Russische extremisten verspreiden homohaat via social media

Vorige maand ondertekende president Putin een wet die elke vorm van ‘homoseksuele propaganda‘ kwalificeert als pornografie. Vervolgens nam hij een wetsvoorstel aan die het politieagenten toestaat om buitenlanders die openlijk homo zijn te arresteren en vast te zetten. Tot slot verbood Putin de adoptie van Russische baby’s aan homofiele stellen. Met deze drie maatregelen heeft Putin een klimaat geschapen waarin homofobie als normaal wordt beschouwd.

In reactie daarop jaagt een groep Russiche neonazi’s via de hashtags “Occupy Pedophilyaj” en “Occupy Gerontilyaj” openlijk op homofielen, lesbiennes, biseksuelen en transseksuelen. Via de inzet van het sociale netwerk VK.com, de Russische versie van Facebook, worden seksafspraken gemaakt. Bij aankomst op de afgesproken plek worden de tieners echter onaangenaam verrast. Ze worden opgewacht door meerdere mensen die het slachtoffer onderwerpen aan een uiterst onaangenaam verhoor, waar vaak fysieke intimidatie en marteling bij komt kijken.

Moderne burgerwachters

Aan het hoofd van deze beweging staat Maxim Martsinkevich, beter bekend onder de nickname ‘Cleaver’ (of ‘Tecak‘ in het Russisch), een invloedrijk lid van de Russische extreemrechtse neonazi extremistische groep Format18. Hij is de beweging begonnen.

De volgers van Martsinkevich zien zichzelf als moderne burgerwachters. Ze voeren hun acties op klaarlichte dag op openbare plekken uit. Allereerst met de bedoeling om pedofielen via sociale media op te sporen en in de val te lokken, maar al snel werd de aandacht verlegd naar homofielen, lesbiennes, biseksuelen en transseksuelen. In een interview met de Russische online krant Lenta zei een van de groepsleiders het volgende:

“We do not like homosexuals. If it was up to me, I’d kill them but the government doesn’t allow that. . .I think practically all gay men [are] pedophiles. Once you’ve crossed over once, you can cross over again. Today he likes boys, and then it’ll be children. They’re not suitable for life in society.”

Video als aanjager

Al deze acties worden opgenomen op video en verspreid via de website VK.com. Maar ook op YouTube zijn meerdere films terug te vinden. De bewuste video’s hebben allemaal meer dan honderdduizend pageviews. Aan de datum van de video’s is te zien dat deze beweging al enkele maanden aan de gang is.

Hoe erg de video’s zijn, wordt direct duidelijk na het zien van de beelden waarnaar de Spectrum Human Rights Alliance (SHRA) verwijst. Dit is een organisatie die opkomt voor de rechten van LGTB (lesbian, gay, transgender and bisexual) in Oost Europa. In de video is te zien hoe een puber van 15 jaar te grazen wordt genomen door deze groepering. Tijdens het ‘verhoor’ vertelt de jongere zijn volledige naam, zijn leeftijd, de school waar hij op zit etcetera. Aan het eind van de video is te zien hoe hij overgoten wordt met urine en in elkaar wordt geschopt, waarna de video plotsklaps afbreekt, zodat de kijker niet weet hoe het met de jongere afloopt. Overleeft hij het wel?

Het begon met Duri.net

Het is niet de eerste keer dat dit soort excessen zich voordoen in Rusland. In 2009 werd de website Duri.net opgericht. Een van de oprichters, Daniil Shamanov, laat in een interview weten dat de site werd opgericht om wraak te nemen op drugsdealers die volgens hem de oorzaak waren van het feit dat een van zijn vrienden ooit overleed aan de gevolgen van een overdosis van de harddrug Krokodil. Via sociale media wisten ze diverse drugsdealers op te pakken en vervolgens te bespotten in video’s door ze met verf onder te gieten.

“After we buried him, we decided to somehow take revenge. We didn’t really want to attack real criminals and break their heads. Well, actually, we did. We just didn’t want to go to jail.”

Ook toen liep het uit de hand. Al snel werden niet alleen drugsdealers te grazen genomen, maar ook vermeende pedofielen vielen ten prooi aan de mensen achter de duri.net website. Nu wordt deze actie dus herhaald en overal gekopieerd. Inmiddels maken meer dan 500 subgroepen op VK.com gebruik van dit soort strategieën om mensen aan de digitale schandpaal te nagelen.

“It was our scheme. We showed how you can catch people using social networks. As soon as you see the videos, everything is clear. A lot of people have now taken up this weapon.”

Het grote publiek doet mee

De actie heeft inmiddels ook het grote publiek bereikt. De website antipedofil.org is speciaal opgericht om een overzicht van de meest populaire en nieuwe video’s weer te geven. De site moedigt haar gebruikers aan om het ‘gedachtengoed’ te verspreiden. Zo kun je alleen lid worden wanneer je zelf twee video’s publiceert waarin te zien is hoe jij een ‘pedofiel’ aan de tand voelt.

Ook de Facebook Like, de figuur van bekende duim omhoog, is als wapen in ‘de strijd’ ingezet. Op diverse sociale netwerken worden foto’s verspreid van mensen die de Facebook-duim misbruiken om aan te geven dat ze de actie ‘Occupy Pedophilyaj’ ondersteunen. In plaats van de duim recht omhoog te steken, houden ze hem ietwat gekromd.

#Keepcompassion

Inmiddels is ook hier een tegenreactie van de gebruikers van Instagram op gekomen. Via de hashtag #keepcompassion verspreiden ze een ander handgebaar om tegengewicht te bieden aan de gekromde duimen.

Al vaker zijn sociale media misbruikt om kwade bedoelingen te faciliteren. Denk bijvoorbeeld aan de rellen in Londen en Project X in Haren. Jaap Bloem en ondergetekende schreven hier utgebreid over in het trendrapport “De Zwarte Kant van Sociale Media 2013“. Wat mij betreft hoort “Occupy Pedophilyaj” ook in dit rijtje thuis. Eentje met een gitzwart randje.