Reputatie-economie: ons gedrag als handelswaar

“Goed restaurant, hier in de buurt? U zou beslist de Goesting moeten proberen, dat lijkt me wel iets voor u”. Het is de hoteleigenares die de aanbeveling doet. Het werd inderdaad de Goesting – en het was goed. De hoteleigenares kent haar klant, leeftijd, gedrag, smaak, voorkeuren; een begin van een reputatie. Ze heeft geen financieel belang bij het advies. De verwijzing wordt op het internet een ‘qualified lead’ genoemd. Als het hotel Google had geheten had het restaurant moeten betalen.

Reputaties

Mijn bank weet veel van mij, heel veel. Hoeveel ik uitgeef aan de supermarkt, waar ik pin, hoeveel cash ik gemiddeld heb, roodstanden, of ik te maken heb met incassobureaus of belastingaanmaningen. Reputatie op basis van objectief waarneembaar betalingsgedrag.

Een stap verder. Airbnb – de site waar je kamers in huizen of hele huizen kunt huren, ook de site waar je de lege kamer van je studerend kind kunt aanbieden- vraagt na afloop aan de huurder naar de kwaliteit van de lokatie. Airbnb informeert ook bij de verhuurder naar het gedrag van de huurder. Reputaties op basis van de beoordeling van een mens.

Reputatie-economie & de waarde van referenties

In het artikel ‘Welcome to the new reputation economy’ in Wired schreef Rachel Botsman in augustus dit jaar over de reputatie-economie. Over de waarde van referenties. Het geldt voor de beoordelingen van mensen, boeken, reizen, hotels of producten, als een mens de moeite neemt om een oordeel te vellen over een ander mens of product vertegenwoordigt dat een waarde. Waarbij de reputatie van het verwijzende mens natuurlijk er toe doet. Aan een kooptip van Harry Mens hangt een ander waardeprofiel dan aan een aanbeveling van Warren Buffet.

Een stap verder, hypothetisch. Airbnb verhuurt de door haar opgebouwde reputatiebase aan een verhuurder van auto’s. De autoverhuurder verrijkt de reputatiebase met zijn ervaringen en verhandelt profielen aan Wehkamp. Wehkamp merkt op dat de klant wel heel veel retouren heeft. Een stempel in het paspoort. En zo wordt langzaam maar zeker een reputatiebeeld van de klant gekleid. Het gevaar is dat je moeilijker van een negatief internetbeoordeling afkomt dan van een aantekening in je BKR-profiel, wat overigens ook op de schop zou moeten.

Reputatie als DNA

Reputatie is geld waard, reputatie kan uitgroeien toe de meest belangrijke online valuta. Daarmee is het gedrag handelswaar geworden, registratie en combinatie is een eenvoudig werk vergeleken met het reinigen van de stallen van Augias. Alle vormen van het gedrag kunnen worden gemeten, zowel bewegingen als smaken.

Wie is de eigenaar van de reputatie? Is het partij die meet en combineert, of is het de eigenaar van het gedrag, de persoon dus? En als er handel ontstaat in reputaties, wie heeft dan recht op de opbrengst? En als ik anoniem ga winkelen, of onder een nieuwe naam, ben ik dan net zo suspect als die paar Friezen die niet kwamen opdagen om DNA af te staan? Reputatie als DNA. Het moet nog altijd wel een keuze blijven om het af te staan.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.