5 online trends die zichtbaar worden in de vertaalmarkt

Artikelen over trends en ontwikkelingen binnen een vakgebied zijn altijd interessant. Maar het wordt nog interessanter als je deze kunt toetsen aan je eigen werk. Als online marketeer bij vertaalbureau Fairlingo zie ik dat de vertaalmarkt zich de laatste jaren snel ontwikkelde. Daarom vinden mijn collega’s en ik het interessant om de belangrijkste trends in het vertalen te spiegelen aan onze eigen ervaringen. En dat is precies wat ik in dit artikel aan de hand van vijf punten doe.

1. Internationale ambities

Als bedrijven internationale ambities krijgen, kijken ze vaak als eerst naar de Engelstalige markt. Dat is logisch, want die is groot en in Nederland spreken we een aardig woordje Engels. Een website vertalen van Nederlands naar Engels is dan ook een van de meest voorkomende verzoeken die we bij Fairlingo zien. Maar liefst 35% van onze opdrachten is een vertaling Nederlands-Engels. Bij het grootste deel daarvan gaat het om Brits-Engels. Bijna 10% van de opdrachtgevers kiest specifiek voor Amerikaans-Engels.

Dit is een ontwikkeling waar we de komende jaren meer groei en variatie in verwachten. Dat je copy voor de Britse markt anders is dan voor de Amerikaanse, is namelijk heel logisch. Net zoals dat voor je Vlaamse doelgroep een ander soort taalgebruik passend is dan voor je Nederlandse.

Australië & Nieuw-Zeeland

Maar de Engelse taal beperkt zich natuurlijk niet tot het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Ook Australië en Nieuw-Zeeland worden steeds belangrijkere markten voor Nederlandse bedrijven. En ook dat zijn taalgebieden met hun eigen nuances in het Engels.

2. Meer internet in Afrika en het Midden-Oosten leidt tot grotere afzetmarkt

Op het Engels na zijn vertalingen naar het Duits (21%) en Frans (19%) bij Fairlingo het populairst. Je kunt als vertaalbureau besluiten om je vooral op deze talen te focussen. Daar zit het grootste deel van de markt, toch?

Als je naar de afzonderlijke aantallen kijkt, kan dat inderdaad een conclusie zijn. De kleine aantallen vertalingen naar het Japans, Hebreeuws, Lets, Arabisch en Thais maken apart niet veel indruk. Maar als je al die kleinere taalgebieden bij elkaar optelt, kom je toch tot een behoorlijk indrukwekkend aantal.

Exotische talen

Dat is een inzicht dat je in de markt terugziet. Bedrijven focussen zich niet meer alleen op het grote Engelse taalgebied, maar targeten ook heel specifiek andere landen. De zogenaamde exotische talen worden steeds populairder. Dit is een logisch gevolg van het snel toegenomen – en nog steeds groeiende – internetgebruik in bijvoorbeeld Afrika en het Midden-Oosten.

De hoeveelheid ouderwets populaire vertalingen zoals Nederlands-Engels of Nederlands-Duits neemt daarbij niet af. Die vraag blijft groot, maar je ziet dat daarnaast een enorme groei in het aantal vertaalopdrachten in kleine taalgebieden ontstaat.

3. Video-vertalingen

Over de groei van video als online kanaal hoeven we het niet te hebben. Alleen al op YouTube bekijken we per dag een slordige vijf miljard video’s, die samen goed zijn voor zo’n 150 miljoen kijkuren. Natuurlijk is dit niet allemaal serieuze content waarvoor vertalingen nodig zijn. Maar bijna elke online marketeer zet video in. We zien het aantal vertalingen voor video’s, naast websites en documenten, dan ook toenemen.

Bedrijven ondertitelen veel videomateriaal. Dat is niet zo gek, want op Facebook bekijken gebruikers bijvoorbeeld 85% van de video’s zonder geluid. Bovendien kun je door het vertalen van de ondertiteling je video’s makkelijk in meerdere taalgebieden inzetten. Dat maakt de ROI van een video al snel een stuk aantrekkelijker.

De kwaliteitseisen op dit vlak worden ook steeds hoger. Een paar jaar geleden zagen we ondertiteling nog als een handig extraatje. Tegenwoordig verwacht het publiek vertalingen van dezelfde kwaliteit als op tv. Daarnaast streamen steeds meer evenementen live wat er gebeurt. Voor bedrijven die internationaal opereren, is het dan handig als dat live ondertiteld kan worden. Uiteraard wil je dat in meerdere taalgebieden kunnen doen.

4. Hoe voice hogere eisen aan teksten stelt

De opkomst van voice-assistants en andere spraak-gestuurde interfaces is ook merkbaar in de vertaalindustrie. Niet direct omdat bedrijven al op grote schaal toepassingen aan het ontwikkelen zijn. Wel omdat je in de voorbereidingen hierop wil dat je websitevertalingen perfect op orde zijn. Google Home en Alexa gebruiken voor het leveren van zoekresultaten vaak namelijk gewoon een website als bron. Dat betekent dat je rekening moet houden met veel specifiekere zoekopdrachten.

Laptop & smartphone versus voice-assistants

Een voorbeeld: stel, je bent op zoek naar een elektrische fiets. Op je laptop of smartphone voer je dan een zoekterm in als ‘elektrische fiets’ of ‘beste elektrische fiets’. Vervolgens bekijk je op je scherm welk zoekresultaat jou het best lijkt.

Op een voice-gestuurd apparaat kost het veel minder moeite om een specifiekere zoekterm in te voeren. Je weet dan zeker dat de zoekresultaten beter passen. Een zoekopdracht kan dan zijn: ‘de beste elektrische fiets met middenmotor en accu in frame’. Je kunt je voorstellen dat dat hogere eisen aan je Nederlandstalige copy stelt. Hetzelfde geldt voor de teksten op de verschillende taalvarianten van je website.

5. AI & machine translation

Wat is je eerste optie als je even snel iets wil vertalen? Precies: Google Translate. Het is geen goede keuze als je complete websites of belangrijke juridische documenten wil vertalen. Feit is wel dat de kwaliteit van machine translation snel toeneemt.

Een verschuiving in het werk van vertaalbureaus

Betekent dat het einde van vertaalbureaus? Nee, maar wel een verschuiving in het werk. In plaats van simpele vertalingen maken, is het bijvoorbeeld denkbaar dat een opdrachtgever een versie aanlevert die die eerst automatisch liet vertalen. De vertaler van het vertaalbureau zorgt dan voor de laatste kwaliteitsslag.

Verder zullen vertalers zich voornamelijk gaan specialiseren in werk dat vertaalcomputers niet goed (genoeg) kunnen. Denk aan opdrachten voor niches zoals financiën, recht en andere sectoren waarin juist taalgebruik essentieel is.

Er gaat niks boven native

Ten slotte zien we dat automatische vertalers qua grammatica en spelling al een heel eind komen. Maar de nuances die een native-vertaler in een tekst aanbrengt, mist écht nog. En dat is toch wat je altijd nodig hebt als je wil dat je tekst echt iets met je doelgroep doet. Ik zie dan ook dat de vraag naar post-editing-vertalingen bij ons vertaalbureau toeneemt.