Digitale transformatie? Waarom een Chief Data Officer onmisbaar is

Ieder bedrijf wil ‘Amazon’ zijn: een data-driven organisatie waar de klant centraal staat, waar de data geanalyseerd worden voor beslissingen op alle operationele niveaus en afdelingen. Maar Amazon is al sinds de oprichting een digitaal bedrijf anders dan een traditioneel bedrijf dat de transformatie nog moet ondergaan. De transformatie van een traditionele naar een data-driven organisatie is een ingrijpend proces en zorgt voor een flinke organisatorische en culturele ommezwaai. “Bij deze transformatie kan een Chief Data Officer niet ontbreken”, aldus Ramon de Noronha, Director Business Transformation bij Uniserv, specialist in customer data management

Vier domeinen waar de transformatie effect op heeft

Bedrijven als Amazon zijn vanaf het begin opgezet als digitale onderneming. Dat is een groot voordeel, want dan is een digitale transformatie niet nodig. Helaas kunnen deze bedrijven niet als voorbeeld dienen voor traditionele bedrijven en vertellen hoe het ideale stappenplan voor digitale transformatie eruitziet. Wel is het mogelijk om aan te geven op welke vier domeinen de digitale transformatie direct effect heeft:

• innovatieve businessmodellen
• de digitale communicatie met markten, klanten en businesspartners
• de digitalisering van producten, diensten en processen,
• de optimalisering van de IT-architectuur om aan alle eisen te voldoen

Informatiemanagement is de kern van een digitale onderneming. Waar informatietechnologie eerst een ondersteuning voor het primaire proces was, wordt zij na de digitale transformatie ingezet voor het vernieuwen van businessmodellen en -processen. Alles in het bedrijf moet data-driven zijn; variërend van besluitvorming tot implementatie van digitale producten, diensten en processen.

De ‘CDO’ als transformator

“Het is dan ook niet voldoende om de Chief Information Officer (CIO) tot de promotor te benoemen,” zegt De Noronha. “De CIO is verantwoordelijk voor informatiemanagement, maar de transformatie heeft invloed op het hele bedrijf. Daarom moet er op managementniveau een promoter aangewezen worden, bijvoorbeeld in de vorm van een Chief Data Officer. De CDO is de eigenlijke “transformator” van het bedrijf.” De aanstelling van een CDO werd trouwens tijdens de laatste ‘Innovative’, een congres voor klanten van Uniserv op 7 juni in Frankfurt, ook sterk bepleit door analist dr. Wolfgang Martin, die veel onderzoek doet naar Customer Data Management.

Het beheer van data

Het komt vaak voor dat de verschillende gespecialiseerde afdelingen verantwoordelijkheid zijn voor verschillende gegevens. De marketingafdeling is verantwoordelijk voor marktgegevens, de salesafdeling voor de verkoopcijfers en de productieafdeling voor de productiecijfers. In een digitale onderneming gebruiken verschillende afdelingen dezelfde data voor verschillende processen en toepassingen. Daarom is het belangrijk om onderscheid te maken tussen het gebruik van de data en het beheer van de data. De eigenaar van een toepassing of het proces is niet noodzakelijk de eigenaar van de gebruikte gegevens. “Als de digitale transformatie wordt doorgevoerd moet eerst duidelijk gesteld worden bij wie het eigendom van de data ligt,” legt De Noronha uit. “Digitale transformatie begint met de benoeming van een Chief Data Officer (CDO), ook wel Chief Digital Officer genoemd.” 

Wat doet een Chief Data Officer?

De digitale transformatie is vooral een organisatorische, culturele en politieke taak. Maar de transformatie is onmogelijk zonder technologie, zoals alle bekende systemen voor informatiebeheer. Informatiemanagement bestaat niet zonder Data Integration, Master Data Management en Data Quality Management. De CDO is verantwoordelijk voor de invoering en promotie van de digitale transformatie. Hij is de beheerder van de data: verantwoordelijk voor het inzamelen, beheren en de betrouwbaarheid van de data. De CDO geeft leiding aan Data Scientists, Data Stewards en Data service providers.

Data Scientist

De Data Scientist heeft kennis van wiskunde, statistiek en informatica en vormt de connectie met de businessanalisten van specialistische afdelingen. Hij structureert  en analyseert de data en geeft advies om de data beter te benutten, bijvoorbeeld op het gebied van consumentengedrag of zelfs bij het herkennen van fraude. Dit advies zorgt voor een betere samenwerking tussen IT en de specialistische afdelingen.

Data Steward

De Data Steward speelt een leidende rol in de ontwikkeling van datadefinities en is verantwoordelijk voor de transparantie van de data. Hij laat zien welke problemen er ​​voor het bedrijf kunnen ontstaan als gevolg van slechte datakwaliteit, maar ook hoe steun verleend kan worden aan gespecialiseerde afdelingen bij de behandeling van deze problemen. De Data Steward beheert de data bedrijfsbreed van de verschillende afdelingen.

