De VOC-mentaliteit mag weer! Mkb-trends van 2016

Het mkb? Als ik een paar jaar geleden aan het mkb dacht, dacht ik aan gezellige, kleine, lokale bedrijfjes. Maar zo klein zijn ze lang niet allemaal! Bedrijven met maximaal 250 medewerkers vallen onder het mkb. Wist je dat 99 procent van alle Nederlandse bedrijven in deze categorie valt? Grote kans dus dat jij hier ook in werkt en des te relevanter dit artikel; ik vertel je welke drie trends ik bij het mkb voorzie in 2016. 

Onderzoek van Stichting DMS toont dat 80 procent van de Nederlandse ondernemers in 2016 lichte groei of zelfs stagnatie verwacht binnen de eigen branche. Niet zo gek, als je bedenkt dat het niet best gesteld is met het ondernemersklimaat in ons land. Het rapportcijfer hiervoor is een schamele 6,2. Daarom is voor ondernemers in het mkb uitermate belangrijk om in te spelen op trends.

1. Van werknemend naar ondernemend

Op dit moment is slechts 8 procent van de Nederlandse beroepsbevolking ondernemer, volgens de Erasmus Universiteit Rotterdam. Terwijl 79,1 procent van de Nederlanders aangeeft ondernemerschap een goede carrièrekeuze te vinden. Zelfstandig werken is ‘in’, maar niemand wordt als ondernemer geboren. Kinderen willen dokter worden, of juf of politieagent. Wat zij zich nog niet realiseren, is dat dit betekent dat zij onder de overkoepelende noemer ‘werknemer’ zullen vallen.

In 2014 waren er 145.458 starters in Nederland. Zij zijn voor het overgrote deel actief in de zakelijke dienstverlening. Het aantal starters tussen de 20 en 35 jaar is enorm gegroeid; nieuwe helden die de wereld willen veranderen en daar ook echt succesvol in zijn. Deze groep net-afgestudeerden kunnen wellicht lastig een baan vinden en kiezen ervoor om voor zichzelf te beginnen. De digitalisering helpt hen een handje, het internet heeft ondernemerschap nagenoeg gedemocratiseerd. Iedereen kan voor zichzelf beginnen, kijk naar YouTube-ster Enzo Knol, de jongens van StukTV en Mascha van Beautygloss: zij zijn de helden van de kinderen van nu. Ondernemen is cool en nu voor iedereen een optie.

In de praktijk

Wel eens van Ben Stokmans gehoord? Dit elfjarige jochie bouwt websites voor zzp’ers en ondernemers vanuit zijn eigen kantoor; zijn slaapkamer. Dit zou ons moeten inspireren om ondernemerschap al op jonge leeftijd te stimuleren. Nederland gaat dit in 2016 nog verder omarmen en daar kunnen wij met elkaar een rol in spelen. Initiatieven zoals CodePact kom je steeds vaker tegen. De doelstelling van deze stichting is om 400.000 basisschoolleerlingen te leren coderen. Kom met lesprogramma’s die de slapende ambitiedrift en het sluimerende ondernemersbloed naar boven halen! Tech-savvy kinderen zouden meer betrokken moeten worden in ondernemend Nederland, zij zijn de toekomst en van hen moeten we leren.

2. Van creatie naar curatie

Het wiel is inmiddels al 86 keer uitgevonden. Dit geldt ook voor content, alles is al eens geschreven. Welke boodschap je ook wilt overbrengen, of wat je verhaal ook is, de kans is groot dat deze an sich niet vernieuwend is. Probeer dus geen nieuwe dingen te maken, maar probeer de dingen die er zijn te verbeteren: wij zien een verschuiving van creatie naar curatie.

Een mooi voorbeeld daarvan is het artikel dat je nu leest. Deze mkb-trends zijn eind september gepresenteerd tijdens ons MKB Trendsevent waar niet alleen 200 decision makers fysiek aanwezig waren, maar waar geïnteresseerden ook via een livestream mee konden kijken. Het verhaal is vervolgens uitgebracht als op zichzelf staand instant magazine, gepubliceerd in de vorm van een artikel op de websites van onze labels. De trends vormen ook de rode draad in ons laatste tijdschrift van dit jaar. Op 21 december vertel ik over de trends bij BNR Nieuwsradio en volgend jaar produceren we een serie webinars over hoe deze trends toe te passen. In de kern gaat het om dezelfde informatie, geen ‘nieuwe boodschap’, maar bij iedere ‘nieuwe uitgave’ wordt de inhoud opnieuw gecureerd, en daarmee verbeterd.

