Maak eerst de inhoud van je website, daarna pas het ontwerp

Column – Stel dat je de hoofdontwerper bent van de auto’s van Mercedes. Geen slechte baan, toch? Jouw ervaring met design en gebruiksvriendelijkheid zorgt voor mooie, praktische wagens. Je nieuwe assistent-ontwerper bruist van het enthousiasme en kan niet wachten om zijn eerste auto te ontwerpen. Dat treft, want de bazen van het hoofdkantoor hebben zojuist de opdracht gegeven voor het ontwerpen van een nieuwe auto. Je vertelt dit tegen de assistent, die direct roept: ‘Laat dit maar aan mij over!’ En nog voor je hem verdere details over de opdracht kunt geven (zoals het feit dat het om een gezinsauto voor 5 personen gaat), is hij al aan het ontwerpen geslagen op zijn computer.

‘Luister eens,’ zeg je tegen de assistent, ‘misschien moet je iets meer informatie hebben voordat –’

‘Sst,’ onderbreekt hij je, ‘ik weet waar ik mee bezig ben. Geef mij een maand en ik toon je mijn ontwerp.’

Je haalt je schouders op en laat hem aan de slag gaan.

In de komende weken probeer je de assistent er regelmatig op te wijzen dat het om een gezinsauto gaat voor 5 personen. Ook wil je hem vertellen dat de wagen in de CLS-klasse moet komen en dat de verkoopprijs ongeveer € 80.000 zal worden. Bovendien moet het een hatchback worden met veel kofferruimte. Omdat het een gezinswagen is, heeft veiligheid prioriteit.

Maar voordat je deze informatie kunt overdragen aan de assistent, onderbreekt hij je met de woorden: ‘Ik weet waar ik mee bezig ben.’

Een auto?

Na een maand roept de assistent je. Hij is euforisch: ‘Ik heb een auto ontworpen.’ Je kijkt op zijn computerscherm en inderdaad: daarop wordt het ontwerp van een auto getoond. Helaas is het geen CLS-hatchback geworden, maar een bestelwagen in de V-klasse, die doorgaans rond de € 50.000 kosten. Ook heeft het voertuig niet 5 zitplaatsen, maar slechts 2.

‘Dat is niet erg,’ zegt de assistent, ‘die andere 3 personen kunnen in de laadruimte.’

‘Zijn er stoelen in de laadruimte? Zijn er autogordels?’ vraag je hem.

Nee, natuurlijk zijn die er niet.

In de basis heeft de assistent niet gelogen: hij heeft inderdaad een auto ontworpen. Maar het ontwerp voldoet op geen enkele wijze aan de eisen van de eindgebruiker. Er is een cruciale fout gemaakt die verrassend veel ontwerpers maken: er is iets gecreëerd zonder eerst te weten (of te willen weten) wat het ontwerp moet bewerkstelligen.

In de autowereld wordt er gelukkig niet op deze manier gewerkt. Maar is het niet eigenaardig dat dit wél is hoe websites vaak worden gemaakt?

Eerst komt de inhoud, dan pas de vorm

Nooit is een paragraaftitel meer waar geweest: je moet eerst de inhoud hebben voordat je iets vorm kunt geven. Dit geldt bij auto-ontwerp, maar ook binnen het bescheiden webdesignbureau in Antwerpen waar ik mijn dagen doorbreng met het schrijven van webteksten (en het drinken van koffie).

De inhoud vaststellen moet altijd de eerste stap zijn. En om de inhoud van een websiteontwerp vast te stellen moet je jezelf 2 vragen stellen:

1. Wat is het doel van het ontwerp: verkopen of informeren?
2. Wie is de doelgroep van het ontwerp: kinderen, ondernemers, gepensioneerden, vakgenoten?

Als je deze twee zaken tot in detail helder voor ogen hebt, ga je de content creëren van de website. Ja, je leest het goed. Nog steeds ga je niet over op het ontwerpen van de website. Eerst maak je de content:

• Je schrijft teksten (of laat dat doen door een copywriter)
• Je kiest afbeeldingen (of laat die maken door een fotograaf)
• Je kiest filmmateriaal (of laat dat maken door een filmbedrijf)

Waarom je eerst de content maakt? Omdat de vorm van jouw teksten (de lengte, de onderverdeling in paragrafen), de vorm van jouw afbeeldingen (hun kleuren, het formaat waarop ze getoond moeten worden, de prominentie die ze moeten krijgen) en de vorm van jouw filmmateriaal (idem) gezamenlijk de vorm van jouw website bepalen. Dit is waar het op neerkomt:

Jouw content bepaalt het ontwerp van jouw website.

Bedenk ook dat een website waarvan eerst de content is vastgesteld beter responsive is. As je namelijk achteraf teksten in een website smijt, is de kans aanwezig dat ze te lang zijn en daarom niet mooi tonen op een telefoon of tablet.

Er zijn te veel assistent-ontwerpers

Helaas zijn er te veel personen in de webdesignwereld als de fictieve assistent-ontwerper uit het Mercedes-voorbeeld. Dat is enerzijds niet vreemd: een webdesigner is vaak alléén opgeleid om mooie ontwerpen te maken, niet om een expert in user experience (UX) te worden (al verandert dat gelukkig met de nieuwste lichting ontwerpers, die wel een basis van UX meekrijgen). Maar anderzijds is het jammer, want hoe eerlijk is het om een website te bouwen voor een betalende klant als je weet dat die website niet 100% resultaat zal behalen?

De schuld ligt vaak bij de klant

Ik ga een gevoelig punt aankaarten: de schuld ligt ook vaak bij de klant. Maar al te vaak zegt een klant tegen een webdesignbureau: ‘Maken jullie het ontwerp, dan zal ik later zelf de teksten wel schrijven en foto’s maken.’ Zelfs als je tegensputtert, krijg je vaak als antwoord: ‘Ik heb gewoon geen budget om teksten te laten schrijven en foto’s te laten maken.’

Ik begrijp de klant volledig, laat dat duidelijk zijn. Geld is altijd een heet hangijzer in zakelijke besluiten. Niet alleen als het gaat om websites laten bouwen. Laat mij desondanks dit zeggen: als je bespaart op de content (en daarmee op de UX van je potentiële klanten), dan laat je omzet liggen. Je moet nooit een website laten maken met het budget als hoofdrichtlijn, maar met het gewenste resultaat als sturend kompas. Je wil toch zeker niet worden als die assistent-ontwerper van Mercedes, die een mooi ontwerp maakt dat compleet zijn doel mist?

Content eerst dus

Eerst content maken en dan pas het ontwerp heeft 3 immense voordelen:

1. De content helpt je om het design gepast te maken, omdat je kleuren en vormen synergetisch kunt laten werken
2. De content zorgt ervoor dat je design doelgerichter is, omdat het de UX ondersteunt
3. De content zorgt ervoor dat je website beter getoond wordt op telefoons en tablets, omdat de schaalbaarheid afgestemd wordt op de inhoud

Content is king en dat zal nooit veranderen. Des te eerder alle betrokkenen van een websiteontwerp dat begrijpen (ik heb het ook tegen jullie, ondernemers!), des te beter het is.

We streven tenslotte allemaal naar websites die zo goed mogelijk hun doel bereiken.