Data service provider

Data service providers leveren externe data, zoals demografische, sociografische, firmographics (branche, omzet, aantal werknemers, locatie) geografische en statistische data. In deze context treedt de CDO op als afnemer. Hij maakt betrouwbare en kwalitatief hoogwaardige data beschikbaar voor de onderneming als geheel, met name gespecialiseerde afdelingen.

De analyses geven informatie over de data zelf, de data zijn transparant en inzichtelijk, en externe factoren die invloed kunnen hebben op consumentengedrag zijn in kaart gebracht. Informatiestromen komen samen waardoor een totaalbeeld kan worden gevormd. De Data Scientists, de Data Stewards en de Data service providers bieden samen de informatie waarmee de CDO de digitale transformatie kan uitvoeren.

Een functieomschrijving van de CDO is als volgt te omschrijven. De CDO:

• maakt deel uit van het management en brengt data onder de aandacht
• stelt datastatistieken en rapporten op voor de collega’s van het management
• ontwikkelt en is verantwoordelijk voor de visie en strategie van datamanagement
• stelt normen, regels en de organisatie van Enterprise Information Management (EIM) en coördineert dit bedrijfsbreed
• is verantwoordelijk voor opleiding en de ontwikkeling van intellectueel vermogen binnen EIM
• beheert Business Intelligence, Data Warehousing, data governance en compliance (databeveiliging en bescherming van ethieke data)
• beheert master data management, datakwaliteit, meta data management en datamodellering
• is verantwoordelijk voor een 360° customer view
• coördineert data in de cloud
• beheert en coördineert technologie voor informatiemanagement, inclusief big data management en ongestructureerde datastromen

Wat is het verschil tussen een CDO en een CIO?

Samenvattend kan worden gesteld dat de rol van een CDO een aanvulling is op die van een CIO. De CIO is verantwoordelijk voor IT en ondersteunt het bedrijfsleven door middel van IT.

• De CIO is vooral verantwoordelijk voor het transformeren van de IT-architectuur in het kader van de digitale transformatie (en is volledig betrokken bij de werkzaamheden).
• De CDO motiveert en initieert het gebruik van data in specialistische afdelingen en heeft een horizontaal overzicht van data in al deze afdelingen.

De Noronha: “De CDO is ook de intermediair tussen IT en marketing. De CDO ondersteunt de Chief Marketing Officer (CMO) met de voor marketing interessante data, zodat de CMO zich kan concentreren op marketingtaken in het kader van digitale transformatie.”

De CDO is de werkelijke transformator in de omvorming naar een digitale onderneming. Daarom is het niet verrassend dat het aantal CDO’s de laatste jaren enorm is gegroeid. Deze trend wordt ook onderstreept door Forrester Research, dat een toename van de macht van de CDO in 2016 voorspelt. Het gaat hier om bedrijven die als traditioneel bedrijf zijn opgezet en niet als digitaal bedrijf. Dit betekent ook dat wanneer de digitale transformatie voltooid is, de taak van de CDO ook is voltooid. In bekende digitale bedrijven worden succesvolle CDO’s vaak benoemd tot CEO, Jeff Bezos van Amazon is hier een goed voorbeeld van.

Wat heb je nodig voor een succesvolle transformatie?

Wil je naar aanleiding van dit artikel zelf aan de slag met een digitale transformatie, denk dan aan de volgende zaken:

• De Digitale Transformatie is alleen een succes als de klantgegevens op orde zijn. Klantgegevens uit alle beschikbare systemen moeten worden opgenomen in het herontwerp van processen en businessmodellen. Dit kan met de nieuwe proces- en oplossingsmethodiek Ground Truth.

• Een Chief Data Officer (CDO) is essentieel voor elke organisatie die zich wil transformeren naar een data-driven organisatie. Hij is de aanjager en de promotor van de transformatie
• De digitale transformatie heeft betrekking op businessmodellen, de digitale communicatie, digitalisering van producten, diensten en processen en optimalisering van de IT-architectuur
• De CDO is dus veel meer dan een CIO, die zich alleen met IT en IT-infrastructuur bezighoudt. De CDO bemoeit zich met alle domeinen
• De CDO ontwikkelt de visie en de strategie voor datamanagement en stelt bedrijfsbreed normen, regels en de organisatie voor enterprise information management (EIM) en compliance vast
• De CDO benoemt data service providers, data stewards en data scientists, die de data leveren, beheren en analyseren
• De CDO rapporteert regelmatig over de stand van zaken en levert datastatistieken

Heb je nog aanvullingen of tips? Laat hieronder een reactie achter.

Afbeeldingen met dank aan 123RF.com