Crowdfunding voor De Hollanders

Crowdfunding is de moderne vorm van collecteren. Belasting is ook een vorm van crowdfunding, maar dan verplicht. Als de overheid besluit te snoeien op de kunstsubsidies, dan kan een toneelgezelschap of orkest of museum overgaan om rechtstreeks geld te vragen aan haar bezoekers of sympathisanten. En als je dat laat lopen via het internet heet het crowdfunding. Eigenlijk is het niets anders dan een meer directe route van geld van de burgers naar –in dit geval- de kunstsector.

Een afstudeeropdracht

Het is eind 2010. Een groep van 8 acteurs van de Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie vraagt voor haar afstudeeropdracht aan auteur Arnon Grunberg om een theaterstuk te schrijven. Grunberg doet het, na eerst alle spelers individueel gesproken te hebben in Dublin, waar hij regelmatig verblijft. Het is een logische bundeling van krachten: Grunberg kan goed schrijven, de groep kan goed spelen. Met de stoute schoenen nog steeds aan wordt Gerardjan Rijnders gevraagd om te regisseren. Ook hij doet het.

In juni 2011 wordt het stuk ‘De Hollanders’ een aantal avonden gespeeld, in Amsterdam. Grunberg putte uit zijn ervaringen als embedded journalist in Afghanistan, het stuk beschrijft de ervaringen van Nederlandse soldaten, tijdens en na hun verblijf. Verschillende verhaallijnen lopen door elkaar heen, de oorlog heeft de personages zichtbaar sociaal gemankeerd. Het geheel doet denken aan Brecht. De Volkskrant en de NRC schrijven lovend over de productie.

Overeind blijven in de subsidie-arme buitenwereld

Een paar maanden later. De studenten zijn afgestudeerd. De subsidie-arme buitenwereld wacht. De groep besluit bij elkaar te blijven en ieder jaar een bekende schrijver te vragen een theaterstuk te schrijven. Met Arthur Japin en Ramsey Nasr wordt nu gesproken over een nieuwe toneelstuk, te spelen in 2013 en later. Maar eerst zal ‘De Hollanders’ nog een seizoen worden gespeeld. Bellevue wil het hebben, ook de Toneelschuur. Daarna zal het stuk het land in gaan.

Maar het was spannend, voordat het zo ver was. In februari was er, nadat enige subsidie bij het bedrijfsleven was opgehaald, nog een gat in de begroting van €4200,-. We hebben het niet over de salarissen van de spelers –voorlopig is daar geen sprake van-, het gaat over kosten als decors, technici, een vrachtwagen, een fooi voor de regisseur, rekwisieten, parkeerbonnen enzovoorts. Noodzakelijke onkosten.

Crowdfunding om het gat te dichten

Dus werd het project aangeboden aan Voordekunst.nl. Een internetsite waar kunstliefhebbers, familie en filantropen gelden kwijt kunnen, als plaatsvervangende schaamte-aflaat voor het kille subsidieklimaat van nu. Bezoekers kunnen doneren aan film-projecten, Fiep-boeken, tentoonstellingen of documentaires. De indiener van het project bepaalt zelf wat de tegenprestatie is.

De Hollanders hadden 10 dagen de tijd om het benodigde bedrag op te halen. Er werd lawaai gemaakt op de mail, Facebook en Twitter. Binnen die periode werd een bedrag van €6.187 opgehaald. Doel ruim bereikt. Stortingen kwamen binnen van onbekenden, collega-auteurs, familieleden of andere betrokkenen. De beloofde tegenprestatie (wenskaartje, vrijkaartje, videobedankje) is onderweg.

Een prachtige schrijver. Een ervaren regisseur. Acht vers afgestudeerde acteurs. Als je dit geen kans geeft, ben je ziende blind, horende doof en heb je net zo veel cultuurbesef als een mossel.

Op 29 maart gaat ‘De Hollanders’ in première in Bellevue, Amsterdam.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.