Google: PvdA is asociaal, VVD voor de rijken & PVV fascistisch

Google manipuleert zoekresultaten voor de ‘Conservative Party’, aldus The Daily Mail eerder deze week. Naar aanleiding van een belastingdeal in het Verenigd Koninkrijk met de door de conservatieven geleide regering, zou Google de ‘auto-suggest resultaten’ voor de conservatieven wat hebben opgepoetst. Op het eerste gezicht lijkt het er inderdaad op, maar het zit waarschijnlijk anders. 

Hoe zit dat in Nederland; zijn er hier ook zulke uitgesproken ‘auto-suggest resultaten’ voor de verschillende politieke partijen? En wat veroorzaakt deze resultaten? Manipuleert Google de resultaten echt, zoals The Daily Mail aangaf? De suggesties die Google geeft, komen niet uit de lucht vallen, maar zijn onder meer gebaseerd op zoekopdrachten van gebruikers. Ik geef eerst voorbeelden van zoekresultaten op de politieke partijen in Nederland.

PvdA (is asociaal)

Naast veel verwarring (zijn ze nu links of rechts?) wordt gesteld dat de PvdA ‘geen linkse partij meer is’ en tegelijkertijd ‘asociaal’ en ‘socialistisch’. Er zitten nogal wat tegenstrijdigheden in, maar dat is niet verwonderlijk als je regeert met een coalitiepartner die aan de andere kant van het politieke spectrum zit. Die coalitiepartner ondervindt dezelfde problemen.

VVD (is voor de rijken)

De ‘VVD is voor de rijken’, een reputatie die de partij al decennia heeft en ook hier naar voren komt. Tegelijkertijd wordt getoond dat de VVD ‘niet liberaal’ is, een verwijt dat wel vaker gemaakt wordt aan het adres van deze partij. Ook hier wordt weer de vraag gesteld of de VVD nu links of rechts is.

PVV (is fascistisch)

De PVV is ‘links’, ‘fascistisch’ en ‘geen partij’. Fascisme is een nogal zware beschuldiging, maar één die desondanks vaak gebruikt wordt. Doordat de partij maar één lid kent, Geert Wilders zelf, wordt ook vaak gezegd dat het ‘geen partij’ is, waarmee bedoeld wordt dat het geen partij is volgens de klassieke definitie van een politieke partij. Echter, de zoeksuggestie ‘PVV is geen partij volgens de klassieke definitie van een klassieke politieke partij’ is wat lang. De PVV is op een heleboel vlakken een linkse partij, die suggestie is niet verbazend, maar de suggestie ‘PVV is moslim geworden’ wel. Hoewel dit het resultaat kan zijn van bewuste manipulatie, is het waarschijnlijker dat dit komt doordat voormalig PVV’er Arnoud van Doorn die moslim is geworden.

D66 (is een anti-religieuze partij)

D66 is een ‘anti-religieuze partij’. A-religieus zou een meer treffende definitie zijn. De partij heeft immers, in tegenstelling tot sommige andere partijen, geen religieuze inslag. Dat maakt de partij overigens nog niet tot een partij die religie bestrijdt. In dat opzicht is het grappig dat de laatste suggestie zegt dat de partij ‘aan het radicaliseren’ is, wat dat ook moge betekenen voor een politieke partij (Alexander Pechtold die vertrekt naar Raqqa om daar een parlement op te richten?). D66 ziet zichzelf zeker als liberale partij, waarbij sommige opvattingen van de partij als ‘rechts’ gedefinieerd kunnen worden, twee logische zoeksuggesties dus.

GroenLinks (is rechts)

Ja, wat is GroenLinks eigenlijk voor een partij? Rechts, of sociaal-democratisch? En hoe zijn ze ontstaan? Vooral veel verwarring over de partij lijkt het, al moeten degenen die ‘Groenlinks is rechts’ ingetypt hebben in Google zichzelf toch even achter de oren krabben. Op basis van de naam hadden ze beter moeten weten.

CDA (is ChristenUnie)

Het CDA is een middenpartij, maar overwegend rechts: een logische suggestie dus. Waaruit de partij ontstaan is en waar CDA een afkorting voor is, zijn allen logische vragen die gebruikers van Google blijkbaar vaker hebben. Maar, ‘CDA is ChristenUnie’ is een vreemde suggestie. Het CDA is niet de ChristenUnie, slechts een andere christelijke partij. Wellicht dat een deel van de kiezers hierover in verwarring is. ChristenUnie begint ook met een C en het is het publiek misschien niet duidelijk waar de afkorting CDA voor staat, misschien komt de eerste C wel van ChristenUnie?

