Crowdtesting: zo zet je de eindgebruiker écht centraal [3 manieren]

Eindgebruikers zijn ontzettend belangrijk voor het succes van je product of dienstverlening. Zij zijn het die bepalen of ze de app, website of software goed genoeg vinden om te gebruiken. Is dat niet het geval, dan is een concurrent zo gevonden. Stel je eindgebruiker daarom centraal en test je digitaal product met je doelgroep. Ontdek hoe crowdtesting je hierbij helpt.

Het is je wellicht niet ontgaan. Parkmobile werd door een uitzending van consumentenprogramma Radar in verlegenheid gebracht vanwege een app-probleem. Gebruiker Fred Scheffers kreeg de melding te zien dat de parkeeractie wordt gestopt, toen hij op de knop drukte om de parkeeractie te beëindigen. Hoewel hij slechts vijf minuten geparkeerd stond, kreeg hij uiteindelijk een bedrag van 106 euro gepresenteerd in de parkeerapp. Na afloop van de uitzending kreeg Parkmobile ontzettend veel kritiek te verduren, waarbij het onhandige vraaggesprek met directeur Tomas Novak zeker niet hielp.

Aan de basis van dit probleem ligt een functionele fout in de app, die zware gevolgen met zich meebrengt. De Parkmobile-kwestie toont eens te meer aan hoe belangrijk het is om apps, websites en andere software grondig te testen met de eindgebruiker. In aanvulling op bestaande interne testprocessen biedt end-user testing een unieke meerwaarde. Globaal genomen zijn drie factoren belangrijk in het testen met eindgebruikers: het device, de connectiviteit en de eindgebruiker.

Eindgebruiker

Eindgebruikers zijn er in vele soorten en vormen. Het is belangrijk om te weten waar je doelgroep uit bestaat en wat hen motiveert om jouw app of website te gebruiken. Dit helpt je om de functionaliteiten en gebruiksvriendelijkheid van je software af te stemmen op de eindgebruiker. Wat werkt goed voor hem of haar? Wat werkt niet goed? Is de userflow gebruiksvriendelijk? Worden er functionaliteiten gemist?

Er is eigenlijk maar één manier om erachter te komen wat je eindgebruiker echt denkt, en dat is door het hem of haar simpelweg te vragen. Een methode om dit te doen is crowdtesting. Deze vorm van software testen stelt bedrijven en organisaties in staat om in direct contact te komen met hun doelgroep. Aan de hand van specifieke testercriteria wordt een testergroep samengesteld, die op afstand use cases uitvoert om de functies en usability van een app of website te testen. Hun feedback wordt verzameld en gebruikt om fouten te verwijderen en de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren. Het unieke aan crowdtesting is dat de testers testen op hun eigen devices, in hun eigen omgeving. Geen kunstmatige labsetting en sociaal wenselijke antwoorden, maar uitgebreide, realistische inzichten en directe feedback uit je doelgroep.

Connectiviteit

We zijn dolblij in Nederland met de snelle 4G-verbindingen, die in sommige gevallen zelfs sneller zijn dan menig internetverbinding thuis. Maar hoe werkt jouw app bij een slechte internetverbinding of bij helemaal geen verbinding? En wat gebeurt er juist als de internetverbinding wegvalt? Wat als je overschakelt van mobiel internet naar een wifi-verbinding? Het zijn echter scenario’s die niet altijd even makkelijk zijn om te testen. Aan de hand van crowdtesting kunnen testers deze specifieke use cases doorlopen, bijvoorbeeld in gebieden waarvan bekend is dat de dekkingsgraad van specifieke mobiele netwerken laag is. Bij geen of beperkte internetverbinding is het vervolgens goed om je af te vragen wat er dan getoond moet worden. Behoort een offline modus tot de opties bijvoorbeeld?

Device

Tot slot is uiteraard ook het toestel van de eindgebruiker van belang. De gebruikerservaring verschilt per form factor, of het nu een smartphone, een tablet, een smartwatch of een laptop is. Wordt je software goed weergegeven op de verschillende formaten? Werkt het responsive design van je website naar behoren? Daarnaast zijn voor smart devices veel verschillende merken op de markt en loopt de software die erop staat ook uiteen. Zo is Android als mobiel platform zeer gefragmenteerd, zeker ten opzichte van bijvoorbeeld Apple’s iOS.

Android is als mobiel platform zeer gefragmenteerd, zeker ten opzichte van bijvoorbeeld Apple’s iOS.

In het geval van Fred Scheffers zien we bijvoorbeeld dat hij Parkmobile gebruikt met een LG-toestel met Android 4 (KitKat) erop, een mobiele besturingssysteem dat dateert uit 2013. De recentste Android-versie is, op het moment van schrijven, Android 7.1. Nu is het niet zomaar vast te stellen of het probleem hierin schuilt, maar een verouderd besturingssysteem kan zeker van invloed zijn op de werking van een app. De verschillende soorten devices hebben bovendien andere hardware, zoals chipsets, processoren en GPS of NFC waar je app gebruik van kan maken. Het is belangrijk om te weten of die ook goed functioneren als je app features heeft die daarmee moeten samenwerken.

