Professional Talk: ‘Communicatie is het belangrijkste als het ongemakkelijk wordt’
Vincent Mirck, de naam kan je zomaar bekend voorkomen, want hij is trainer en auteur bij Frankwatching en bedrijfsjournalist bij VodafoneZiggo. Hij vertelt over hoe hij het ongemakkelijke op de werkvloer omarmt, waarom hij het liefst collega is en wat hij leerde van de bedrijven waar hij werkt(e). Laat zijn uitdagingen je inspireren om uit je comfortzone te stappen op je werk.
Een taalmens, dat is één van de vele woorden die Mirck omschrijft. “Ik vond als kind al mijn lol in het maken van teksten, woordgrappen, magazines en strips. Mijn docent Nederlands op de middelbare school haalde me over om bij de schoolkrant te gaan. Zij herkende mijn taalgevoel en dacht ‘die jongen moet daar wat mee’. Tot dat moment werkte ik altijd als solist in mijn eigen bubbel aan creatieve projecten. In de schoolkrantredactie ontdekte ik de voordelen van werken in een team. Je krijgt inspiratie van elkaars ideeën en er is een gezonde concurrentie op kwaliteit en leversnelheid. Als je alleen werkt, blijf je al gauw in je eigen cirkel draaien. Dan liggen de stokpaardjes en de automatische piloot op de loer.”
Op dat moment was Mirck echter nog zoekende in wat hij wilde gaan doen. “Ik had na de middelbare school nog geen idee wat ik wilde worden, maar wist dat ik goed was met taal, dus dacht ik: ik begin bij journalistiek. Ik wilde vooral snel gaan werken, dus heb me vier jaar lang gefocust op het zo snel mogelijk afronden van de opleiding. Daarna rolde ik het bedrijfsleven in, waar ik bedrijfsjournalistiek, contentmarketing en storytelling onder de knie kreeg.”
Zoek het ongemakkelijke op en omarm het
“Mijn favoriete functie is die van collega. Ik vind het heel fijn om betrokken te zijn bij een team, onderdeel van een organisatie. De feedback en talenten van mijn directe collega’s inspireren mij. Bovendien krijg ik energie van de uitdagingen die interne politiek en afstemtrajecten met zich meebrengen. Als trainer voor Frankwatching verwerk ik deze dagelijkse praktijk zo veel mogelijk in mijn trainingen. De cursisten bied ik handvatten die mij hebben geholpen bij o.a. KPN, Rabobank en VodafoneZiggo. Geen luchtfietserij, het zijn tastbare, haalbare werkwijzen.”
“Ik heb een voorliefde voor bedrijven die onder vuur liggen. Bijvoorbeeld door trage besluitvorming, vastgekoekte structuur of klantenservice die beter kan. Dat zijn vaak grote organisaties die weliswaar als startup willen denken, maar het zichzelf door processen, systemen en structuur erg moeilijk maken. Als je daar de vrijheid krijgt om in de krochten van het bedrijf te gaan speuren naar verhalen, kun je mooie situaties tegenkomen, zoals betrokken collega’s die keihard werken aan oplossingen voor de klant. Daar ligt de basis voor sterke content. In mijn huidige rol ben ik verantwoordelijk voor de corporate website van VodafoneZiggo. Daar brengen we vooral het nieuws en de achtergrondverhalen over het bedrijf. We proberen niet alleen halleluja-verhalen te publiceren, maar ook enige zelfkritiek toe te laten.”
“Ik heb de afgelopen jaren geleerd om het ongemakkelijke op te zoeken en het te omarmen. Op die momenten is communicatie het belangrijkste. Dat geldt voor de insteek van content, maar ook voor hoe je met mensen omgaat. Klein voorbeeld: een tijd geleden had ik een gesprek met een collega van recruitment. Die afdeling deed al redelijk veel met LinkedIn en ik wilde daar vanuit de afdeling externe communicatie ook actiever mee bezig gaan. Het gesprek was vooral eenrichtingsverkeer, waarbij de recruiter vooral mij probeerde te doorgronden, maar extreem weinig losliet over zichzelf. Ik besloot lomp op tafel te gooien dat zij inmiddels zó veel van mij wist, dat het nu mijn beurt was. Een spannend moment, omdat je niet precies weet hoe iemand zal reageren. Maar juist dán kan communicatie het ijs breken. Het gesprek veranderde acuut: exit kruisverhoor, enter ‘real talk’. Er ontstond een vertrouwensband. Inmiddels zit ik iedere week met iemand van recruitment en werken we regelmatig samen, bijvoorbeeld aan interviewseries rond een thema, passend bij een afdeling waar VodafoneZiggo vacatures heeft.”
Stel kritische vragen (en help ze te beantwoorden)
Er zijn veel organisaties en afdelingen waar mensen erg voorzichtig zijn. “Communiceren over gevoelige onderwerpen vinden veel mensen eng. Ik probeer ze te overtuigen dat NIET communiceren over zulke zaken vaak véél engere situaties oplevert. Ik ben trots op de momenten waarop het lukt zoiets bespreekbaar te maken.”
