Hebben designers een ‘eed’ nodig?
Column – Design als proces wordt steeds vaker ingezet binnen productontwikkeling, merken, organisatiestrategieën, en dienstverlening. Als designers zien we nog veel markten waar design meerwaarde kan bieden. Maar we zijn vaak al zo blij dát we het probleem van een klant kunnen oplossen, dat we vergeten te vragen óf we het wel moeten doen. Hebben designers een eed nodig om verantwoord te ontwerpen?
Een wapen voor de vrede
Nog maar kortgeleden heeft Kalashnikov hun AK-47 een ‘rebranding’ gegeven: ‘een wapen voor vrede’. De AK-47, een wapen met de kracht van een geweer en de vuursnelheid van een machinepistool, waarvan er (volgens een persbericht van Oxfam Novib in 2006), 100 miljoen — al dan niet illegaal — in de wereld in omloop zijn. Een regelrecht ‘design succes’ als je de definitie van Kapferer zou hanteren: ‘design is een continu proces om een product beter te kunnen gebruiken, goedkoper te fabriceren en mooier is.’ Precies waar het leger van de Sovjet Unie al voor de Tweede Wereldoorlog op zoek naar was.
En dan nu de hamvraag: zou je met trots hierover vertellen als je aan deze ‘rebranding’ hebt meegewerkt?
De Designer’s Oath
Zoals Winston Churchill ons al waarschuwde: “De prijs van grootsheid is verantwoordelijkheid.” Twee UX-ontwerpers, Samantha Dempsey en Ciara Taylor, zijn daarom op zoek gegaan naar houvast en duiding met hun project Designer’s Oath. Dat project is gericht op het creëren van een ‘eed voor ontwerpers’, geïnspireerd naar de eed van Hippocrates, waarin artsen zichzelf verplichten bepaalde beroepsregels te zullen handhaven.
Dempsey en Taylor zeggen dat als het design werkterrein groter wordt en designers invloedrijker worden, het wenselijk is om een eed voor ontwerpers te hebben waarin staat dat design verantwoordelijk wordt ingezet.
Ze vatten het als volgt samen:
Designers are responsible for creating experiences, environments, products and systems for millions of people…With this increased influence, we must take a step back and recognize the responsibility we have to those we design for. — designersoath.com
Creatieve professionals hebben al vaker geprobeerd om een set van regels op te stellen voor integriteit in hun vakgebied. Dat gebeurde met name in het begin van de twintigste eeuw, toen rationaliteit werd gezien als een tegengif voor de chaos van de Eerste Wereldoorlog. Deze pogingen mislukten, omdat er steeds een eigen integriteit en waardestelsel werd opgelegd op die van de ander.
Een persoonlijke eed
Vanuit het besef dat de juiste morele keuze niet universeel is, is de eed van Dempsey en Taylor’s een persoonlijke eed, die iedere designer als uitgangspunt kan nemen en er zijn eigen invulling aan kan geven. Op hun website hebben ze er een aantal gepubliceerd, bijvoorbeeld:
I will remember that I do not design for pretexts of a person or semblances of a person, but a whole human being, whose needs and preferences may affect their loved ones, passions and lifestyle. My responsibility includes these interconnected domains, if I am to design adequately to truly meet human beings where they are and for who they are.
I will prevent anguish for people whenever I can, for prevention is preferable to rehabilitation. – Krisa Ryan
Bekijk set 1, set 2 en set 3 van vijf persoonlijke beloftes.
Kun je een oogje dichtknijpen of wegkijken?
Wellicht word je straks gebeld door Head of Marketing van een wereldwijd sportkledingmerk. Ze hebben je werk gezien op Behance en willen graag dat je hun website een redesign geeft. Is het royale budget genoeg voor je om een oogje dicht te knijpen voor de kinderarbeid in hun productieproces? Wil je voor een oliemaatschappij werken, als je weet welke milieuschade zij hebben veroorzaakt? En hoe denk je over een rebranding voor een fastfoodketen, met obesitas in je achterhoofd?
Zomaar een paar vragen.
Hoewel veel designers duidelijk voelen dat ze een zorgplicht hebben voor de gemeenschap, vinden anderen dat opdrachtgevers recht hebben op de best mogelijke uitvoering, ongeacht persoonlijke gevoelens.
De grens
De vraag die binnen het project ‘Designers Oath gesteld’ wordt, is dan ook: waar, of helemaal niet, trek jij de grens?
Mijn eed?
Hieronder de eed die ik heb toegevoegd.
Als designer zal ik, met eer en geweten, mijn kennis en kunde inzetten om te voorkomen dat onze wereld afglijdt naar middelmatigheid en oppervlakkigheid. Dat beloof ik.”
Wat zou jouw eed zijn? Laat een reactie achter.
Afbeelding intro met dank aan Fotolia