelfde ‘probleem’ als WhatsApp: ze verzamelen ook metadata.

Interessant feitje: sinds de verwijdering van Trump op Twitter zitten de Telegram-kanalen voor extreemrechtse doelen zo goed als vol. Zo had op 11 januari een QAnon-groep maar liefst 35.000 leden.

Rumble

Rumble is vergelijkbaar met YouTube en het andere fringe platform Bitchute. ‘A video platform where you’ll grow faster and never be censored for political or scientific content.’

De gemene deler van deze platformen? Geen controle op de inhoud van gedeelde content en veel aandacht voor privacy.

Zijn dit de nieuwe mainstream-kanalen?

Als grote techgiganten afhaken (of niet aanhaken) bij de verspreiding van een dergelijk platform, wordt het natuurlijk lastig om de gebruikersaantallen van de koplopers (Facebook, Twitter, WhatsApp en LinkedIn) te evenaren. Maar wereldwijd besproken acties van de huidige socials, zoals de ban van Trump en privacy-issues, zorgen wel voor pieken in het aantal gebruikers en downloads van deze alternatieve platformen.

Ook al zijn de genoemde platformen nog ieniemini vergeleken met de bekende socials, zou het mij niet verbazen als de huidige groei door blijft zetten. Hoe meer macht de techgiganten krijgen, hoe verleidelijker deze alternatieve platformen worden (als je het mij vraagt).

Ik heb zojuist Signal gedownload. Ben jij al te vinden op een van deze platformen? Of ken je nog een platform dat niet in dit rijtje mag missen? Laat het vooral weten!