Als je geen rekening houdt met de information overload, waar we allemaal de dupe van zijn, dan ga je het niet redden in 2016. Zorg ervoor dat jouw boodschap, product en/of dienst aansluit bij de belevingswereld van jouw doelgroep. Websites als Buzzfeed, Upworthy en Mashable zijn het bewijs van deze trend. Zij selecteren en becommentariëren reeds gepubliceerde online informatie en zijn daar uitermate succesvol in. Deze ‘curated hubs’ maken een steeds groter deel van het internet uit.

In de praktijk

Zoals de trend betaamt, zijn de volgende tips een bewerking van de tips die initieel door contentexpert Cor Hospes gegeven zijn:

1. Kies een onderwerp waarin jij expert bent of kunt worden en denk klein. Met zoveel beschikbare informatie kun je niet van alles op de hoogte blijven: “Klein is het nieuwe groot.”
2. Ga op zoek naar de belangrijkste online- en offline bronnen binnen je niche en leer van hen. Wie zijn de experts, opinieleiders en influencers? Analyseer hoe zij hun deskundigheid etaleren.
3. Voeg waarde toe met insights, visies en meningen. Het lukraak delen van linkjes is geen optie, voorzie jouw content van context.
4. Maak de content deelbaar. Het internet is een labyrint van websites, blogs en social mediakanalen; niet iedere vorm van content is hier geschikt voor.
5. Deel de kennis die jij zelf in huis hebt en die van waarde is voor jouw doelgroep. Als je dan ook reageert en commentaar geeft waar nodig, bouw je een betrokken achterban op.

Klein is het nieuwe groot.

3. Van internationaal naar hyperlokaal

Van de 1,5 miljoen ondernemers in Nederland, zijn er ruim 126.000 exporteur. En dit zijn niet alleen grote bedrijven; 79,7 procent heeft minder dan tien werknemers. Toch bepalen vooral (buitenlandse) multinationals wat wij kopen en hebben wij als consument niet zoveel keus uit welk land deze producten komen. Hetzelfde gebeurt online; door de digitalisering lezen wij eerder op CNN dat een stad ver van hier wordt geteisterd door groupies van een boyband, dan dat we op de hoogte zijn van het gebroken been van de bejaarde buurman die wellicht onze hulp nodig heeft.

De digitalisering speelde hier een grote rol in, maar er is een sterke tegenbeweging gaande. De interesse in lokale producten en initiatieven groeit enorm. Lokale groenten liggen steeds vaker in supermarktketens en over producten uit de regio wordt met trots gesproken. Deze trend zie je terug in de exponentiële groei van het aantal lokale bierbrouwers; 320 en stijgend op het moment.

Waar dit vandaan komt? Een veelgehoorde reactie van de starter (dezelfde groep die ervoor kiest ondernemer te worden in plaats van werknemer) is dat zij terug willen naar de basis. Ze willen geen deel meer uitmaken van de consumptiemaatschappij, maar hun steentje bijdragen aan de maatschappij. Het initiatief Starters4Communities is hier hét voorbeeld van: zij werken met jong talent (net-afgestudeerden) aan maatschappelijke innovatie en een sociaal ondernemende samenleving.

In de praktijk

Door te werken met lokale leveranciers, een lokaal assortiment en door diensten aan te bieden die gebonden zijn aan een bepaalde locatie, speel je in op deze trend. Deze op locatie gebaseerde ontwikkelingen gaan ervoor zorgen dat mobiel alleen maar belangrijker wordt in 2016. Wij voorspellen ook een grote rol voor services als iBeacon. Andere voorbeelden zijn Thuisafgehaald.nl, waar je een maaltijd bij je buren haalt, en SnappCar, een app die je de mogelijkheid biedt de auto van je buurtgenoten te lenen. Deze trend is dus toe te passen op product-, service- en shoppingniveau.

‘Just fucking do it, de wereld is binnen handbereik!’ wordt er geroepen. En dat maakt het verhaal rond: Nederlanders willen geen couch potato meer zijn, geen passief lid meer zijn van de consumptiemaatschappij, maar ondernemend in het leven staan. Nieuwe dingen maken, produceren, bestaande content cureren en over de grens kijken om onze producten daar exploiteren in plaats van buitenlandse multinationals hier de dienst uit te laten maken. Dit alles doen we samen en lokaal. De VOC-mentaliteit is terug en daar kun je in 2016 niet omheen!