Snowden, Merkel, Page & Brin: mythische figuren van de toekomst?

Het gaat over Batseba, Anubis en Nepomuk. Namen uit de mythologie (Anubis), de bijbel (Batseba) of uit het meer recentere katholicisme (Nepomuk). Alledrie kwam ik ze tegen, de afgelopen maand. De uitdaging: welke namen van vandaag zien we over honderden jaren terugkomen in epische vergelijkingen?

Macht corrumpeert

Batseba, de vrouw van Uria, nam een bad en werd gezien door koning David vanaf het dak van zijn paleis. David was onder de indruk, liet haar bij zich komen en had gemeenschap. Batseba raakte zwanger terwijl haar man Uria langdurig buitenshuis was, in oorlog met de Ammonieten. Koning David beval dat zijn rivaal Uria in de voorste gelederen moest strijden. Uria kwam om en David trouwde Batseba.

Het verhaal van David en Batseba gaat over de misbruik van macht door de grote leiders. Over gulzigheid, lust, hebzucht, gramschap, trots, gekte en ontkenning van sterven, zoals Jaap van Ginneken het onlangs in zijn boek ‘Verleidingen aan de top‘ omschreef. Kennedy, Mitterand, Nixon, Blair, Groenink, ze leidden of leiden met duizenden anderen aan het syndroom van Batseba. Macht corrumpeert.

Anubis vergezelt Berlusconi als poedel

Anubis was de begraaf-god uit de Egyptische mythologie, de patroon van de balsemers, de begeleider van de doden naar het hiernamaals. Hij werd afgebeeld met het hoofd van een jakhals. Anubis werd onlangs genoemd door La Republica in een artikel over Berlusconi. Anubis verscheen niet als jakhals, maar als poedel. De Italiaanse oud-premier kwam naar de zitting waarin werd aangekondigd dat hij zijn senaatszetel zou moeten opgeven. In de auto had hij op zijn schoot zijn vriendin’s poedel Dudù. De poedel was als Anubis, de dodenbegeleider, het balsem voor zijn eenzaamheid, de enige die hij nog kan vertrouwen, de enige die hem nog vertrouwt.

Beschermheilige tegen eerroof en kwatongerij

Johannes Nepomuk was hoofdvicaris van de kerk, in Praag, eind 14e eeuw. Hij kreeg ruzie met koning Wenceslaus. Diens vrouw had bij Nepomuk gebiecht en toen de koning wilde weten wat zij gezegd had, wilde de priester zijn biechtgeheim niet schenden. Hij werd van de Karelsbrug in de Moldau geworpen en stierf. In het begijnhof van Turnhout zag ik aan een muur een schild, ter nagedachtenis aan hem: de ‘Beschermheilige tegen eerroof en kwatongerij’. Nepomuk heeft een ruggengraat waar menig boom in een herfststorm jaloers op zou zijn geweest.

Het jaar 2300

We leven in het jaar 2300. Figuren uit het begin van de 21e eeuw worden genoemd in redevoeringen en geschriften. Angela Merkel is de ‘beschermheilige van de gewone macht’ geworden. Edward Snowden heeft Quasimodo als klokkenluider naar de vergetelheid verdrongen. Hij bleek de veroorzaker te zijn geweest van de derde wereldoorlog en wordt in één adem genoemd met de ‘schoten van Serajewo’. En de oprichters van Google, Larry Page en Sergey Brin, zijn terug te vinden in het werkwoord brinpage, dat wordt gebruikt als er sprake is van oneerlijke concurrentie ten gevolge van een netwerk-aandeel waardoor de markt ontoegankelijk is geworden voor derden. ‘They brinpaged the market”, wordt dan gezegd.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan  Fotolia.