6 waardevolle tips voor je communicatiestrategie in 2021

Leuk, zo’n jaar als 2020. Of, nou ja, leuk is niet het goede woord. Interessant, dat is het woord. Leerzaam. We zullen 2020 niet snel vergeten omdat het een schoolvoorbeeld is van wat in de wereld van de kansberekening een black swan heet. Iets wat eigenlijk niet kan, maar dat toch gebeurt. Een jaar waarin dingen gebeurden die onze ideeën over samenleven, over verbinding met je publiek, de burger, de klant – en dus ook ons vakgebied – helemaal op zijn kop hebben gegooid.

Ik zal me daarom niet wagen aan een traditionele kijk op trends en vooruitzichten, wat ik in het verleden nog wel deed, zoals hier en hier.

Ik heb wel een paar tips voor je communicatiestrategie in 2021. Dingen zijn veranderd in 2020, sommige daarvan gaan in 2021 en daarna weer een stukje terug naar normaal. Maar hoe ver terug naar normaal, en wat precies, dat weet niemand.

• 1. Wees flexibel
• 2. Wees niet bang
• 3. Ontwikkel nieuwe rituelen
• 4. Wijs het perfecte af
• 5. Help elkaar
• 6. Verbind de mens en de techniek

 

1. Wees flexibel

Mijn belangrijkste advies voor dit nieuwe jaar is: maak plannen voor het hele jaar maar zorg dat je snel kunt inspelen op wijzigingen. Wees flexibel. Wees voorbereid op dingen die alles overhoop kunnen gaan gooien. Dat vergt niet alleen een lenige mindset – snel schakelen op de dingen die je in de media en in het bedrijfsleven oppikt. Het vergt ook financiële lenigheid: hou een flink deel van je budget vrij voor eventualiteiten. Leg niet alles vast in campagnes die maanden tevoren al moeten worden gemaakt en betaald. Speel kort op de bal en hou steeds flink wat geld in je zak: flink wat meer dan de normale hoeveelheid ‘wisselgeld’ voor de kleine spontane dingetjes die je normaal in je achterzak hebt.

Ik zou zeggen: hou minstens een derde van je jaarbudget vrij tot juli. Plan niet verder dan een kwartaal voor de dingen die veel geld en tijd kosten. Zorg dat je altijd voldoende geld uit je zak kunt trekken als zich iets voordoet dat je niet mag laten lopen.

2. Wees niet bang

Voor 2020 waren we nergens bang voor. Behalve de angst om ook maar iets te missen: FOMO. In 2020 zijn we bang geworden. En daarna maakte die angst ons vooral erg boos. Op elkaar, op de politiek, of op de samenzweringswappies. Op de anderhalve meter en wat dit met ons deed. Het jaar 2020 wordt, in terugblik, meer getekend door woede dan door de zorgen voor het virus, denk ik. Angst en woede zijn slechte raadgevers.

Tip: laat gaan die negatieve energie. Wees niet bang. Durf keuzes te maken. Blijf bij jezelf (als in: blijf dichtbij je eigen identiteit als bedrijf, het DNA van je organisatie). Ga je niet voordoen als een bevlogen wereldredder of als een empathische vriend, als je dat al niet veel langer was. We zien in heel veel media-uitingen, media-uitingen en campagnes van bedrijven, in de laatste maanden veel empathische uitingen, veel medegevoel: ‘wij samen komen er wel uit’. Grote gevoelens, grote gebaren. Veel partijen willen zich graag van hun beste kant laten zien, en een graantje meepikken van die behoefte aan eerlijkheid. Pas daarmee op: mensen voelen intuïtief heel scherp aan of je meent wat je zegt – en of die boodschap wel bij jou past. Laat je niet gek maken. Durf bij jezelf – je eigen bedrijf, organisatie- te blijven en ontleen daar je kracht aan.

3. Ontwikkel nieuwe rituelen

De overgang van werk en privé is erg blurry geworden. Toen we in 2020 allemaal ‘zoombies’ werden, zijn we de mogelijkheid kwijtgeraakt om in automatische rituelen de oversteek te maken van privé naar zakelijk, van bedrijf naar gezin, van werk naar hobby. ’s Morgens: het aankleden, opfrissen, naar de trein fietsen, het reizen, en met je pasje tegen een scanner piepend ergens naar binnen lopen: van de ene wereld naar de andere. Op je werk.

En terug: je vertrekt, propt stiekem een handvol dropjes, een kauwgom of een Snickers in je mond, onderweg naar huis muziek, misschien wat meezingen (in de auto), en thuis: jas uit, tas weg, hoofd al bijna leeg, mobiel op stil. Biertje.

