Een bedrijf vol slimme mensen en toch niet succesvol. Hoe komt dat?

Als je heel eerlijk naar je eigen organisatie kijkt, kan die dan écht snel genoeg meebewegen met de veranderende klantwensen? In de meeste bedrijven waar wij binnenkomen, zien we digitale leiders die graag sneller willen, maar worden beperkt door een realiteit die dat niet toelaat. Vaak weten ze precies wat er moet veranderen en ook waarom, maar niet hoe ze het moeten verbeteren.

Als jij je hierin herkent, maak je dan geen verwijten. Het ligt niet aan jouw intellect of die van je collega’s in het managementteam. Ik praat wekelijks met veel leiders van verschillende bedrijven en ik kan je verklappen: het zijn stuk voor stuk ontzettend slimme, competente mensen. Ze worstelen allemaal met de vraag: “Hoe worden we als organisatie succesvol?”.

De juiste balans voor succes

Patrick Lecioni (auteur van meerdere boeken over teammanagement) leert ons dat het standaard antwoord hierop eigenlijk heel simpel is. Het maakt niet uit in welke markt je actief bent, in welke situatie je verkeert of wat je toekomstplannen zijn: elke organisatie heeft twee delen die optimaal moeten samenwerken op succesvol worden. De brains en de flow.

De brains-kant van de organisatie is vooral bezig met tastbare resultaten. Harde, concrete aspecten met meetbare elementen zoals strategie, marketing, finance en tech. De flow-kant maakt het mogelijk voor de brains om optimaal te functioneren. De zogenaamde ‘enablers’ van wat zij nodig hebben. Minimale interne politieke spelletjes, verwarring en verloop bijvoorbeeld. Een goede moraal, en hoge productiviteit.

De organisatie die niet droomt van zulke elementen moet ik nog tegenkomen. Elke leider zou willen dat deze situatieschets bij hen de werkelijkheid is en gelooft dat het de transformatie van het bedrijf enorm zou versnellen. Nu denk je waarschijnlijk dat iedere leider die ik hierover spreek direct aan de slag gaat om beide kanten te verbeteren.

Waarom leiders zich ongemakkelijk voelen bij flow

Nou, dat is niet zo. Bijna iedere leider en zijn team zijn thuis in de brains-kant. Ze zijn ervoor opgeleid en vinden het makkelijk om aan de slimme kant antwoorden te vinden. Je kunt erover lezen en je kunt het aantonen in een spreadsheet. Heerlijk!

Instrumenten ter verbetering van de flow-kant zijn alleen een stuk minder vanzelfsprekend te realiseren. Er is geen spreadsheet die inzicht biedt in de staat van de organisatiecultuur. Dit komt omdat leiders te kampen hebben met een uitgangspositie die de volgende elementen vereist als het gaat om het verkrijgen van inzicht:

• Kwantificeerbaarheid
  Hoe krachtig het ook is, status en vooruitgang zijn niet te meten of te herleiden in omzetgroei. Hierdoor wordt de flow-kant vaak gezien als ‘te fluffy’.
• Focus op lange termijn
  Het duurt aan de flow-kant lang voordat je resultaat ziet. Denk eerder in jaren dan maanden. Je mist dus de kick van een project afronden of verbetering van een resultaat.
• Het ligt te ver buiten hun comfortzone
  Flow is gebaseerd op emoties. Je vindt maar weinig leiders die daarvoor hebben gestudeerd.

Als gevolg hiervan gaat 95% van de focus gaat de brains-kant. Ik ben ervan overtuigd dat elk bedrijf meer winst kan behalen aan de flow-kant, dan aan de brains-kant. De grootste kracht van elke leider is zijn team. Als je je mensen goed weet in te zetten, dan kun je de concurrentie wegvagen.

Flow boven brains

Jouw concurrentie zit in exact dezelfde situatie. Ook zij zijn slim, hebben een goede opleiding gevolgd en hebben topmensen aangenomen. Informatie is tegenwoordig veelal vrij toegankelijk, dus ook zij hebben toegang tot de laatste innovaties en theorieën. De winst die je hier kunt behalen is daardoor marginaal.

Als je het van de andere kant bekijkt: ook zij kampen met problemen. Ze worden geplaagd door interne politiek, verwarring en andere ongein die afleidt van de kern. Dat maakt de potentie aan de flow-kant enorm.

Zo wordt jouw organisatie succesvol

Creëer een gezonde verhouding van focus tussen de brains en de flow. 50/50 zou ideaal zijn, maar het is reëler om een 70-30 verhouding aan te houden. Hierbij richt je 70% van de tijd op de daily operations en ligt de focus de overige 30% van de tijd op het uitvoeren van het onderstaande stappenplan. Ik adviseer de theorieën van Patrick Lencioni als leidraad te gebruiken om succes te realiseren binnen een team.

Het stappenplan

Let op! Het is essentieel dat je deze volgorde aanhoudt: 

1. Zorg dat je leadership team op één lijn zit

Elk team is een samengestelde groep van individuen met verschillende belangen, kwaliteiten en zwaktes. Het is menselijk dat dit niet direct de gewenste dynamiek oplevert. Het leadershipteam is hierin niet anders.

Platgeslagen heeft elk team 5 disfunctionele eigenschappen, die Lencioni heeft opgesteld in een piramide. Net als de Maslov-piramide voor behoeftes werkt deze hiërarchisch. Zonder het fundamentele vertrouwen is het onmogelijk om de hoger liggende disfunctionele eigenschappen op te lossen. Begin dus met het creëren van vertrouwen en werk daarna naar boven.

2. Zes essentiële vragen

Zorg dat het leadershipteam hetzelfde antwoord geeft op de 6 essentiële vragen:

1. Waarom bestaan wij (why)?
2. Hoe willen we ons gedragen (how)?
3. Wat willen we doen (what)?
4. Hoe gaan we slagen?
5. Wat heeft nu prioriteit?
6. Wie doet wat?

3. Communiceer en acteer op deze vragen als leadershipteam

Dat is vaker nodig dan je misschien denkt. Nu het leadership team het eens is, wil je dat de rest van de organisatie hier ook in meegaat. Veel leiders vergissen zich in de invloed die zij hebben op hun mensen. De disfunctionele eigenschappen die zij bij hun werknemers waarnemen, zijn vaak een reflectie van hun eigen gebreken. De flow verbeter je niet door het een keer te benoemen in een jaarlijks event. Hier geldt de kracht van de herhaling.

4. Verwerk deze communicatie in alle processen en bijeenkomsten van het bedrijf

Van recruitment tot voortgang- en exitgesprekken, scrum events, noem maar op.

Klinkt dit allemaal te simpel in de oren? Dan ben je wederom niet de enige. Dit is het laatste vooroordeel dat je moet overkomen. Deze theorie is niet te makkelijk en niet onder je niveau. Stap over deze vooroordelen en begin met het verbeteren van je flow-kant. Wedden dat jouw organisatie succesvoller gaat worden?