“Toen ik bij de Rabobank werkte, is het bijvoorbeeld gelukt om enkele verhalen over Bijzonder Beheer te maken. Dat is de afdeling waar bedrijven terechtkomen als ze (bijna) failliet gaan. De bank had evaluatiegesprekken met klanten gevoerd. Die gesprekken leverde leerpunten op, die zijn veranderd in beleid en dat beleid is van kracht geworden. Als bedrijfsjournalist denk ik dan: dat is een mooi rond verhaal en daar moeten we als organisatie iets mee. Ook al ligt het allemaal heel gevoelig. In samenwerking met collega’s heb ik toen voorzichtig een aantal interne publicaties gemaakt. Puur om te benoemen dat zulke klantgesprekken uitdagend en emotioneel zijn. Hoe ga je daar als collega mee om? We mochten zelfs een geanonimiseerd praktijkvoorbeeld beschrijven uit de dossiers van Bijzonder Beheer. Uiteindelijk is een deel van deze content doorgeplaatst op de corporate website. Niet alleen tekst, maar zelfs een video, waarin kritische klanten aan het woord kwamen over Bijzonder Beheer.
In dit soort situaties kom je erachter dat eigenlijk al je collega’s het beste voor het bedrijf willen. Met alle goede wil van de wereld mislukken er bij een organisatie vaak veel dingen, maar met diezelfde goede wil lúkt er nog meer. Dat is goede storytelling: voor en na. Durf te benoemen dat het niet zo goed ging en wat je er aan hebt gedaan waardoor het nu beter gaat. Als bedrijfsjournalist stel je kritische vragen, maar je bent ook degene die helpt de antwoorden te formuleren. “
Slalom om de politiek heen
Is Mirck weleens gigantisch onderuit gegaan en wat heeft hij daarvan geleerd? “Ja, dat heeft dan vaak te maken met hoe je mensen inschat, hoe je denkt dat dingen zullen lopen, gebaseerd op eerdere ervaringen. Bij grote bedrijven moet je sowieso altijd rekening houden met de factor politiek. Ik heb inmiddels een soort slalom-methode ontwikkeld om die politiek te omzeilen of te vereenvoudigen. Bijvoorbeeld door in lastige afstemtrajecten een ‘buddy’ uit de business te kiezen die samen met jou bereid is voor de inhoud van de content te knokken. Samen sta je sterker.”
“Ik heb wel eens een blunder gemaakt door zo’n ‘buddy’ verkeerd in te schatten. Bij een groot bedrijf zou ik een belangrijk artikel maken over man/vrouw-diversiteit. Ik ben daar zelf een groot voorstander van en vind de discussie eromheen ontzettend boeiend. Dat stimuleerde mij om een tekst te maken die een zo groot mogelijke doelgroep zou aanspreken. En dat las je terug in de woordkeus van het stuk. “Sometimes the best man for the job is a woman” was de eerste regel geworden. En zo stonden er nog vele pakkende uitdrukkingen in die het onderwerp in mijn ogen stevig neerzetten – en daarmee het verhaal lezenswaardiger maakten. Echter, de collega met wie ik het moest afstemmen was totaal niet gecharmeerd van deze aanpak, schrok van de pittige schrijfstijl en legde de afstemming stil. Het verhaal is er uiteindelijk nooit gekomen in die vorm. Qua woordkeus werk ik nog steeds op deze manier, maar ik heb geleerd om mijn sparringpartners beter in te schatten voordat ik los ga.”
Ga voor houdbare verhalen die je op de plank kunt leggen
2019 is nog maar net begonnen en iedereen is al druk met de plannen voor dit jaar. “Mijn grootste tip? Zorg ervoor dat er nooit niks is. Produceer enkele houdbare verhalen die je op de plank kunt leggen. Bij VodafoneZiggo hadden we vlak voor kerst bijvoorbeeld een steengoede portretfotograaf uitgenodigd. Samen met verschillende afdelingen maakten we een lijst van tientallen medewerkers die het verhaal van de organisatie het beste kunnen vertellen. Die collega’s staan nu allemaal op de foto. Want vaak ligt een tekst er relatief snel, maar is beeldmateriaal lastig. Dat probeer ik nu om te draaien. Deze mensen voelen nu allemaal een bepaalde verantwoordelijkheid, omdat ze op die lijst staan en leveren waarschijnlijk graag iets aan. Aan mij de taak om ze stuk voor stuk helpen in de zoektocht naar het verhaal waar het publiek op zit te wachten.”
Wees kritisch over je eigen organisatie, dat is interessant om te delen
Maar wat als je nou echt in een lastige organisatie werkt, waar het niet lukt om tijd voor contentproductie te maken of om je collega’s het belang te laten inzien van goede verhalen? “Soms is het genoeg om een kritische vraag te stellen. Zoek de gevoelige verhalen op. Iedereen kan een juichverhaal vertellen, maar waar je bij stil moet staan, is hoeveel lezers daarvoor nog interesse hebben. Door het ongemakkelijke of onverwachte op te zoeken, trek je meer aandacht. Het blootleggen van deze thema’s is een belangrijke taak voor de communicatieadviseur. Een kritisch verhaal over jezelf schrijven is weliswaar moeilijker dan PR-praat, maar het is wel interessanter om te delen. Het maakt je menselijker, geloofwaardiger en sympathieker als merk.”
Dit is een artikel uit de rubriek Professional Talk. In deze rubriek laten we mensen aan het woord over hun carrière(pad). Welke stappen hebben zij gezet om te komen waar ze nu staan? Lees hier meer verhalen en tips van professionals.