Second screen: Vara wil voorop lopen

In aanloop naar het Mediapark Jaarcongres heb ik diverse ondernemers en experts geïnterviewd over toepassingen rondom het tweede scherm. Wat zijn de plannen van de omroepen met het tweede scherm? Rutger Verhoeven is de opvolger van Edwin Valent als Hoofd Vara Digitaal. Hij zet hoog in: “De Vara hoeft – als het gaat om tweede scherm ontwikkelingen – niet de eerste te zijn met nieuwe toepassingen, maar wel de beste. Ze moeten de ervaringen van de kijkers echt verrijken.”

Dat betekent vooralsnog vooral zoeken en het kaf van het koren scheiden: “Er wordt veel snel neergezet, maar veel tweede scherm-toepassingen zijn gewoon niet goed genoeg om echt kwaliteit toe te voegen. En je moet kijkers echt tot activering weten te bewegen.

Het is te makkelijk om alleen maar extra content aan te bieden. Iedereen experimenteert en zoekt nog naar de juiste manier en vorm. Als je ziet wat er bijvoorbeeld over de kijkers van Zomergasten wordt heen gestrooid, hele passages uit Wikipedia, dan komt het aanbod van het tweede scherm in conflict met het eerste scherm. Ook toepassingen als bij Wie is de Mol en Tussen Kunst & Kitsch voegen te weinig toe, of zijn nog niet goed genoeg uitgewerkt.”

Slechts een toverwoord

Rutger Verhoeven scherpte onlangs op een congres de  begripsdefinitie van ‘tweede scherm’ aan omdat de algemene omschrijving te vrijblijvend is: de objectieve term is het direct interacteren door tv-kijkers mogelijk maken over de content die ze bekijken via een digitaal apparaat.

“Wij vinden dat het de tv-kijker moet uitdagen met content of interactie op het juiste moment en op een contextueel relevante manier. Ook moet je iets met de input van de tweede scherm-gebruiker doen in je programma. En ‘last but not least’ je moet er rekening mee houden dat heel veel mensen alleen maar ‘toeschouwer’ zijn in zo’n applicatie. Ook of juist voor hen moet het ook interessant zijn.”

Hij concludeert: “Tweede scherm is uiteindelijk maar een toverwoord en het heeft de appeal en vibes nu die Flash en Apps eerder hadden. De toekomst zal leren of dit de nieuwe revolutie is of dat er andere toepassingen komen voor echte een-op-een interactie om radio en tv-content en consumptie uitdagender en spannender te maken.” Verhoeven somt drie grote projecten op die de Vara nog dit jaar op ‘het tweede scherm’ zal tonen: voor Kassa, Pauw & Witteman en, uiteraard, het vlaggenschip DWDD.

Kassa helemaal nieuw

Echter, niet de beide debatprogramma’s maar Kassa kent verreweg de meest intensieve betrokkenheid van kijkers online. Kassa telt meer dan 250.000 bezoekers per week, vaak onder registratie en vanuit de veel gelezen nieuwsbrief. Kassa gaat als concept totaal op de schop en krijgt een flinke verbouwing van verschillende onderdelen zowel op tv als online. Denk aan nieuwe rubrieken, langer, meer onderwerpen, andere vormgeving, andere locatie en meer betrokkenheid van de tv-kijker.

“De kijkers zijn heel betrokken en dat gaan we verder proberen te benutten. Er komt bijvoorbeeld een online panel dat ook tijdens uitzendingen testen kan gaan uitvoeren en commentaar leveren. Deelnemers kunnen dat ook delen met en aanbieden aan hun vrienden via social media. We zullen ook vragen van kijkers verzamelen en achteraf behandelen, we onderzoeken de mogelijkheid voor een online belbus en we kijken naar een manier om de beste oplossing van een consumentenprobleem meer impact en urgentie te geven.”

Volgens Verhoeven moet het wel snel en eenvoudig kunnen gebeuren om er gedurende het tv-programma wat aan te hebben: “Je moet bij het panel denken aan eenvoudige vragen als: wat vind je de lekkerste pindakaas? En welk cijfer zou je dat willen geven? Maar ook heel gericht kijkers vragen laten stellen binnen een vast tijdslot, die verzamelen en teruggeven aan de gast.”

Peilingen bij P&W

Ook voor Pauw & Witteman bouwt de digitale afdeling van de Vara een tweede scherm-applicatie. “De tool zal het mogelijk maken om gerelateerde content tijdens het live-programma aan te bieden op het tweede scherm die geanalyseerd wordt uit de Teletekstpagina 888-feed. We willen ook kijkers meer het gevoel geven dat ze live betrokken zijn. Je kunt dan denken aan kleine peilingen van meningen van gasten, online gemodereerde discussies in een ‘twittercafé’ maar ook meningen die kijkers uiten visueel aantrekkelijk in beeld brengen of inbrengen tijdens de discussie”, vertelt Verhoeven.

