Een tas van je kat & geflopte cakemix van IKEA: niets is vanzelfsprekend

TEDxAmsterdam zat dit jaar tjokvol persoonlijke en meeslepende verhalen. Internationale topsprekers en nationale talenten laten zien dat niets vanzelfsprekend is. Of het nu gaat om cakemix van IKEA, een tas van je lievelingskatje, kunstbenen of je liefde voor de muziek. Lees welke inspirerende ideeën de TED-toppers met ons deelden.

Waarom een cake bakken niet te makkelijk moet zijn

Dan Ariely is één van de bekendste keynote-sprekers op TED, mede vanwege zijn bestsellers over irrationeel gedrag. In deze presentatie gaat hij in op de betekenis van werk. Veel mensen werken niet alleen om geld, maar ook om betekenis. Hij vertelt over een aantal psychologische experimenten waarin mensen wordt gevraagd om iets te maken, dat vervolgens voor hun ogen wordt vernietigd (een sisyphic-conditie) of waar ze een beloning voor krijgen (een betekenisvolle conditie). Zoals verwacht heeft dit een enorme invloed op het plezier dat mensen in hun werk hebben. Hij illustreert dit met voorbeelden van bedrijven waar een projectteam keihard heeft gewerkt maar het topmanagement besluit om zo’n project te cancellen: funest voor het werkplezier. Met deze theorie verklaart Ariely waarom cakemix van IKEA waarbij mensen alleen water hoefden toe te voegen flopte: mensen hadden meer voldoening van het maken van de cake als ze ook eieren en melk moesten toevoegen! De inzichten van Ariely zijn zeer interessant in onze huidige kenniseconomie, waarin betekenisvol werk steeds belangrijker wordt.

De muziek van rouw en verlies

Zanger en componist Klaas ten Holt past met zijn verhaal over muziek en rouw uitstekend op TED. Hij vertelt hoe zijn vader niet meer naar muziek kon luisteren, toen hij het bericht kreeg dat hij prostaatkanker kreeg. Hij begreep het destijds niet, zijn muziek was alles. Maar toen hij in 2011 het bericht kreeg dat zijn vrouw Bibian ongeneeslijk ziek was, had hij een soortgelijke ervaring. Zijn muzieksmaak veranderde radicaal en samen met Bibian ging hij andere muziek componeren. Hij vertelt hoe hij en Bibian de laatste fase van haar leven deelden en wat dit hen bracht: blogs, een column in kranten en voor beiden een boek. Ten Holt laat zien dat hij met Bibian bewust wilde delen met anderen wat ze doormaakten. Het was vreselijk en het gaf hun tegelijkertijd veel energie. Wat overblijft op zo’n moment zijn de dingen in het leven die er echt toe doen: vrienden, familie en dat doen wat je in het leven het allerbelangrijkst vindt. Zoals het schrijven van eenvoudige muziek over de belangrijke thema’s als liefde, dood en eenzaamheid. Een prachtig verhaal dat hij deelt met een volle TED-zaal.

Spelen met de realiteit en daar wat mooiers van maken

Desiree Dudley van het Foresight Institue begint met een persoonlijk verhaal: op haar 18e vertrok ze naar de grote stad New York, om in een ernstig busongeluk verzeild te raken. Haar gezicht sleet vanaf haar neus tot haar kin en dankzij chirugie, een stalen pin en kunstbotten kreeg ze weer een normaal gezicht. Ze kan uit eigen ervaring delen dat ze heel dankbaar is voor de technologie die dit mogelijk maakt. Ze laat zien dat onderzoekers uit stamcellen inmiddels tanden kunnen laten groeien en dat ook een menselijke luchtpijp kunstmatig gemaakt kan worden. Door deze ontwikkeling gaat ons concept van wat menselijk is veranderen. Ze memoreert de discussie over Oscar Pistorius op de olympische spelen: geven zijn kunstbenen hem een oneerlijk voordeel? Ze concludeert met een typisch TED-motto: “it’s man’s nature to play with reality. To let it expand and make something better.”

