Delen is het nieuwe bezit

Apple-gebruikers kregen eind oktober een nieuwe versie van het besturingssysteem aangeboden, codenaam Mavericks. Kost niets. Op een knop drukken en het wordt geïnstalleerd. Een paar minuten later is het gebeurd, computer opnieuw aanzetten en je hebt een nieuw jasje aan. In herinnering: een versie van Windows kostte in 1995 nog meer dan tweehonderd dollar.

In 2001 betaalde je voor Apple Mac OS X 129 dollar: om je systeem bij de tijd te houden betaalde je dus ongeveer tien procent van de aanschafprijs. En nu geeft Apple deze systeem-software voor niets weg. Eigenlijk is het een heel oud idee. Vroeger, toen er nog floppy disks waren, vroeg Apple ook niets. Toen Microsoft er zo makkelijk geld mee bleek te verdienen werd de verleiding te groot, en nu, twintig jaar later, zijn we weer terug bij ooit.

‘Software is de nieuwe hardware’

Software als drugs. We worden junkies gemaakt. Met het verschil dat niemand bezwaar maakt tegen deze verslaving, waarbij Apple hoopt dat je kiest voor hun MacBook, iPad of iPhone. Gratis software is een marketing-truc. De interpretaties blijven boeiend. ‘Software is de nieuwe hardware’, schreef Emerce, naar aanleiding van Apple’s actie. Niemand snapt het maar het prikkelt wel.

Tijdens een boeiende Zomergasten-uitzending dit jaar sprak Daan Roosegaarde niet alleen over mierenkolonies en lichtgevende onderwaterdieren maar ook over ‘het netwerk’ dat het steeds meer mogelijk maakt dat mensen elkaar vinden en met elkaar spullen delen. Toen zei Roosegaarde: ‘delen is het nieuwe bezit’, en keek presentator Wilfried de Jong aan alsof we dat niet allemaal al lang wisten.

Een fles wijn voor een boormachine

Er is een herfststorm door de achtertuin geraasd. Een paar bomen hebben het begeven. Een kettingzaagmachine zou me kunnen helpen. Ik heb me aangemeld bij Peerby, postcode opgegeven, en nadat ik gemeld had wat ik aan het netwerk kan bijdragen (hogedrukspuit, beamer, heggeschaar, boormachine) kenbaar gemaakt dat ik komend weekend graag een kettingzaag zou willen gebruiken.

Binnen een uur meldt Willem zich, een dorp verderop. Kon de zaag wel missen, zaterdag. Telefonisch afspraak gemaakt, vrijdagavond opgehaald. Kannetje mengsmering erbij. En een veiligheids-overall. Neem die nu ook mee, dan houd je iets meer been over als het mis gaat. En een vijl. Welke prijs spreken we af? Dat komt wel goed. Wil je mijn rijbewijs zien? Niet nodig. Zaterdag gezaagd en eind van de dag gingen de zaag, overall, kannetje mengsmering en vijl retour. Wat wilde hij hebben voor het lenen van de zaag. Laat maar zitten, zo was het goed. Gelukkig had ik een fles wijn bij me.

Het werkt, de deeleconomie

Het werkt dus, de deeleconomie. Niet geld is de belangrijkste valuta, maar vertrouwen.
Is dit nu wat bedoeld werd met ‘delen is het nieuwe bezit’? De tang is het nieuwe varken, denk daar maar eens over na. Net zoiets als ‘software is de nieuwe hardware’. Of stoplichten in Amsterdam: rood is het nieuwe groen. PvdA-goedkeuring aan JSF: ja is het nieuwe nee.

Het einde is het nieuwe begin.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia.