De grappigste taalblunders van 2013

Met schrijven en agenda’s heb ik iets. Nu ontdekte ik een schat voor de echte taalfetisjisten onder ons. Je weet wel, mensen voor wie taal als muziek in de oren klinkt.  Genootschap Onze Taal stelt jaarlijks een taalagenda en -kalender samen, boordevol adviezen, kronkels, klassieke taal, spreektaal, verwant Engels en vergeten woorden. 

Een weerspiegeling van onderwerpen uit het publieke debat

In een tijd waarin zelfs directeuren steeds vaker tenenkrommend slecht schrijven en Taalvoutjes één groot succes is, houd ik iedere dag een beetje meer van taalfetisjisten. Een uitgebreide prelude is niet nodig, want de 21e editie van de taalagenda en -kalender spreekt voor zich.

Zo’n honderd experts van Onze Taal stellen jaarlijks de kalender en agenda samen. Zij hebben twee doelen voor ogen. De items moeten voor gebruikers informatief en onderhoudend zijn. In de agenda en kalender komen niet alleen lichte onderwerpen aan bod. Beide producten haken in op wat er zoal in de maatschappij gaande is. Kortom, ze zijn een weerspiegeling van de onderwerpen die in het publieke debat worden besproken.

Taalkronkels

De volgende taalkronkels uit het boek kan ik je niet onthouden:

PvdA spaart allochtonen – Telegraaf	Snel personeel lozen – Algemeen Dagblad	Boor veilig De Pijp uit: De boor van de Noord-Zuidlijn is zonder brokken onder de huizen van De Pijp vandaan gekomen – Amsterdams Stadsblad
Teken tegen megastallen – De Volkskrant	Lek zwembad Enschede boven water – Telegraaf	Minister Klink wil meer borstvoeding – NOS
Man overviel al 17 jaar gesloten bank – Eindhovens Dagblad	Gedeputeerde Traag op bliksembezoek – Achterhoek Nieuws	Barack Obama verliest zijn rechterhand – De Standaard
11-jarige vindt Romeinse munt in Reet – Deredactie.be	Verkoop elektrische scooters op stoom – Persbericht Bovag	Burgemeester Almelo spreekt bij stille tocht – NU
Crematorium in Eindhoven kort ontruimd na brand in oven – Omroep Brabant	Man kan hart ophalen bij gezondheidsbeurs – Metro	Dit is een prettig in het oog vallend bestek om de dag mee te starten of te eindigen – Folder V&D
Dames hakken €5,- - Bord schoenmaker in Rotterdam	College wil grip op hondenpoep – Noordhollands Dagblad	Alarmnummer 112 uur lang onbereikbaar – EditieNL
Bij het gekleed zwemmen mag u uw kind helpen met uitkleden – Tilburgs zwembad	Veel pollen van bomen, grassen en kruiden ook op vakantie – App met pollennieuws	Prijs per set van 4 stuks nu voor een ongelovige lage prijs €17 – Website bridgewinkel
Kamer wil leeftijd alcohol verhogen: Een Kamermeerderheid wil de minimumleeftijd voor alcohol verhogen van zestien naar achttien jaar – NRC Next	Malden proeft in WC: Zondag 16 december is er weer koopzondag in Winkelcentrum Malden. Op deze dag staat alles in het teken van ‘Malden proeft’ – Groesbeeks Weekblad	Gevreesd wegdek – Verkeersbord nabij Loenen
Bakker zwanger van Reus: Sonja Bakker en haar vriend Jan Reus krijgen een liefdesbaby – Telegraaf	Plastic vissen in grachten: Een vloot van zestig boten vaart op 2 september uit om plastic troep uit de Amsterdamse grachten te vissen – De Gooi- en Eemlander	Politie schiet Chinese man met mes dood – Zie.nl
HEMELVAARTACTIE: gratis bezorging tuin! – Folder Blokker	Professionals werpen zich op barbecue – Hanos Courant	Ouders zijn inderdaad tot hun achttiende verantwoordelijk voor hun kinderen – Trouw
Galerie Brandt 2 jaar! – Tekst op ruit galerie in Amsterdam	Studentenwoningen in de ijskast – Dagblad van het Noorden	Immigratiecijfer gaat niet omlaag, wat de PVV ook wil – NRC Handelsblad
Ruilen binnen 30 dagen na aankoop en op vertoon vd kas – Tekst op kassabon Hema	Eerder problemen met penis bespreken – Brabants Dagblad	Treinverkeer tussen Haarlem en Zandvoort aan Zee door beschadigd spoorviaduct hervat – Haarlems Dagblad
Een bekeuring. Wat kost dat?: Over wegbaan rijden met rood kruis: €220,- - Kampioen	Baren met lachgas bevalt goed – Telegraaf	Metrolijn Rotterdam plat door gevallen beton – NU
Schoenen op internet lopen beter: Na jurken en bloezen begint de consument ook schoenen te kopen op internet – BN/De Stem	Vrouw valt over vibrator baas: Een vrouw uit New York daagt haar baas voor de rechter vanwege een ongepast verjaardagscadeau. Haar werkgever dacht haar namelijk te verrassen met een vibrator – NU	Aanslag in Haarlems theater: In de Stadsschouwburg Haarlem is gisteravond het toneelstuk De Aanslag in première gegaan – De Pers