De eindgebruiker centraal stellen, zo doe je dat

Veel bedrijven en organisaties testen hun software, maar lopen tegen allerlei beperkingen aan. Ze missen vaak de juiste devices om op te testen of hebben niet genoeg mankracht om goed naar de ontwikkelde apps of websites te kijken. Niet alleen helpt crowdtesting om deze problemen op te lossen, het is ook het ultieme middel om erachter te komen wat je eindgebruiker vindt. Er zijn binnen crowdtesting vele soorten oplossingen beschikbaar waarmee je de eindgebruiker kunt betrekken bij het ontwikkelproces. Van vergelijkingstesten en exploratieve bugtesten tot en met usability video’s en localisatietesten. Ter illustratie zal ik er drie toelichten.

1. Bugtesten

Werken de functionaliteiten van je product naar behoren? Exploratieve bugtesten kun je inzetten om te ontdekken of er fouten in je software zitten. De crowdtesters gaan, aan de hand van use case-scenarios, aan de slag met je app, website of andere software. Ze zijn vrij om te bepalen hoe dit einddoel bereiken binnen het gevraagde scenario. Voorbeeld van een use case voor een online retailer:

Use case – Filters testen

1. Klik links bovenaan op de menuknop, selecteer schoenen en klik daarna op sandalen.
2. Kijk vervolgens of de filters juist werken door te filteren op kleur en maat. Bekijk goed of de filters goed werken en je de bijbehorende artikelen te zien krijgt.
3. Klik op Wis alle filters.
4. Kies vervolgens een andere filter uit en controleer of dat deze filter het goed doet.

Het doel van deze use case is om de filtermogelijkheden te testen, waarbij de tester ook vrij is om zelf de filters te proberen. Uiteraard kan er ook voor gekozen worden om de tester stap voor stap te begeleiden, maar de vrije structuur biedt ruimte om ook buiten gebaande paden te kijken of alles goed functioneert. De manier waarop eindgebruikers door een user flow gaan, kan immers verschillen van hoe de user flow bedacht is door de makers.

2. Vergelijkingstesten en concurrentieanalyses

Werkt versie A of versie B beter? Laat crowdtesters hun licht schijnen op beide varianten en ontdek welke van de twee gebruiksvriendelijker is voor ze. Dit kan binnen ieder stadium van het ontwikkelproces, vanaf de eerste wireframes en click dummies, tot en met afgeronde pagina’s voor websites. Ontdek zo welke kleuren, tekstopmaak en navigatiemethoden werken voor je eindgebruiker en welke juist niet. Leer bovendien waarom de testers dit vinden.

Ben je benieuwd hoe jouw website het doet ten opzichte van andere aanbieders? Heb je bijvoorbeeld een rekenmodule of een configuratietool op je website en wil je weten hoe die presteert vergeleken met die van de concurrentie? Dan biedt een concurrentieanalyse uitkomst. Crowdtesters gaan aan de slag en geven feedback over de gebruiksvriendelijkheid van vergelijkbare elementen op de kanalen van andere aanbieders.

Zo hebben we een concurrentieanalyse uitgevoerd voor een grote autofabrikant, waarbij crowdtesters autoconfiguratietools van verschillende fabrikanten hebben vergeleken met elkaar. De testers hebben vier use cases uitgevoerd en drie ratingvragen beantwoord. Een blik in de resultaten:

Het mag duidelijk zijn dat Automerk C de configuratietool goed voor elkaar heeft. Het kan op bepaalde aspecten zeker als voorbeeld dienen voor de andere autofabrikanten. De feedback van de crowdtesters kan zodoende worden ingezet om de best mogelijke versie aan te bieden, ook ten opzichte van de concurrentie.

3. Localisatietesten

E-commerce gaat al snel de landsgrenzen over. Hoe werkt je app of website in het buitenland? Sluit de user flow aan bij de lokale taal, cultuur en gebruiken? Zijn de vertalingen goed doorgevoerd? Presteert je app goed op netwerken waarbij de dekking niet optimaal is? Het zijn vragen waar localisatietesten een antwoord op geven. Hiermee test je jouw digitale product in de lokale markten en omgevingen.

Converteren in het buitenland

Zo kregen wij recentelijk de vraag van een bekend Italiaans modehuis of wij konden achterhalen waarom hun webshop in alle landen converteerde, behalve in Japan. Een crowdtest met Japanse testers leverde belangrijke inzichten op. In invulvelden waren bijvoorbeeld alleen Latijnse tekens mogelijk, zoals we die in de Westerse wereld gewend zijn. Japanse klanten konden echter geen Japanse karakters gebruiken, terwijl ze dat natuurlijk graag zouden willen. Verder was een aantal vertalingen niet goed doorgevoerd.

Alleen door de eindgebruiker centraal te stellen, kom je tot succesvolle digitale producten.

En dit is slechts een greep uit de opties die crowdtesting biedt, om te ontdekken of alles goed werkt voor jouw eindgebruiker. Het is zelfs mogelijk om op afstand te testen op de devices die crowdtesters beschikbaar stellen. Zo heb je directe toegang tot testcapaciteit in de meest realistische setting denkbaar. Hoe dan ook, welke vorm je ook kiest, alleen door de eindgebruiker centraal te stellen, kom je tot succesvolle digitale producten. Doe je dat niet, dan kun je daar hard op afgestraft worden. Een duidelijke les die uit de Parkmobile-kwestie kan worden getrokken.