Politie lanceert 30APPril app: digitale crowd control tijdens troonswisseling

“Het Rembrandtplein is vol! De politie adviseert mensen er deze Koninginnedag niet meer naartoe te gaan.” Je hebt het vast wel eens gehoord op radio of tv. Maar als jij net onderweg was naar het Rembrandtplein, kreeg je die waarschuwing natuurlijk niet mee. Dit jaar wel! Dat wil zeggen, als je de innovatieve 30 APPril app van de politie installeert.

Crowd management via een app

Tijdens drukke evenementen in stadscentra zijn crowd control en crowd management grote uitdagingen voor gemeente en politie. “En je kunt je voorstellen dat zeker de eenheid Amsterdam daar tijdens Koninginnedag alle technische hulpmiddelen bij kan gebruiken,” vertelt Adrian Proos in een interview met Frankwatching. Adrian is business consultant bij het programma Integraal Mediabeleid & Digitale Media van de nationale politie en betrokken bij de ontwikkeling van de 30APPril app, die vanaf vandaag te downloaden is voor Android en iOS.

Amsterdam is natuurlijk altijd al druk met Koninginnedag, maar nu er op 30 april ook een troonswisseling plaatsvindt, verwachten gemeente en politie nog meer mensen. “De eenheid die verantwoordelijk is voor de openbare orde tijdens de Koninginnedag in Amsterdam vroeg ons daarom of we de mogelijkheden voor een app wilden onderzoeken. Een app die kan helpen bij het managen van menigten,” legt Adrian uit.

App op basis van wetenschappelijk onderzoek

Maar een app die bijdraagt aan crowd management, wat moeten we ons daar eigenlijk bij voorstellen? “De app moest voldoen aan een aantal kenmerken,” antwoordt Adrian, “de commandant moet kunnen communiceren met de burger en daarnaast willen we heatmaps kunnen maken van de menigte die op dat moment in Amsterdam aanwezig is, om te zien hoe druk het overal is. Ook moet de app natuurlijk waardevol zijn voor de gebruiker.”

Zelf een dergelijke app ontwikkelen was op zo’n korte termijn (de Koningin gaf immers pas op 28 januari aan dat ze zou aftreden) niet meer mogelijk. “En daarom zijn we op zoek gegaan naar bestaande initiatieven. Die hebben we gevonden bij het onderzoeksinstituut DFKI in Duitsland,” zegt Adrian. “Zij doen wetenschappelijk onderzoek naar bewegingen van massa’s mensen na incidenten of tijdens evenementen, naar hoe menigten zich gedragen en hoe technologie daar invloed op kan uitoefenen. Op basis daarvan hebben ze een app ontwikkeld die gebruikt is tijdens onder andere de Olympische Spelen in Londen. ”

Burgers op de hoogte houden met realtime informatievoorziening

Met die technologie van DFKI is de inhuldigingsapp ‘30APPril’ ontwikkeld. Er is een mooie frontend gebouwd die voor de bezoekers van het evenement waardevol is. Zo vind je er programma-informatie, relevante Twitter feeds, een Google-maps kaartje met points of interest (denk aan EHBO-posts, stations, politiestations, de evenementen, toiletten) met meer informatie over de locatie in kwestie erachter, contactinformatie, looproutes en ga zo maar door.

Daarnaast kun je als gebruiker via een opt-in in de app aangeven of je je locatie wil delen en dus mee wil doen aan dat stukje crowd management. “De app kan op basis van de GPS-gegevens van mobiele toestellen heel gedetailleerde heatmaps creëren van de drukte op bepaalde locaties. Om een volledig beeld te kunnen geven, moet ten minste 2% van de bezoekers zijn locatiegegevens delen,” licht Adrian toe.

Die informatie kan de politie natuurlijk goed gebruiken. Maar wat deze app echt uniek maakt, is dat de informatie ook inzichtelijk wordt gemaakt voor de appgebruikers zelf. Dat is nog nooit eerder gedaan. Adrian: “Via een druktemeter kunnen mensen zien waar het druk is, zo kunnen gebruikers zelf anticiperen op drukke punten en een rustiger gebied opzoeken. En via de (push)notificaties geven we advies over looproutes en knelpunten op basis van de locatie van de gebruiker. Daarin schuilt natuurlijk het grote experiment; gaan burgers op basis van die informatie ook besluiten om niet naar een heel druk punt te gaan of een andere looproute te nemen?”

