De beste (en slechtste) vragen voor een sollicitatiegesprek

Laten we ervan uitgaan dat je bedrijf een professioneel recruitment-apparaat heeft. Wervingsplan dik in orde, arbeidsmarktcommunicatie helemaal oké, doelgroepbereik kan niet beter. De converterende werken-bij-site draait als een zonnetje en je hebt de allerbeste recruiters die de binnenkomende kandidaten snel en kwalitatief kunnen screenen en plannen. Wat een droomscenario! Hoe zit het met het sollicitatiegesprek?

Dat is nog een laatste uitdaging: een wel (of niet) getrainde hiring-operatie. Je financieel directeur kan een briljante financial zijn als accountant, maar tegelijk een eersteklas amateur als hiring-manager. Want welke manager of directeur heeft er daadwerkelijk ooit training gehad in het professioneel afnemen van selectiegesprekken? Juist, zo ongeveer niemand. Waak er als recruiter dan ook voor dat de zuur verdiende kandidaten die jij hebt binnengehaald niet als sneeuw voor de zon verbrand worden door een (niet getrainde) hiringmanager.

Goed verhaal, lekker kort, maar nu?

Hoe voer je een goed sollicitatiegesprek?

Je gaat je hiringmanager helpen door hem of haar te vertellen hoe je een goed selectiegesprek voert. Hoe bereid je jezelf voor op het gesprek? Hoe ontvang je de kandidaat, hoe breek je het ijs? En hoe vat je alles kort en bondig samen en waar ga je samen wat meer de diepte in? Hier hebben we wat hulp voor bedacht: de beste (en soms heel bewust ook slechtste) selectievragen die je kunt hanteren voor een sollicitatiegesprek!

De diverse categorieën van selectievragen:

• Benadering-vragen
• Zelfreflectie-vragen
• Persoonlijke vragen
• Professionele vragen
• Luchtige vragen

Let op: sommige vragen passen in meerdere categorieën, de eerste 50 vragen geven we je cadeau!

1. Benadering-vragen

Dit soort vragen stel je niet zozeer om direct het antwoord te achterhalen, maar meer om te kijken hoe de kandidaat omgaat met het type vraag. Geeft hij/zij zich meteen gewonnen door te zeggen dat hij het niet weet? Zie je iemand nadenken en een antwoord (hardop) beredeneren? Of krijgt iemand kloppende aderen op zijn voorhoofd gecombineerd met rode vlekken en klotsende oksels van de stress?

De voorbeelden:

• Hoeveel botten heeft het menselijk lichaam? (antwoord: 206)
• Kwaliteit of deadline?
• Wat zou je doen als je hier een week CEO was?
• Hoeveel is 18 x 18? (antwoord: 324)
• Wat was er eerder: de kip of het ei, en waarom?
• Wat zou je doen als je een broodjeszaak erft van je tante?
• Hoe weeg je een olifant als je geen weegschaal hebt?
• Hoeveel vliegvelden zijn er in de wereld? (antwoord: ca. 45.000)

2. Zelfreflectie-vragen

Wil je erachter komen of je sollicitant verlegen is, arrogant, bescheiden of juist vol zelfvertrouwen? Met de volgende vragen ben je er in no time achter.

De voorbeelden:

• Wat is je allergrootste talent?
• Omschrijf jezelf in 3 woorden.
• Waar sta je om bekend?
• Als je een stripfiguur zou zijn, wie zou je dan zijn en waarom?
• Wat zou je jezelf adviseren?
• Wat zeggen je vrienden over je als ik ze nu bel?
• Welk spreekwoord past bij jou?
• Hoe eigenwijs ben je op een schaal van 1 tot 10?
• Waarom willen mensen niet met je samenwerken?
• Wat is de grootste blunder die je ooit hebt gemaakt?

Als ik een kandidaat zou interviewen die nergens om bekend staat, zichzelf niets kan adviseren en geen blunder op kan noemen, dan zou het nooit mijn nieuwe collega worden. Want of de kandidaat is net zo creatief als een zak cement of hij heeft de zelfreflectie van een garnalenkroket, beiden zijn voor mij serieus reden om je niet aan te nemen, al ben je vakinhoudelijk nog zo goed.

3. Persoonlijke vragen

Persoonlijke vragen zet je in om iemand te laten shinen of om iemand juist uit zijn/haar comfortzone te halen tijdens het sollicitatiegesprek.

De voorbeelden:

• Wat durf je me te vertellen dat je nog nooit tegen iemand anders hebt verteld?
• Waar krijg je bultjes van?
• Wat is je favoriete vakantiebestemming en waarom?
• Hoe ziet je favoriete zaterdagavond eruit?
• Wat is je favoriete uitspraak?
• Wat staat er op je bucketlist?
• Wanneer heb je je voor het laatst geschaamd?
• Waar ben je bang voor?
• Waar ben je supertrots op?
• Wat is je guilty pleasure?
• Wat ga je doen als je met pensioen bent?
• Waar kun je ongegeneerd om lachen?
• Hoe raar ben je op een schaal van 1 tot 10?
• Wat raakt je?

Los van het idee om iemand uit zijn comfortzone te halen, is het vooral een manier om de mens achter de professional snel te leren kennen.

4. Professionele vragen

De insteek achter de professionele vragen zit hem meer in het feit of iemand eerlijk is ja of nee.

De voorbeelden:

• Welke andere procedures heb je lopen?
• Wat is het beste advies dat je ooit kreeg?
• Wat is de beste beslissing die je ooit hebt gemaakt?
• Welk deel van je cv is niet waar?
• Wat spreekt je niet aan in deze vacature?
• Wat is de grootste fout die je ooit gemaakt hebt?
• Welk advies geef je je vorige baas?

Dit betreffen vragen die enigszins confronterend kunnen zijn. Een ervaren recruiter of hiring-manager zal de sollicitant wel in kunnen schatten om erachter te komen hoe eerlijk het antwoord is.

5. Luchtige vragen

Soms moet je een beetje spelen in je sollicitatiegesprek. Gebruik een luchtige vraag om de sollicitant los te laten komen. Dit betreffen ook makkelijke vragen waar niet echt een fout antwoord op gegeven kan worden (behalve op de vraag: Coca-Cola of Pepsi) dan.

De voorbeelden:

• Coca-Cola of Pepsi?

(zie hierboven het enige goede antwoord)

• Waar mogen we je ’s nachts voor wakker maken?
• Wat is je lievelingsgetal en waarom?
• Honden- of kattenmens?
• Wat doen mannen verkeerd (of wat doen vrouwen verkeerd)?
• Als je een drankje zou zijn, wat zou je dan zijn en waarom?
• Carnaval of wintersport?
• Wat is je favoriete grap?
• Met welk dier zou je jezelf vergelijken en waarom?
• Wat is je favoriete band en waarom?
• Wat is je favoriete film en waarom?

Sollicitatiegesprek “level Superbaas”

Gewoon even achterover hangen en genieten:

Het stoerste antwoord dat ik ooit heb gehoord, was de volgende.

Interviewer: “Omschrijf jezelf in slechts 1 woord.”
Sollicitant: “Aangenomen!”

Ik zeg onbepaalde tijd zonder proeftijd.

Help de hiring-managers

Inventariseer hoe kundig je hiring-managers zijn en waarmee je ze kunt helpen. Bedenk een set leuke, creatieve of spannende vragen die je interview uniek maken. Maar zorg dat ze vooral ook goed bij je bedrijf passen.

Heb je een goede aanvulling? Vermeld je beste selectievragen in de comments!