Bezoekers identificeren bij DWDD

Het niveau van de (online) discussies bij P&W is hoger dan bij DWDD. Toch wil de Vara ook de vele discussies van het publiek gedurende DWDD faciliteren. Daartoe koopt het een licentie van Gigya, een zogenaamd online engagement programma, dat de betrokkenheid van online bezoekers vergroot. Gigya bestaat uit een groot aantal componenten om dat mogelijk te maken waarbij de ‘gamification’-toepassingen veelbelovend zijn. Maar ook de social live plug-in biedt legio kansen voor het vlaggenschip van de Vara, meent Verhoeven.”Kijkers kunnen met een live chat op het tweede scherm meedoen. Je kunt ook goed modereren en dingen inzetten als peilingen waarvan de uitslag weer kan terugkeren in het programma.”

Gigya wordt ook een ‘identity management company’ genoemd omdat het bezoekers identificeert, dus met naam en toenaam bekend maakt (Facebook) of tenminste met een herleidbaar e-mail adres (Twitter). Met geïdentificeerd reageren komt er minder bagger binnen.

Sneller online met fragmenten DWDD

Groot probleem voor DWDD was de vertraging met het online komen van de uitzending en fragmenten, een gevolg van enerzijds de werkwijze van de NPO met uitzending Gemist en anderzijds de herhalingen van DWDD zonder de tv draait door rubriek.

De Vara heeft samen met de NPO een methode ontwikkeld om tien minuten na afloop de hele uitzending online te hebben en fragmenten direct beschikbaar te stellen – al tijdens de uitzending. Verhoeven: “De traagheid was een doorn in het oog. Op YouTube zijn spraakmakende fragmenten die kijkers opnemen vaak veel eerder te zien. Nu zullen we meer verkeer trekken en daarmee ook meer discussie.”

De extensies onder het merk DWDD komen straks ook in aanmerking voor tweede schermtoepassingen. De Vara doet er nog geheimzinnig over. Verhoeven: “Als je nu al ziet hoe enorm hoog de deelname is aan de stemming voor de finale van de De TV Draait Door met Oudjaar, dan belooft dat veel. Je kunt denken aan quizconcepten online waarbij de besten in de finale aan tafel bij DWDD komen. Er komen veel leuke mogelijkheden voor die tweede laag.”

Twitter nog te massaal

Gezien de massaliteit wordt het integreren van Twitter ondoenlijk, maar de Vara wil er wel waarde mee toevoegen aan programma’s volgens Verhoeven:

“Je moet denken aan sentimenten die naar boven komen drijven met analyse. We bekijken verschillende instrumenten, maar het blijkt nog moeilijk. Twitter volgt toch de bewegingen op televisie, en bovendien lopen beelden met digitale distributie soms tot 30 seconden vertraging op. Dan pas reageren mensen, dus om het sentiment dan nog op tijd op een relevante manier in uitzendingen te krijgen is niet eenvoudig. Een gesprek aan tafel loopt gewoon door. Dus kijken we naar een soort virtuele tafelheer die dat dan op het tweede scherm presenteert. Misschien dat het later op televisie komt.”

De innovatieve techniek achter het TT888 gebruik is dat live tijdens een uitzending op trefwoord geselecteerd aanvullende informatie, video et cetera op het tweede scherm komt uitserveren. “Dat kan automatisch omdat de XML-feed van 888 eigenlijk vol met ‘tags’ staat en daar kun je bronnen tegenaan houden en op laten ‘triggeren’. Bijvoorbeeld: Matthijs spreekt uit: Vanavond in DWDD ‘Carice van Houten’ – dan is dat de tag waarop bijvoorbeeld via de Imdb de laatste trailer van een film van haar te zien is.”

Dit lijkt weer het gevaar te brengen dat het laagwaardig wordt vanuit ‘de machine’, maar het wordt ook mogelijk om via redactioneel ingrijpen deze automatische feed te beïnvloeden met eigen keuzes. “We experimenteren met de hoeveelheid content die je als kijker aankunt en hoe we het consumeren ervan mogelijk moeten maken.”

Met korting naar het Mediapark Jaarcongres Wat zijn de laatste ontwikkelingen op dit gebied? Hoe zullen de schermen in de toekomst samenwerken? Kom op 21 juni naar het Mediapark Jaarcongres in studio 21 en laat je bijpraten door (inter)nationale topsprekers uit de industrie. Lezers van Frankwatching kunnen zich met korting inschrijven voor MPJC. Gebruik VIPcode FW145 bij je inschrijving en betaal slechts 145 in plaats van 175 euro! Meer weten?