Locatiespecifieke notificaties

Om burgers te informeren, kan de politie via de app 3 verschillende soorten berichten sturen. “We als politie berichten sturen die alle gebruikers zien als ze de app openen, in een soort postvakje. Die informatie heeft betrekking op locatie, reisinformatie, algemene informatie en crisiscommunicatie,” vertelt Adrian.

Daarnaast kan de politie ook locatiespecifieke berichten sturen. Adrian: “Stel dat het Museumplein vol dreigt te raken, dan kunnen we een ring tekenen rondom het plein, waardoor iedereen die de ring inloopt een bericht krijgt. Daarin geven we bijvoorbeeld aan dat het plein vol is of dreigt te raken, inclusief advies voor alternatieve looproutes. Iedereen die al op het plein staat, krijgt dat bericht niet in zijn of haar postvakje.” Mocht het nodig zijn, kan de politie ook berichten sturen naar zowel de mensen die al in het gebied zijn als mensen die het inlopen. “Afhankelijk van hoe belangrijk wij het bericht vinden, in het ergste geval bijvoorbeeld als er een incident is, kunnen we ook een locatiespecifiek pushbericht sturen,” vult Adrian verder aan.

Wat ook erg handig is voor de politie, is dat de app on the fly aangepast kan worden, mocht dat nodig zijn. “Stel dat er, in het ergste geval, een incident is en de communicatie via de app een bepaalde focus moet krijgen. Dan kunnen we alle irrelevante functionaliteiten uitzetten. Zo kunnen we er bijvoorbeeld voor zorgen dat er alleen waardevolle en belangrijke informatie met betrekking tot het incident te vinden is in de app,” licht Adrian toe.

Privacy en veiligheid van de gebruikers

Als je de app vandaag installeert en locatieservices en pushberichten activeert, hoef je je volgens Adrian geen zorgen te maken dat er al gegevens verzameld worden. “De app gaat je locatie pas meten op 30 april tussen 6 uur ’s ochtends en 12 uur ’s nachts en alleen wanneer je je binnen de ring A10 in Amsterdam bevindt,” verzekert hij.

Bij een app als deze is privacy natuurlijk heel belangrijk. Bij een ‘gewone’ driepuntsmeting via GSM-masten is het veel te makkelijk te achterhalen wie het is geweest. Adrian: “Bij deze app is dat niet het geval. Alle gegenereerde data is volledig geanonimiseerd. De app stuurt gegevens naar de servers, daar wordt de data van alle gebruikers geaggregeerd, geëxtrapoleerd om uiteindelijk in een mooie heatmap terecht te komen. Het is onmogelijk de verzamelde gegevens aan individuele gebruikers of smartphones te koppelen. ”

Drukte in steden & batterij

Tijdens grote evenementen is het 3G-netwerk natuurlijk nooit zo stabiel, soms kun je zelfs helemaal geen verbinding maken met het netwerk. Dat beseffen politie en gemeente ook. “Helaas is het is technisch gezien niet haalbaar om Amsterdam te voorzien van een dekkend wifi-netwerk, zeker niet op zo’n korte termijn,” vertelt Adrian. “We moeten daarom vertrouwen op de 3G-netwerken. De providers hebben ons beloofd alles in het werk te stellen om de netwerken uit te breiden, zodat ze voorbereid zijn op onze verwachtingen van het aantal bezoekers. Dat is ze afgelopen jaarwisseling bijvoorbeeld al erg goed gelukt.”

