Hack je brein: in 5 stappen je professionele voornemens waarmaken

De jaarwisseling gaat zoals altijd gepaard met een nieuwe lading goede voornemens. Ook jij hebt er misschien al over nagedacht. Maar geef toe: hoeveel van jouw goede voornemens voor afgelopen jaar heb je kunnen waarmaken? Ben je blijven sporten? Heb je gezonder gegeten? Heb je die opleiding gevolgd die je eigenlijk al jaren wilde doen, maar waar je nooit tijd voor kon vrijmaken?

Ik dacht het. Maar weet dat je niet de enige bent die tegen de zomer al afscheid heeft genomen van je goede voornemens. Beter nog: weet dat het de schuld is van je hersenen, niet die van jou. En weet dat er een oplossing is.

Onze hersenen vormen de meest krachtige computer die er ooit heeft bestaan. Beeld je even het volgende scenario in. ’s Avonds keer je na het werk huiswaarts. Je stapt je woonkamer binnen. Onbewust verzamelen je hersenen een enorme hoeveelheid informatie. Hoe de kamer is ingedeeld, wat er in de kasten zit, waar alles zich bevindt, wat de interactiemogelijkheden met de ruimte zijn én wat alle verbanden zijn tussen alles wat er zich in die kamer bevindt. Om nog maar te zwijgen van herinneringen die je aan de ruimte hebt. Of aan foto’s die op de kast staan. De combinatie van die hoeveelheid informatie is genoeg om de meest krachtige computers te laten crashen, maar toch is je brein in staat om alles in een fractie van een seconde te verwerken. Zoals een simpele som op een rekenmachine.

Beperkingen van ons brein

Uiteraard heeft ons brein ook beperkingen. Onze prefrontale cortex (het deel van ons brein waarmee we rationeel nadenken en plannen) heeft erg veel energie nodig, waardoor we ons slechts voor een héél korte periode kunnen concentreren op een cognitief uitdagende taak. Wetenschappers wijten dit aan het feit dat onze prefrontale cortex zich als één van de laatste hersendelen heeft ontwikkeld. Bovendien kan de prefrontale cortex maar één uitdagende taak tegelijk uitvoeren, terwijl onze grijze massa meerdere routineuze taken wél kan combineren.

Dat is meteen ook de reden waarom het moeilijk is om met een vriend(in) in de passagiersstoel te praten als je de weg aan het zoeken bent in een drukke stad waar je nog nooit hebt gereden. Of waarom je geen goed mondeling gesprek kunt hebben met iemand terwijl je e-mails aan het behandelen bent. Vergelijk het een beetje met het RAM-geheugen van computers. Je laptop, hoe krachtig ook, is maar in staat om een aantal taken tegelijk uit te voeren. De oplossing? Photoshop sluiten, Final Cut Pro sluiten, of (in het geval van ons brein) je brein leegmaken en je focussen op één uitdagende taak. There’s no such thing as the multitask. Sorry, dames!

Het nemen van initiatief wordt onderschat

De start van het maken en aanhouden van je goede voornemens is, ze maken. Het nemen van initiatief wordt vaak onderschat en is al een eerste stap in de goede richting. Vaak hoor je ondernemers (mezelf inclusief) klagen over de passieve houding waarmee mensen in het leven kunnen staan. Het gras is voor die mensen steeds groener aan de overkant, terwijl ze beter wat tijd en middelen zouden kunnen investeren om hun eigen gazon water te geven. When life gives them lemons, they should make lemonade instead. Ook de reden waarom sommige mensen het heft in eigen handen nemen terwijl andere mensen eerder een passieve houding aannemen, ligt in ons brein.

Zoals je ondertussen weet, vergt onze prefrontale cortex heel veel energie bij het rationeel nadenken en plannen. Het is vooral lastig om na te denken over het onbekende. Over toekomstplannen en strategieën om abstracte doelen na te streven. Dat is de reden waarom mensen meer tijd spenderen aan het nadenken over problemen (dingen die ze meegemaakt hebben) dan oplossingen (dingen die ze zich moeilijk kunnen inbeelden). Alweer een vervelend softwareprobleem in onze hersenpan. Maar net zoals je computers kunt hacken, kun je je brein te slim af zijn.

5 tips om je ambitieuze beloftes waar te maken

Houd rekening met onderstaande tips en bespaar jezelf schaamrood op de wangen als je in de zomer terugdenkt aan de ambitieuze beloftes die je in het begin van het jaar aan jezelf had gemaakt. Wedden dat je versteld zult staan van jezelf?