Hoe een huwelijk niet vanzelfsprekend is

Gary Carter is een van de vele sprekers op TEDxAmsterdam die liet zien dat echt leuke mensen vaak op veel verschillende fronten interessant zijn. Hij is niet alleen betrokken geweest bij de televisie-hit Idols, maar heeft ook een uitgesproken visie op het homohuwelijk. In een meeslepende presentatie vertelt hij over zijn eigen leven als homo en de opvattingen hierover in zijn thuisland Zuid Afrika en Europa. Hij laat zien hoe het homohuwelijk al lang bestond voordat het officieel mogelijk was om te trouwen. Ook laat hij zien hoe het homohuwelijk nu nog steeds omstreden is, ook in de homogemeenschap. Want is het niet veel te veel een heteroseksueel concept dat gericht is op dominantie? Carter is een prachtige TED-verteller die zijn persoonlijk verhaal verweeft met een interessante en belangrijke maatschappelijke ontwikkeling.

Een prachtige tas van je lievelingskatje

Als we na de middagpauze met volle maagjes weer op onze stoelen zakken, vertelt kunstenaar Tinkebell over haar dierexperimenten. Hoe ze hamsteroogjes uitdrukt door hard in de beestjes te knijpen, hoe ze de ingewanden uit kippen laat lopen door ze wekenlang op kop te hangen en hoe ze met deze experimenten heel veel geld verdient zodat ze een groter huis heeft kunnen kopen. Ben je er nog en zie je de satire? Gelukkig, want dat lukt niet iedereen! Tinkebell blijkt een ware groep haters te hebben die niet zien waar het haar om te doen is. De kunstenares vertelt dat ze ons aan het denken wil zetten: hoe gebruiken we dieren? Waarom is het vreselijk om de vacht van je lievelingskat te gebruiken voor een portemonnee, maar mag je wel een anonieme koe gebruiken? Met het ongemakkelijke gevoel dat over de zaal daalt bij de start van haar presentatie laat ze zien hoe hypocriet we over dieren denken. Opnieuw een zeer TED-waardig verhaal!

De wereld die nooit zal sterven

De 88-jarige Paul de Blot heeft vijf jaar in een concentratiekamp overleefd, terwijl hij om zich heen volop mensen zag sterven. Wat hij daar leerde was een belangrijke les: vriendschap is essentieel om te overleven en voor vriendschap moet je jezelf openstellen. Je moet zien dat andere mensen waardevol zijn en beseffen dat je zelf ook waardevol bent. Je moet de kracht in jezelf vinden.

In onze wereld ziet hij verschillend niveaus. Ten eerste de materiële wereld met zaken als ijzer en water. Daar bovenop zit de biologische wereld met het DNA dat is opgebouwd uit de materiële wereld. Dit niveau bevat het bewustzijn van het leven. Het derde niveau is het menselijk wezen met zelfbewustzijn. Het bewustzijn van de vrije keus, die je ook kunt negeren. In het menselijk leven ziet hij een dualisme: dat tussen de materiële wereld van de dingen dat ooit zal sterven en daarnaast de spirituele wereld van de dromen en je innerlijke bewustzijn. Dat niveau zal nooit sterven.

Jezelf zijn, ook als dat niet vanzelfsprekend is

Valentijn de Hingh is opnieuw een spreker die uitstekend past in de levensverhalen-met-een-boodschap die een TED-conferentie zo sterk maken. Ze vertelt over haar jeugd als jongetje, waarin ze al heel snel besefte dat er iets niet paste: haar penis. Ze vertelt over haar verwarring over gender, dat het lijkt alsof alle anderen een grap begrijpen waarvan jij de clou totaal mist. Na haar transformatie tot vrouw bleef gender echter een mysterie voor haar.

Toen leerde ze een belangrijke les: ze ging focussen op wat ze over zichzelf wist en ze leerde dat de ze gewoon gelukkig was met wie ze was. Gender deed er niet meer toe, labels doen er niet toe: “wat er ook gebeurt: ik zal altijd mezelf zijn!”

Lees hier de andere verslagen van TEDxAmsterdam 2012