Er zijn natuurlijk nog veel meer voorbeelden. Sommige kronkels zijn best beschamend. Andere zijn een beetje flauw omdat ze in de context van de tekst niet eens zouden opvallen. Als ik in mijn eigen teksten duik, vind ik er vast ook nog een aantal. Nu daag ik je uit: deel eens jouw ergste taalkronkel. Laat hieronder een reactie achter, lach erom en maak met één hand in de lucht vervolgens een dansje.

Eén letter verschil

Spelfouten zijn gênant en ondermijnen iemands professionaliteit. Tikfouten zijn misschien minder erg dan structurele spelfouten, maar kunnen op z’n minst voor verwarring zorgen. Ik heb het dan niet over een voorbeeld zoals hatelijke groet versus hartelijke groet. Zeker woepsiedaisy, maar het vermindert het tekstbegrip niet. In de volgende voorbeelden kan één letter het verschil maken.

Kattebelletje – kort, snel geschreven briefje, afkomstig van het Italiaanse scartabello – slecht boek	Kattenbelletje – belletje aan de halsband van een kat
Werkloos – geen baan hebbend	Werkeloos – zonder iets te doen. Voorbeeld: hij keek werkeloos toe
Karwei – klus	Karwij – een specerij, ook gebruikt als geneesmiddel
Toost – een toost op iemand uitbrengen, op iemands gezondheid drinken	Toast – klein stuk geroosterd brood of beschuit
Kadetje – broodje	Cadetje – verkleinvorm van cadet, student aan een militaire school of academie

Weet jij er nog één?

Allebei goed

Deze woorden kunnen allebei:

• Keus & keuze
• Mama & mamma
• Papa & pappa
• Kievit & kieviet
• Enzovoort & enzovoorts
• Lantaarn & lantaren
• Getourmenteerd & getormenteerd
• Gemakkelijk & makkelijk
• Gister & gisteren
• Oppervlak & oppervlakte
• Zomers & ’s zomers
• Eind & einde
• Grind & grint
• Instabiel & onstabiel
• Niesen & niezen
• Antedateren & antidateren

Heb jij een sterke voorkeur voor een bepaalde spelling, ook al zijn beide versies correct? Vertel eens.

Nepafkortingen

Deze nepafkortingen kwam ik nog tegen:

• C&A: cheap & awful
• V&D: vervelend & duif
• TNT: teleurstelling na teleurstelling
• Fiat: fiasco in autotechniek
• ADHD: alle dagen heel druk
• Akzo: alles kan zo ontploffen
• DHL: doe het langzaam
• DSB: door Scheringa belazerd
• Febo: frietje eten buiten overgeven
• IBM: I blame Microsoft
• NS: no service

Jij nog eentje?

Mooie dialectwoorden

Ken je deze al?

• Houdoe: Brabants voor? Dat weet je vast!
• Achenebbisj: Amsterdams voor? Hoop dat je het weet!
• Babbelegoegies: Drents voor praatjes
• Snoetjeknovveln: Gronings voor zoenen
• Huulbessem:  Gelders voor stofzuigen
• Platte zeuge: Zeeuws voor borstel en pissebed
• Goesting: Vlaams voor lust en zin

Spreek jij een dialect? Welk woord mogen we niet vergeten wat jou betreft?

Meer dan vermakelijke of leuke weetjes

Iedereen die geïnteresseerd is in taal en dan vooral de Nederlandse taal, raad ik aan om de taalagenda en -kalender te bekijken. Beide gaan namelijk verder dan vermakelijke of leuke weetjes. Of je nu professioneel met taal bezig bent of niet, je kunt altijd een opfrisser gebruiken. Als je mij zoekt, ik lees even lekker verder. Laat een voicemail na de piep, eh, reacties zijn hieronder welkom.

Titel: Taalagenda en Taalkalender 2014
Auteur: Diverse
Uitgever: Bekking & Blitz
Jaar: 2013
Mediatype: Agenda en kalender
Prijs: €12,99 en €14,99
Bestellen: via Onze Taal