1. Brainstorm over je doelstellingen

Het eerste wat je doet als je met je gps-toestel een weg uitstippelt, is je bestemming aanduiden. Denk daarom goed na over wat je in het komende jaar allemaal wil bereiken. Wees ambitieus en schrijf alles op wat in je opkomt. Zet desnoods een serie op, luister naar muziek op een hoog volume of zorg voor een tijdslimiet om te vermijden dat je al meteen gaat nadenken over redenen waarom je je doelen niét zou kunnen behalen.

There’s no such thing as the multitask. Sorry, dames!

2. Cluster je doelstellingen

Als je de eerste stap correct hebt uitgevoerd, ligt er een blad papier vol gekrabbel voor je. Schep nu orde in de chaos die je net creëerde en maak clusters van je doelstellingen. Een onderverdeling tussen financiële, sportieve, professionele en privédoelstellingen zou je bijvoorbeeld al een duidelijker overzicht van je bestemming kunnen geven. Je zou ook een onderverdeling kunnen maken voor doelstellingen die je in het eerste semester wilt realiseren en doelstellingen die je in het tweede semester zou willen bereiken. Als je tijdens deze stap doorhebt dat enkele van je doelstellingen absoluut niet realistisch zijn, dan kan je die nu schrappen. Maar onderschat jezelf niet.

3. Breek elke doelstelling onder in meerdere tactieken

Het brein heeft veel moeite met het plannen van onbekende scenario’s. Maak je abstracte doelstellingen tastbaar door ze in concrete tactieken te gieten. ‘Ik wil starten met bloggen’ zou een mooie doelstelling kunnen zijn voor het nieuwe jaar, maar het blijft nog steeds een abstract beeld, toch? Het is niet actionable. Leg jezelf daarom duidelijke subdoelstellingen op, zoals het maken van een benchmark, het kiezen van een naam, het uitbouwen van je website en het aantrekken van gastschrijvers. Ook een GPS weet dat hij niet zomaar van Brugge naar Amsterdam kan teleporteren. Om dat traject te vervolledigen, zijn er provinciale wegen, snelwegen en lokale wegen nodig. Breng jouw weg duidelijk in kaart.

4. Prioriteer

De taken die het meeste energie vergen, verdienen je prioriteit. Maar vaak maken we van die beperkte resources misbruik. Wie is er nu niet geneigd om na een lange verlofperiode meteen mails te gaan behandelen? Wrong! Behandel je goede voornemens zoals een projectmanager en houd een helikopterview over de tactieken die je reeds opstelde. Maak er een prioriteit van om op weekbasis je prioriteiten vast te leggen. Alleen zo vermijd je dat er kostbare energie verloren gaat. Ook hier geldt namelijk het economisch geïnspireerde Pareto-principe: 80 procent van je resultaten bereik je met 20 procent van je inspanningen. Onze gps weet ook dat hij eerst een provinciale weg en daarna pas een snelweg nodig heeft om de eindbestemming te behalen.

Wie is er nu niet geneigd om na een lange verlofperiode meteen mails te gaan behandelen? Wrong!

5. Volg wekelijks op

Op dit moment heb je duidelijke doelstellingen voor ogen, heb je ze geclusterd, heb je ze onderverdeeld in concrete tactieken en heb je voor jezelf afgebakend welke tactieken je aandacht het eerst verdienen. Almost there. Om – net zoals een projectmanager – een overzicht te blijven houden over je weg, moet je tenslotte een systeem invoeren om je vooruitgang te kunnen evalueren. Voor iedereen is deze manier van opvolgen anders. Persoonlijk maak ik graag gebruik van een eenvoudig Word-document waarin ik in een tabel mijn doelstellingen en tactieken bijhoud. Onder de tabel voorzie ik de nodige ruimte om enkele weekdoelstellingen en eventuele opmerkingen te noteren. Dit document print ik 52 keer af – één exemplaar voor elke week – en bundel ik in een boekje. Mijn gps.

Kortom: ken de tekortkomingen van je eigen brein en weet hoe je ze kunt omzeilen. Als je tot hier bent gekomen in dit artikel heb je in elk geval ongetwijfeld de motivatie om je leven wat meer in eigen handen te durven nemen. A little progress each day adds up to great results. Succes!

Wat zijn jouw goede voornemens voor het nieuwe jaar? Heb je zelf in het verleden al bepaalde technieken toegepast om ze te kunnen aanhouden? Laat het me weten in een reactie.

Afbeeldingen met dank aan Pexels.