Maar als het netwerk toch wegvalt of overbelast raakt, dan werkt de app niet meer. Wat dan? “Dat zou heel jammer zijn, maar we houden er natuurlijk wel rekening mee,” zegt Adrian. “Als er congressie op de masten optreedt (een zogenaamde wachtrij) en het netwerk daardoor plat gaat, kunnen we in gebieden waar de masten overbelast raken geen locatieupdates sturen naar de gebruikers. Wat betreft de heatmaps; als we geen locatieupdates meer krijgen in een specifieke regio omdat zo’n mast overbelast is, dan kunnen we de druktemeter daarop aanpassen, we weten dan immers dat het erg druk is!”

Er is dus nagedacht over drukte op het netwerk. Maar een app als deze zorgt natuurlijk ook voor meer dataverkeer, juist meer drukte op de masten. “Ook daar zijn we ons van bewust. We hebben het dataverkeer dat de app genereert echter wel zo veel mogelijk geminimaliseerd. Zo verstuurt de app elke minuut een update van je locatie, maar als je niet bewogen hebt (binnen 2 meter bent gebleven), gebeurt dat niet,” legt Adrian uit.

Slim, maar als je om de minuut je locatiegegevens moet duursturen, trekt dat je batterij niet heel snel leeg? “We hebben dat zo goed mogelijk geoptimaliseerd,” verzekert Adrian. “Het onderzoeksinstituut in Duitsland heeft, in samenwerking met de ontwikkelaars van Google en Apple zelf, het batterijgebruik voor devices met iOs 6 en Android 4 en hoger goed kunnen optimaliseren. Lagere versies van iOS en Android gaan helaas niet zo goed om met die optimalisaties. Maar je kunt natuurlijk altijd het delen van de locatiegegevens uitzetten, mocht je batterij leegraken.”

Andere steden & andere evenementen

Als je naar Amsterdam gaat dit jaar kun je dus meedoen met dit bijzondere experiment. Als Brabantse vind ik het wel jammer dat de app alleen te gebruiken is in de hoofdstad. In steden als Leiden, Utrecht en Eindhoven is het natuurlijk ook altijd enorm druk met Koninginnedag. “Uiteraard,” knikt Adrian, “achter de app zit een heel platform, dat we natuurlijk voor toekomstige evenementen en ook in andere steden kunnen gaan gebruiken. Een ander jasje, andere informatie erin, dat kan allemaal. Maar deze eerste keer is een soort test, we testen het uit in Amsterdam. De app gaat in mei ook weer offline. Andere steden en andere evenementen kunnen daarna uiteraard volgen.”

Dat het een test is, betekent ook dat feedback van gebruikers voor de politie en de gemeente Amsterdam ontzettend welkom is. “We gebruiken de app nu voor het eerst in Amsterdam. Er zullen vast ook dingen mis gaan, of tegenvallen. Dat mag ook, daar leren we weer van. Na afloop krijgt elke gebruiker een berichtje of hij of zij mee wil doen aan een survey,” vertelt Adrian. “We gaan mensen dan ook vragen of ze de app ook op andere evenementen willen zien, we willen hun mening over de informatievoorziening en de pushberichten, die feedback nemen we mee in ons evaluatie- en verdere ontwikkelingsproces.”

Zijn er dan nog wensen voor de toekomst? “Altijd,” lacht Adrian. “Over de de mogelijkheden voor het versturen van en het gedeelte met de heatmaps zijn we 100% tevreden. Maar met name op het vlak van user interface hebben we nog wel wensen, die kan wel een moderner sausje gebruiken. Daar hadden we helaas niet meer tijd voor. Ook willen we de app in de toekomst beschikbaar maken voor Blackberry en Windows Phone.”

Een leuke, veilige Koninginnedag in Amsterdam!

Alle informatie over de evenementen en handige points of interest op een rij. Precies zien waar het druk is in Amsterdam dankzij een handige druktemeter. Als je een te druk gebied inloopt, ontvang je een berichtje met tips om een andere route te nemen. En als er ergens een incident is en je bent in de buurt, krijg je meteen een pushnotificatie. Ideaal toch? Het enige wat je hoeft te doen, is de app voor Android of iOs downloaden, je locatiegegevens te delen en pushnotificaties toe te staan. Een fijne Koninginnedag (of inhuldigingsdag of troonswisselingsdag) in Amsterdam!