TomTom: het Nederlandse navigatiebedrijf dat Internet of Things goed snapt

TomTom is jarenlang de ‘technology darling’ van Nederland geweest. De minister van Economische Zaken zei eens in een speech dat Nederland meer bedrijven als TomTom nodig heeft: innovatieve technologiebedrijven die succesvol producten introduceren voor een grote groep klanten. Maar de wereld verandert. TomTom merkt dat ook en slaat nieuwe wegen in. Op hun nieuwe route vind je sporthorloges en het Internet of Things.

TomTom is er nog

Tegenwoordig zijn navigatiesystemen gemeengoed en is er concurrentie bij gekomen. Bijvoorbeeld van Garmin en Mio die ook navigatiesystemen maken, maar ook van Google die met Google Maps op smartphones zelfs een gratis alternatief biedt. Op fora werd gesuggereerd dat TomTom daardoor toch snel failliet zou moeten gaan. Maar zoals de schrijver Mark Twain ooit over zichzelf schreef: “De berichten over mijn dood zijn sterk overdreven”.

TomTom is nog altijd marktleider in Europa op het gebied van navigatiesystemen en heeft net een nieuwe lijn uitgebracht. Daarnaast wordt met de TomTom-sporthorloges een nieuwe markt aangeboord, namelijk die van de sport/health-markt. Voordat je nu de conclusie gaat trekken dat TomTom een van die bedrijven is die een graantje mee wil pikken uit de gezondheidshype: het horloge is voorzien van GPS-tracking. Daar heeft TomTom natuurlijk genoeg ervaring mee.

Wearables

In januari van dit jaar was op International CES (de grootste consumentenelektronicabeurs in Las Vegas) bijna iedere grote leverancier wel aanwezig met een wearable product of in ieder geval een aankondiging daarvan. Denk aan Garmin, Sony, LG en Fitbit. Allemaal brengen ze een wearable device op de markt die onze mate van fysieke inspanning gaat meten, registreren, vergelijken en met een beetje goede wil ons gaat stimuleren om meer te bewegen.

Nike heeft al een tijd lang de populaire Nike Fuel, die met een uitgekiend concept hetzelfde beoogt. Het concept is trouwens niet alleen beperkt tot de Nike Fuel Band. Ook de Nike-apps op de smartphone en de Nike+ Sportwatch doen mee. Die laatste is overigens ‘powered by TomTom’. De reden voor deze interesse van leveranciers? Wearables zijn hot en de markt zal de komende jaren sterk groeien. Voor dit jaar wordt de wereldwijde markt geschat op iets meer dan 5 miljard dollar, in 2018 meer dan het dubbele.

Sporthorloges zonder onnodige functionaliteiten

De trend van wearables is gezet en ook TomTom heeft nu zijn eigen sporthorloges. TomTom maakt daarbij een duidelijk onderscheid: er is een model specifiek voor hardlopers (de Runner) en er is een Multisport-variant (rennen, fietsen, zwemmen en overige buitensporten), al dan niet voorzien van een ingebouwde hartslagmeter in het horloge.

Bij de ontwikkeling van het horloge is scherp gekeken naar wat echt belangrijk is. Het zijn sporthorloges voor actieve buitensporters die geen zin hebben om hele menu’s te moeten doorworstelen om hun training te starten. Op de knop drukken, even wachten (maar dan ook graag heel even dankzij QuickGPSFix) op satellieten, en beginnen met de training. Naderhand kun je de trainingsdata uploaden naar het TomTom MySports-platform, MapMyFitness of een van de andere bekende platformen.

Ook is onnodige functionaliteit uit het horloge gelaten. Er is geen FM-radio, geen NFC-chip of MP3-speler. Nee, je hebt alleen GPS-tracking en (optioneel) hartslagmeting. Het horloge houdt bij waar je bent geweest, je snelheid, hartslag en hoogte en synchroniseert dat met TomTom MySports of MapMyFitness. Het vertelt je niet waar je bent, maar naderhand wel waar je bent geweest! De meest recente uitbreiding (freestyle) maakt het ook mogelijk om bijvoorbeeld andere buitensporten te tracken, zoals golf, wandelen en skiën.

Omdat het horloge doet wat het moet doen, is het goed ontvangen in de pers en door sporters (waaronder ikzelf). Dit is voor TomTom een teken om door te gaan op het gebied van sport en health. Wat dat betreft kunnen we in de toekomst nog wel wat verwachten van hen.

TomTom is misschien wel hét Nederlandse bedrijf dat het Internet of Things echt snapt en er geld mee verdient

Navigatiesystemen en Internet of Things

TomTom is en blijft primair een leverancier van navigatiesystemen en -software. De navigatiesystemen kennen speciale versies voor auto’s, trucks, motoren, campers en caravans. Deze speciale versies gaan verder dan alleen een andere verpakking. Op de motor moet een navigatiesysteem bijvoorbeeld waterproof zijn en makkelijk te bedienen met handschoenen. In een camper zijn dit geen relevante specificaties, maar is het wel weer goed om te weten waar je kunt overnachten.

Wat je je misschien niet realiseert, is dat al deze navigatiesystemen de basis vormen van een andere vorm van dienstverlening van TomTom: het verkopen van informatie over verkeer en verkeersstromen. Alle moderne TomTom navigatiesystemen zenden informatie over locatie, snelheid enzovoort naar TomTom toe, mits je daar natuurlijk toestemming voor hebt gegeven (en ja, je kunt het uitzetten, kijk maar op de site van TomTom). Deze informatie wordt geanonimiseerd opgeslagen en geeft een goed beeld van het verkeer. TomTom is misschien wel hét Nederlandse bedrijf dat het Internet of Things echt snapt en er geld mee verdient.