Deze overgangsrituelen moet je opnieuw bedenken voor de toekomst. Juist als je thuis van de keukentafel naar je laptop sluipt en in enkele seconden een ‘zoombie’ moet worden. Trek je professionele kloffie aan: geen joggingbroek en Mickey Mouse-pantoffels, maar je normale werkkleding. Een bevriende professor aan een universiteit die een jaar lang moest zoomen met zijn studenten, deed dit allemaal, tot achter de komma: jasje, mooi overhemd, goeie schoenen, inclusief zijn vaste wolkje Kiton. Volg zijn voorbeeld – inclusief dat luchtje. Zeker weten dat je publiek het ruikt!

 

4. Wijs het perfecte af

De beste professionals zijn diegenen die imperfect durven zijn. Er spreekt een vorm van zelfvertrouwen uit als je durft te bekennen dat je geen glazen bol hebt, als je weigert alle vragen goed te beantwoorden, als je kunt zeggen: ‘ik denk dit, maar ik weet het niet zeker’.

Trendwatcher Lidewij Edelkoort heeft het over ‘the age of the amateur’, waarbij dat woord niks negatiefs meer heeft maar, integendeel, een positieve kant krijgt. De niet-professional die zichzelf leert filmen, die zelf iets gaat bouwen met haar of zijn handen: een campertje (grote trend in de afgelopen twee jaar die een enorme zwengel heeft gekregen door het virus), een vakantiehuisje opknappen, een werkplek inrichten, zelf iets 3D-printen. Het perfecte beeld wekt anno 2021 argwaan – dat kan ook wel een deep fake zijn, immers. In de digitale wereld is perfectie verdacht. Juist het imperfecte herinnert ons eraan dat er een mens achter zit, die haar of zijn best heeft gedaan. Iemand die ‘gewoon zijn best doet’: dat is voor 2021 precies genoeg.

5. Help elkaar

Nu we onze eigen en elkaars kwetsbaarheden wat beter kennen, is het ook eenvoudiger geworden om de helpende hand te reiken. Stel royaal je kennis en je handige online tools ter beschikking. Dat gaat niet per se over het gratis weggeven van dingen, maar om het helpen. Dus ervoor zorgen dat die kennis of die tools bij de juiste mensen terechtkomen. Mensen hebben de sterke neiging elkaar te willen helpen in tijden van tegenslag. In de community van je merk of je organisatie is het nu belangrijker dan ooit om mensen de gelegenheid te geven elkaar te helpen. Niet alles hoeft van jou te komen, dat is zelfs niet de bedoeling. Dus geef mensen de kans geeft elkaar te helpen, via jouw platform of dankzij jouw bemiddeling.

Denk aan dingen als een gratis spreekuur over zaken in jouw vakgebied, waarin je jouw thought leadership kunt delen zonder over geld te hoeven beginnen. Dat kan in een grote organisatie, maar je kunt dit ook doen als zzp’er in de communicatie of marketing. Kort, feitelijk, bondig en inclusief, dus ook voor mensen die jouw diensten normaal nooit zouden kunnen betalen. Kijk om je heen: het halve mkb ligt op apegapen. Waarom geef je die mensen niet eens gratis advies, gratis content, een upgrade voor hun website (inclusief webshop) tegen de kale kostprijs, of dankzij jouw netwerk een extra-groot bereik voor hun diensten? Misschien ben jij wel die laatste strohalm. We weten uit onderzoek dat mensen die ooit echt geholpen zijn door een bedrijf of organisatie, de naam van die club niet zullen vergeten. Ook niet wanneer al deze virusellende al lang achter de rug is.

6. Verbind de mens en de techniek

In deze hybride wereld waarin we zowel offline als online aanwezig zijn, en met elkaar samenwerken, als bedrijf en als professional, gaat het feitelijk over deze vragen: wat willen we betekenen, en voor wie? En hoe kunnen we daar techniek voor inzetten? In het online congres Digital Workspace Event (van Frankwatching) gaf onderzoeker en trendwatcher Saskia Nijs (verbonden aan de VU en het medialab SetUp) daar een interessant verhaal over. Techniek is nog meestal het domein van de boys and girls van de IT-afdeling.

Iedereen kent de eeuwige strijd tussen de IT’ers en de rest van het personeel bij elke organisatie. Die culturele kloof moet worden gedicht, als we beter gebruik willen maken van de mogelijkheden van mensen en de techniek die ons door de viruscrisis heeft geholpen. De afdelingen IT en HRM (Human Resources Management) zouden eigenlijk gewoon zo snel mogelijk moeten fuseren. Daar wordt vervolgens bepaald hoe techniek en mensen kunnen samenwerken aan een optimale relatie met de gebruiker of de burger. Tip voor de ambitieuze communicatie-professional in 2021: sla een brug naar de IT-afdeling, over de bestaande barrières heen.

Ga samenwerken met een gezamenlijk doel voor ogen: het optimaliseren van de verbindingen tussen bedrijven en hun publiek. Begin met een wekelijkse koffiesessie en bouw van daaruit verder. Wie hierin slaagt, is klaar voor 2021 – and beyond.