Van je klanten online fans maken: slim of naïef?

Als het aan Ellen de Lange-Ros ligt bestaan er geen klanten meer, alleen nog (online) fans. Fans aan wie je geld kunt verdienen. Business- en marketingplannen kunnen overboord, vergeet een marketingopleiding; je hoeft slechts haar zeven-stappenplan te volgen voor een succesvolle zaak en rijkdom.

Een zaak van fans

Dat klinkt als too good to be true, maar als je haar boek ‘Een zaak van fans; Een roman voor ondernemers en zelfstandigen, over meer klanten krijgen en goed geld verdienen‘ leest, zou je er (bijna) in gaan geloven.

Ellen de Lange-Ros, in het dagelijks leven eigenaar van Faxion en daarnaast blogger en zakencoach voor online media, schreef dit managementboek (dat tegelijkertijd een roman is) enthousiast en met een kinderlijk optimisme. Ze voert drie personages op die elk een verschillend type ondernemer vertegenwoordigen: zakencoach Anna, hoedenontwerper/winkeleigenaar Orlando en manager Joris. Dit vriendenclubje ontmoet de succesvolle rockartiest en ondernemer David die zich als een ‘succesgoeroe’ over de drie met de crisis worstelende ondernemers ontfermt. In het café, backstage en bij hem thuis. Hij legt ze in zeven hoofdstukken de zeven stappen tot succes uit. In het kort komen de stappen hier op neer:

1. Zoek uit wie je echte fans zijn. Waarom zijn ze dat (niet)? Wat typeert ze?
2. Bepaal wat het probleem van een klant is, wat je magie (meerwaarde) is en je oplossing voor een klant.
3. Maak direct contact met klanten (vooral: mailen).
4. Gratis kennismaken: biedt een gratis dienst aan, maak een nieuwsbrief.
5. Bied gratis basis- en vip-diensten.
6. Verkoop aan je fans (via nieuwsbrief, een aanbod met deadline). Stop met verkoop aan ‘vreemden’, vraag naar het probleem van je klant.
7. Focus op echte winst, stop met slechte winst. Wees gerust duurder dan anderen, bindt klanten niet aan je met wurgcontracten. Creëer echte waarde om met je bedrijf “de wereld mooier te maken”.

Word nooit goedkoop

Rocker David heeft de stappen uiteraard zelf doorlopen: cd’s verkopen was geen verdienmodel meer, dus heeft hij zijn fans op zijn website verzameld met extra diensten als achter-de-schermen-tours, gratis downloads van zijn muziek, verkoop van merchandise en behoorlijk dure concertzaaltjes. Zo verslaat hij zijn concurrentie. De drie personages worstelen op hun manier met het plan: hoedenverkoper Orlando “moet” de goedkope toeristenpetjes die hij voor zijn winkelpand uitstalt weghalen en zich focussen op zijn exclusieve ontwerpen en vip-stijladviezen. Manager Joris moet met zijn bedrijf dat olie en grondstoffen levert, leren luisteren naar vragen van klanten en Anna moet leren zichzelf duur te verkopen. De worsteling met het uitvoeren van het stappenplan; dat is waar het in het fictionele gedeelte van het boek over gaat.

Het is een gewaagd idee van De Lange om een managementboek in romanvorm te gieten, om lezers aan de hand personages door een plan van aanpak te loodsen. Het is ook een valkuil, want om echt te overtuigen moeten fictie en non-fictie perfect samenvallen. En daar wringt het hier. De Lange is geen romancier. Als ik een aantal literaire criteria op ‘Een zaak van fans’ loslaat, rammelt het aan alle kanten; psychologisch is er geen ontwikkeling van de personages (het zijn wel echt enorme flat characters), de plot misstaat niet in een bouquetreeks-aflevering en stilistisch is het van brugklasniveau. Anna had in haar jeugd een oogje op popster David. Dat heeft ze na de toevallige ontmoeting in een bar nog steeds, maar hij lijkt bezet. Als dat niet zo is, is de zaak aan het eind van het boek ook in één alinea beklonken. De “deus ex machina-truc” wordt van stal gehaald. Out of nowhere is er de wederzijdse liefde.

“Zo hoef je geen risico’s met vrouwen te nemen. Hoef je geen relaties aan te gaan. Je bent niet slim, maar je bent dom. Net zo dom als ik was! Ze glimlacht. Tot zijn verbazing ziet Joris hoe Anna zich plots voorover naar de zanger buigt en hem zoent. David is een moment van zijn stuk gebracht, maar dan geeft hij zich over.”

Met stilistische uitglijers als een “dijkdoorbraak aan ideeën”, is ‘Een zaak van fans’ soms wel wat kinderlijk geschreven.

Voor de roman hoef je het boek dus niet te kopen, maar is het stappenplan dan een aanrader? Nee, als je al een bijdetijdse ondernemer bent. Ja, als je overweegt ZZP’er te worden of als kleine ondernemer c.q. crisisslachtoffer nooit ‘in de wereld’ hebt hoeven staan en aan marketing moet gaan doen. Dan leren de stappen je net net even anders denken. Voor ervarener ondernemers ontbreekt iets heel essentieels: De Lange-Ros heeft het wel over online zaken doen, maar hoe je komt naar een daadwerkelijke contentstrategie voor social media komt niet ter sprake, anders dan dat je er één moet hebben.

Je kunt je ook afvragen of nieuwsbrieven opstellen en rondmailen iets is waaraan mensen anno 2013 nog veel behoefte hebben. Je kunt ook vraagtekens stellen bij de aanname van de schrijfster dat je vooral goede, dus nobele winst moet maken, ‘slechte’ winst betekent vooral: geld tellen. De Langes aanname dat je naar de biologische supermarkt gaat, omdat die klanten nodig heeft, is naïef.

Gratis online training

Hoewel het concept van romantisch managementboek dus niet helemaal geslaagd is, vult de schrijfster haar eigen idee van een ‘gratis weggever’ in door een gratis online training cadeau te doen bij de aankoop van ‘Een zaak van fans’. Die training volgt het stappenplan, maar bevat soms extra tips. Het is een geautomatiseerde training, niet persoonlijk. Ik kreeg zelf op Eerste Paasdag module 2 en werd eerlijk gezegd een beetje overvoerd door de mails.

Derhalve is er aan goede ideeën geen gebrek in dit boek, zeker voor beginnende ZZP’ers die met hun marketing nog niet heel erg online zijn. Wie op luchtige wijze, zonder veel literaire verwachtingen een marketingboek voor beginners wil lezen: doen. Anders: niet aan beginnen.

Titel: Een zaak van fans
Auteur: Ellen de Lange-Ros
Uitgever: Faxion
Jaar: 2013
Nummer: EAN 9789082027402
Mediatype: Boek, 126 bladzijdes
Prijs: €19,95
Bestellen: via Managementboek (aff.)