Het einde van het app-tijdperk? 5 alternatieven voor de mobiele app

We lijden aan app-overload. Hoewel er steeds meer mobiele apps bijkomen, downloaden we er steeds minder. Daarmee lijkt het einde van de app zoals we die kennen in zicht. Slecht nieuws voor bedrijven en startups die sterk afhankelijk zijn van een app. Zij zullen hun kanalenmix moeten herzien. Gelukkig komen er steeds meer slimme alternatieven voor de app, zoals progressive web apps, messenger bots en smart agents.

De app bestaat ongeveer 20 jaar en ontketende de afgelopen jaren een ware mobiele revolutie. Lang stond de mobiele app bovenaan het verlanglijstje van de marketeer. Van relatiemagazine, tandenborstel tot luchtverfrisser: voor alles is een app beschikbaar. En het Internet of Things staat nog maar in de kinderschoenen.

Het post-app tijdperk

De app lijkt aan zijn eigen succes ten onder te gaan. Hoewel de consument op zijn mobiel meer tijd dan ooit besteedt aan apps, besteedt hij dat aan een steeds kleiner aantal.

Hoewel de consument op zijn mobiel meer tijd dan ooit besteedt aan apps, besteedt hij dat aan een steeds kleiner aantal.

Er staan momenteel 1,5 miljoen apps in de App Store en volgens comScore wordt 80 procent van de tijd besteed aan maar drie apps: Facebook, YouTube en Messenger.

We lijden aan app-overload: de toegevoegde waarde weegt niet meer op tegen het gedoe van het downloaden, beheren, terugvinden en openen van de apps. Veelal voegt een app te weinig waarde toe. Op de Twitterpagina Internet of Shit vind je de meest schrijnende voorbeelden. Volgens onderzoekbureau Gartner belanden we in het post-app-tijdperk. Een periode waarin algoritmes en smart agents de rol van de app op het gebied van mobiele interacties overnemen.

Tijd voor een nieuwe kanalenmix

Wat betekent app-overload voor bedrijven en startups die voor hun klantinteracties alle pijlen hebben gericht op de mobiele app? Betekent dit einde business? Niet per definitie. Er zijn voldoende alternatieven voor de traditionele app en er komen er steeds meer bij. Voor de meeste bedrijven is het wel tijd om opnieuw naar de samenstelling van de mobiele kanalenmix te kijken. Daarvoor zet ik de vijf belangrijkste alternatieven op een rij.

1. Responsive website

Het meest voor de hand liggende alternatief voor een app is een responsive website. Een website waarvan de user interface zich aanpast aan schermformaat van het apparaat waarmee de website wordt bezocht. Je opent een responsive website in een browser. Ondanks dat de consument meer tijd besteedt aan apps dan aan browsen, heeft de mobiele browser volgens recent onderzoek bijna drie keer zoveel bereik als alle apps bij elkaar. Een responsive website is dan ook eigenlijk geen alternatief voor een app, maar een noodzakelijke voorwaarde voor het bereiken van een zo groot mogelijke doelgroep.

Voor ontwikkelaars is het grote voordeel van de responsive website dat er maar één applicatie gemaakt hoeft te worden voor alle typen hardware. Het nadeel van de responsive website zit vooral in de technische beperkingen.

2. De progressive web app

Google werkt aan de ontwikkeling van de progressive web app. Een app die je opent met een browser en zich gedraagt als een native app. Flipkart, de bol.com van India, heeft zo’n progressive web app. Als je de website regelmatig bezoekt, ontvang je een verzoek om de website te ‘pinnen’. Er verschijnt dan een icoon op het startscherm van je mobiel. Als je op het icoon tikt, opent de webshop zich als een volwaardige mobiele app. Inclusief alle functies die daarbij horen, zoals het sturen van pushberichten.

De progressive app werkt ook offline. Je hoeft hem niet de downloaden via de App Store. De app maakt beperkt gebruik van je kostbare opslagruimte en bovendien beschik je als gebruiker altijd over de laatst bijgewerkte versie. Het enige wat je als gebruiker nodig hebt is een Service Worker, een script dat draait op de achtergrond van je telefoon. En een smartphone met Android. Want Apple volgt namelijk een totaal andere strategie. Zij ziet in het aanbodoverschot van apps een nieuw verdienmodel en laat makers van apps binnenkort betaald adverteren om (beter) gevonden te worden in de App Store.

3. De achtergrond-app

In het begin kon er op een smartphone maar één app tegelijk draaien. Je moest een app actief openen om er mee te werken en sluiten om een volgende te openen. Push notificaties, background monitoring en updating bestonden nog niet. Veel van de huidige apps werken nog steeds op deze klassieke manier. En dat is waar de gebruiker zich steeds meer van afwendt.