Van device naar data

Het is echt een hype, het ‘Internet of Things’. Er worden ronkende artikelen geschreven over miljoenen apparaten die allemaal informatie gaan leveren (big data) naar een centraal punt. Van daaruit wordt zinvolle informatie gedestilleerd die ook een commerciële waarde heeft.

Als je nu denkt: “Ja, dat zal wel” dan heb ik een verrassing: TomTom heeft door de miljoenen navigatiesystemen die ze heeft verkocht, en die (geanonimiseerd) informatie doorsturen aan TomTom, zoveel informatie over het verkeer dat zij over 99 procent van alle Nederlandse wegen waar files optreden informatie heeft. Deze informatie is inderdaad geld waard, en TomTom verkoopt informatie, net als Google en Facebook. De informatie wordt natuurlijk aangeboden aan gebruikers van de TomTom-navigatiesystemen zelf, in de vorm van TomTom Traffic. Zo weet je waar de files staan en kun je desgewenst een andere route nemen. Iedere twee minuten wordt deze informatie ververst.

TomTom verkoopt informatie over het verkeer

Naast de informatie voor jou als individu verkoopt TomTom ook meer geaggregeerde informatie over het verkeer. De ANWB gebruikt onder andere informatie van TomTom op haar website en ook in diverse SmartCity-projecten is TomTom partner.

Ze zijn in staat om (individuele) data van navigatiesystemen te aggregeren in near realtime en zo een beeld te vormen over het verkeer zoals het nu is (waar staat het vast?). Maar ze kunnen ook een verwachting geven van wat het verkeersbeeld gaat worden op basis van patronen en voorspellingen van het weer. Deze informatie is niet alleen van belang voor de overheid, maar ook voor bedrijven in de logistiek en natuurlijk voor iedereen die van A naar B wil en niet in de file wil staan.

Enorme hoeveelheden data

De hoeveelheid data die TomTom vanuit de navigatiesystemen binnenkrijgt is indrukwekkend. Per dag komen er terabytes aan data binnen. Aan de ene kant vanuit de verbonden devices die via de smartphone iedere vijf minuten informatie doorsturen (als jij toestemming hebt gegeven), aan de andere kant door het updaten van oudere TomTom-apparaten die worden aangesloten op de computer. In totaal zijn dat zo’n 6 miljard berichten per dag. De afstand die gereden wordt is 4 keer alle wegen (snelweg, straten en zelfs zandpaden) in Europa.

De near real-time data die binnenkomt is zo mogelijk nog indrukwekkender. Per dag komen er tussen de 125 en 225 miljoen gereden kilometers binnen. Dit moet allemaal verwerkt worden. Uiteindelijk resulteert dit in een accurate inschatting van de reistijd voor de bestuurder of een aanbevolen nieuwe route in verband met file. Het bijzondere is dat dit in real-time moet gebeuren. Je hebt er weinig aan om na een half uur pas de data te ontvangen. Alle TomTom data wordt trouwens in Nederland in hun datacentra opgeslagen en bewaard, zowel in de ruwe vorm als ook op een geaggregeerd niveau. We praten over petabytes (1 PB = 1000000000000000B = 10¹⁵bytes = 1000 terabytes) per jaar.

Eindeloos wachten op de monteur hoeft straks niet meer

Maar het voorgaande voorbeeld is alleen nog maar op het gebied van navigatie. Een andere Internet of Things-toepassing is fleetmanagement. Dit gaat verder dan alleen maar weten waar een voertuig of chauffeur is. Door een koppeling te maken met de motor, of beter gezegd met het besturingssysteem daarvan, kan een vervoerder veel meer informatie krijgen. Hoe vol is de tank? Hoe rijdt de bestuurder? Hoe hard wordt er geremd?

‘De monteur komt over 10 minuten’ in plaats van ‘tussen 9 en 5’

Deze informatie kan worden gebruikt om aan de ene kant te zorgen dat er zo optimaal mogelijk wordt gereden (qua verbruik, maar ook qua routering). Aan de andere kant geeft deze informatie de mogelijkheid om de klant (jij dus) gerichter een bericht te sturen dat de monteur of het pakje onderweg is en er binnen 10 minuten zal zijn. Het wachten tot eindelijk die monteur komt voor de cv-ketel of de aflevering van het bankstel zal in de toekomst veel meer op een bepaald tijdstip zijn in plaats van ‘de monteur komt tussen 9 en 5’.

Dit is niet alleen een verandering voor de consument, maar ook voor de bestuurder. In eerste instantie was er vrees bij chauffeurs dat ze op de vingers zouden worden gekeken en dat ze hun vrijheid kwijt zouden raken. Uit de pilots van TomTom blijkt dit mee te vallen. Natuurlijk zijn er chauffeurs die het maar niets vinden, maar de meeste willen niet meer zonder. Het maakt het leven van de chauffeur gewoon makkelijker.

Internet of Things: hype of realiteit?

Het Intenet of Things staat volgens Gartner op de top van de Hype-cycle (de zogenaamde ‘Peak of Inflated Expectations’), waarbij er verwachtingen worden gecreëerd die onrealistisch zijn. Volgens Gartner is het dan ook onvermijdelijk dat IoT in de Trough of Disillusionment (de trog van de desillusie) terecht komt als uit experimenten blijkt dat de verwachtingen niet waar kunnen worden gemaakt.

Echter, TomTom, maar ook de andere bedrijven en oplossingen die in deze serie artikelen worden beschreven, laten zien dat het Internet of Things voor hen een realiteit is en eentje waar geld mee wordt verdiend.

Foto intro en van verkeer met dank aan Fotolia. Dit artikel maakt onderdeel uit van een reeks artikelen over het Internet of Things en dan specifiek toepassingen hiervan die nu beschikbaar zijn of op korte termijn beschikbaar komen.