Krant of iPad, kwaliteitsjournalistiek blijft geld waard

Verdwijnen het boek en de krant? Een boek is een verhaal van een auteur, een bundel verhalen, of een biografie. Een krant is een bundeling van meningen, interpretaties en duidingen van een redactie. Mensen die me iets kunnen uitleggen wat ik niet begrijp, iets lazen wat ik anders nooit gelezen had, de context snappen en bij wie ik me thuis voel. Koop ik een boek, dan koop ik een verhaal. Bij een krantenabonnement koop ik toegang tot een gedachtegoed.

Ontlezing?

Het boek verdwijnt? De krant verdwijnt? Ja, Sanoma gaat bezuinigen op een paar oubollige titels. Bastiaan Bommeljé maakt zich in de NRC van vorige week zorgen over de ‘ontlezing’. Een verkeerd woord. Er wordt meer gelezen dan ooit, maar geen boeken en veel gefragmenteerder, vooral in Nederland. Het wordt vooral veroorzaakt door de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs en het geknijp van de regering op onder andere schrijversfondsen en bibliotheken.

Veranderende wereld

De vraag is nu, is het probleem structureel of frictioneel? Werkloosheid, bijvoorbeeld, is structureel als er meer arbeidskrachten zijn dan banen. Frictionele werkloosheid ontstaat als er genoeg banen zijn maar het aanbod van mensen hier niet op aansluit. Ze zijn verkeerd opgeleid. Terug naar het probleem: er zijn genoeg verhalen en duidende krachten, maar door de veranderde wereld weten ze hun weg naar de lezer niet te vinden.

Blendle

Het nieuwe 360 tijdschrift selecteert, duidt en vertaalt journalistieke verhalen. Elke twee weken op uw deurmat, ook op de iPad natuurlijk. De Correspondent gaat ons binnenkort verrassen, iedere dag artikelen, eind september gaan ze van start. Geen adverteerders, wel abonnees en veel medewerkers, waaronder Alexander Klöpping. Diezelfde Klöpping die onlangs online nieuwsdienst Blendle lanceerde. Je bladert op je computer of iPad gratis door kranten en tijdschriften en betaalt tien tot negentig cent als je een artikel leest.

Spotify-model voor nieuws?

NRC doet mee en de Volkskrant denkt na. Gaat dat lukken, geld vragen voor een artikel? De vergelijking met iTunes gaat niet op. Een artikel lees je niet tien keer. Een Spotify-model lijkt veel logischer. Een tientje per maand betalen en dan kiezen uit een paar nieuwsbrengers.

Het is een zoektocht

Het is een grote zoektocht. Een generatie is proletarisch opgevoed met nieuws. Gratis is de norm en tegelijkertijd is de behoefte aan verhalen en duiding toegenomen. De leverende industrie moet er duidelijk nog aan wennen en beweegt zich onwennig in het landschap. Amazon werd uitgever. Binnenkort komt Kindle Matchbook uit. Je koopt een verhaal en vervolgens kies je voor een medium. Kies je papier, dan krijg je de digitale versie er bijna voor niets er bij. Op de Kindle, dat wel.

Het verhaal blijft, de interessante mening is onverslaanbaar. Het is gewoon nog even wennen.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad. Foto intro met dank aan Fotolia.