SGP (is salonfähig geworden)

Links, rechts, het is wel duidelijk dat er in hokjes gedacht wordt in Nederland. Bij de SGP dus ook weer de vraag over links/rechts die bijna overal terugkomt. Maar ook de suggestie dat de SGP ‘salonfähig’ geworden is. Salonfähig is nogal een ‘moeilijk’ woord. Slechts weinigen gebruiken het, laat staan typen het (met umlaut). Als niet ‘de SGP is’, maar ‘SGP is’ gekozen wordt, worden de suggesties Engelstalig en geeft Google een volgende indicatie omtrent waarom het bepaalde suggesties geeft. De lange zinnen als ‘SGP is currently financed with 30 debt at a rate of 10′ (Google doet niet aan %-tekens in de suggesties) hebben niet alleen geen betrekking op de financiering van deze politieke partij, maar zijn ook geen kopieën van eerder vaak ingevulde zoekopdrachten van gebruikers.

Werking

Hoe komen deze suggesties tot stand? Google zelf zegt er het volgende over: ”Voorspellingen van de functie ‘automatisch aanvullen’ worden zonder tussenkomst van mensen door een algoritme geselecteerd. Het algoritme is gebaseerd op een aantal factoren, zoals hoe vaak gebruikers in het verleden naar een term hebben gezocht. Het algoritme is ontwikkeld om het bereik van de informatie op het web te weerspiegelen. De weergegeven zoektermen kunnen dus, net als andere content op internet, vreemd of verrassend zijn.”

Vreemd en verrassend zijn sommigen zeker en zonder meer ook gebaseerd op hoe vaak gebruikers in het verleden naar een term hebben gezocht. Zoekopdrachten als ‘CDA is ChristenUnie’ en ‘SGP is machine manufacturer for mushroom cultivation‘ doen vermoeden dat er meer in het spel is dan een optelsom van zoekopdrachten uit het verleden. Locatie speelt voor de zoekopdracht naar de namen van politieke partijen ook geen rol, we zien geen suggesties die hierop gebaseerd lijken. Het gebruik van Google.nl, de locatie in Nederland en het Google-account waarop je mogelijk ingelogd bent, maken wel dat de meeste resultaten Nederlandstalig zijn. Maar hoe komt de ‘machine manafacturer for mushroom cultivation‘ dan in de suggesties?

Voorspellingen van de functie ‘automatisch aanvullen’ worden zonder tussenkomst van mensen door een algoritme geselecteerd.

Meer dan alleen zoekgeschiedenis

Een zoekopdracht naar ”SGP is machine manufacturer for mushroom cultivation” (aanhalingstekens maken deel uit van deze zoekopdracht), geeft op het moment van schrijven 774 exacte resultaten op het internet. Dat betekent dat deze exacte zin 774 keer voorkomt in de database van Google, na publicatie van dit stuk zelfs 776. ‘CDA is ChristenUnie’ (in een interview met Rutger Castricum uitgesproken zin) komt zelfs 816 keer voor. ‘De SGP is salonfähig geworden’ blijkt de titel van een item op de NOS te zijn.

De zoekvolumes voor al deze termen, alsmede voor alle andere ‘auto-complete suggesties’ in dit artikel zijn verwaarloosbaar, denk aan maximaal tien tot twintig zoekopdrachten per maand, vaak minder (dat is wellicht anders na publicatie van dit artikel). Dat maakt dat Google zoekt naar woordcombinaties op het internet die vaker gevormd worden en dit als suggestie aan de gebruiker voorlegt. Dat kan, maar hoeft geen exacte combinatie te zijn. De combinatie ‘GroenLinks’ en ‘Sociaal Democratische Partij’ komt vaak voor, omdat de partij is ontstaan uit onder meer de SDP (Sociaal Democratische Partij). Maar, de exacte frase ‘is GroenLinks een sociaal democratische partij’ komt niet voor, maar is simpelweg typerend voor de manier waarop wij vragen stellen.

Belangen bij manipulatie

Door het lage zoekvolume zijn de suggesties voor de politieke partijen makkelijk te beïnvloeden. De vraag is echter wie er belang zou hebben bij manipulatie, aangezien het zoekvolume laag is en dus bijna niemand de suggesties te zien krijgt. Politiek gezien zijn er bovendien interessantere zoektermen om de suggesties te beïnvloeden, denk bijvoorbeeld aan ‘vlaktaks is …’ of nog beter ‘immigratie is …’ Manipulatie van Google is mogelijk en vindt plaats, manipulatie door Google niet.

Zelf leuke suggesties gezien in Google? Kopieer ze in de reacties!