In het post-app-tijdperk verdwijnen de meeste apps naar de achtergrond. Buiten het zicht van de consument. Daar monitort de app het gedrag van zijn gebruiker en spreekt functies en sensoren van de smartphone en andere apparaten direct aan. De gebruikersinteractie vindt vooral buiten de app plaats, via pushberichten of via user interfaces van apparaten zoals een smartwatch, display op een thermostaat of dashboard in de auto. Een uitdagende taak voor ontwerpers om hier prettige en eenduidige gebruikerservaring van te maken.

Voor de gebruiker heeft de achtergrond-app veel voordelen, maar het nadeel van het downloaden blijft. Voor specifieke toepassingen met een hoge betrokkenheid is dat geen probleem, voor incidentele klantinteracties wel.

4. Messenger bots

Het gebruik van social messaging apps zoals WhatsApp, Messenger, iMessage, Google Allo en Slack is de afgelopen tijd exponentieel toegenomen. Er wordt inmiddels meer gedeeld via messaging apps dan via sociale netwerken. En ook dit gaat ten koste van het gebruik van andere apps. Een belangrijke reden voor bedrijven om hun app-functionaliteit via een plugin aan te bieden binnen social messaging apps. Zo kun je via Facebook Messenger een taxi bestellen bij Uber of een boarding pass en relevante reisupdates ontvangen van KLM. Uber en KLM blijven daarmee in contact met klanten die niet langer de moeite nemen om een losse app te downloaden.

De interactie vindt plaats in de vorm van een dialoog. De kracht van deze vorm van interactie is dat het inspeelt op vaardigheden die gebruikers al van nature hebben. Zo hoeft er geen nieuw gedrag aangeleerd te worden. De interactie kan plaatsvinden met een mens, chatbot of een mengvorm daarvan. Binnen de dialoog kunnen daarnaast afbeeldingen of werkende functionaliteiten worden aangeboden. Chatbots hoeven niet complex zijn. Op applause.com vind je een stappenplan hoe je in tien minuten een eenvoudige bot voor Messenger kunt maken.

Voor de messenger-apps zelf is dit een hele interessante ontwikkeling. Zij transformeren zich de komende jaren tot generieke interactieplatforms waarbinnen andere bedrijven hun diensten aanbieden. Daar zit hun toekomstig verdienmodel. Facebook, eigenaar van Messenger en WhatsApp, legt zich de komende jaren dan ook volledig toe op de ontwikkeling van Chatbot M en Messenger for Business. Ook Microsoft zet vol in op de ontwikkeling van bots. Zo heeft het voor Skype een bot ontwikkeld waarmee je een hotel kunt boeken en bestellingen kunt doen.

5. Smart Agents

Smart agents zijn slimme stukjes software (algoritmen), die op basis van verschillende databronnen beslissingen nemen voor de gebruiker. De eerste voorbeelden daarvan zijn de spraakgestuurde assistenten die nu op de smartphone beschikbaar zijn: Google Assistent, Siri van Apple en Cortana van Microsoft. Zo adviseert Siri de Apple-gebruiker ongevraagd hoe laat hij moet vertrekken om op tijd te zijn op zijn volgende afspraak. Siri doet dit door informatie uit de agenda te combineren met actuele filegegevens en de kaart van het navigatiesysteem. Smart agents zijn in de toekomst op veel meer apparaten aanwezig dan op de smartphone alleen, denk aan wearables, auto’s of home-speakers in huis en kantoor.

Volgens Gartner nemen smart agents de rol van de app uiteindelijk volledig over. In 2020 zouden smart agents al verantwoordelijk zijn voor 40 procent van alle interacties. Het ligt in de lijn der verwachting dat smart agents, net als de messenger-platforms zich ontwikkelen tot slimme zoekmachines of zelf marktplaatsen waar bedrijven tegen betaling producten en diensten aanbieden.

Oriënteren op de toekomst

Door app-overload neemt de rol van de mobiele app de komende jaren af. Bedrijven die sterk afhankelijk zijn van een app doen er goed aan zich nu te oriënteren op mogelijke alternatieven. Welk alternatief de leidende rol van de app op korte en lange termijn overneemt, is nog niet beslist. Dat hangt af van een groot aantal factoren en ontwikkelingen. Hieronder een opsomming van enkele eigenschappen van de hierboven beschreven alternatieven.

Robert Jan van Nouhuys

	Responsive website	Progressive web app	Achtergrond app	Messenger plugin	Smart agents
Downloaden via app store	Nee	Nee	Ja	Nee	Nee
Openen app nodig voor interactie	Ja	Ja	Nee	Ja	Nee
Gebruik opslagruimte	Geen	Beperkt	Ja	Geen	Geen
Icon op startscherm	Nee	Ja	Ja	Nee	Nee
Zowel voor iOS en Android	Ja	Niet voor iOS	Aparte apps	Ja	Aparte agents
Pushberichten	Nee	Ja	Ja	Ja	Ja

Heb je vragen of opmerkingen? Laat een reactie achter.

Afbeelding header met dank aan 123RF.com