Filter
ChatGPT Iedereen op informatiedieet
Begin dit jaar maakte Clay A. Johnson zich sterk voor bewuste informatieconsumptie. In zijn nieuwe boek “The Information Diet – A Case for Conscious Consumption“ betoogt hij dat wij mensen overduidelijk het resultaat zijn van wat we eten – dus waarom zou dat met informatie anders zijn? Het probleem: we weten het wel, maar beseffen we het ons altijd wel voldoende? En handelen we er wel naar? Nee, dus.
Informatie overload vs. overconsumptie
Johnson plaatst grote vraagtekens bij de enorme hoeveelheid informatie die dagelijks over ons wordt uitgestort – iets waar we zelf hard aan meewerken en waar we zelf verantwoordelijk voor zijn. Net zoals te veel zout, vet en suiker funest is voor ons lijf, is te veel en te eenzijdige informatie funest voor de gezondheid van ons brein. Onze hersenen kunnen de megaload aan informatie simpelweg niet behappen. Daarbij verliezen we ook nog eens de grip op onze ontwikkeling.
Het is een simpele boodschap, deze variant op “Der Mensch ist, was er isst” van de 19de-eeuwse materialistische filosoof en antropoloog Ludwig Feuerbach. In haar eenvoud is ze echter erg relevant. Waar we steeds voor moeten waken, is dat we de schuld van alles niet afwentelen op de wereld om ons heen: (nieuwe) media in dit geval. Her en der wordt obesitas dezer dagen al bijna strafbaar gesteld, dus waarom infobesitas eigenlijk niet? Johnson onderstreept door te verwijzen naar de bekende stelling van mediagoeroe Clay Shirky: “It’s not information overload, it’s information overconsumption that’s the problem.”
Moderne digitale infobesitas
“Mens sana in corpore sano”: een gezonde geest in een gezond lichaam is een issue van alle tijden. Wat moderne digitale infobesitas onderscheidt van te veel en slecht eten en drinken zijn de sociale gevolgen. Het eerste heeft voornamelijk negatieve consequenties voor het individu. Maar je dag in dag uit eenzijdig volproppen met alleen maar meer van hetzelfde – die zelfbevestigende gemakzucht is waar met name mediabedrijven van leven, heeft uiteindelijk fatale gevolgen voor ons allemaal:
“Just as food companies learned that if they want to sell a lot of cheap calories, they should pack them with salt, fat, and sugar – the stuff that people crave – media companies learned that affirmation sells a lot better than information. Who wants to hear the truth when they can hear that they’re right?
Because of the inherent social nature of information, the consequences of these new efficiencies are far more dramatic than even the consequence of physical obesity. Our information habits go beyond affecting the individual. They have serious social consequences.”
In zijn boek roept Johnson ons natuurlijk op om verantwoordelijkheid te nemen voor ons eigen consumptiepatroon. We moeten ons bewust zijn van hoe informatie wordt verspreid, hoe het ons beïnvloedt en niet alleen bedenken wat we kunnen doen om de negatieve effecten te verminderen en de positieve te versterken, maar daar ook naar (blijven) handelen.
Volg een informatiedieet
Aan het eind maakt Johnson zijn eigen informatiedieet bekend. We hoeven hem daarin niet te volgen, zegt hij, maar wees je ten minste bewust van wat je doet. Dan heb jij namelijk jouw informatieleveranciers in de hand en niet omgekeerd:
“The classification and categorization of information are always subjective, and sometimes controversial. Do not worry nearly as much about achieving some set standard of balance, or even emulating my diet. Worry about consuming consciously, and making information – and our information providers work for you, rather than the other way around. Form healthy habits, and the right balance will follow from it.”
Kies dus vooral ook niet steeds voor de weg van de minste weerstand. Zelfbevestiging op zelfbevestiging en altijd maar meer van hetzelfde zijn echt killing voor een frisse kritische blik: op de buitenwereld maar vooral op onszelf. Ook hier weer een pleidooi voor een bewust balansdieet:
“Balance means keeping our desire for affirmation in check. For the amount of time I spend consuming things that I believe in, I try to spend twice as much time seeking information from sources that disagree with me. The end result is twofold: not only do I gain exposure to differing viewpoints, but I also limit my passive exposure to mass affirmation.”
Baas in eigen brein
In zijn boek geeft Clay Johnson een aardig overzicht van de problemen die bij infobesitas de kop opsteken. Het informatiedieet dat de oplossing biedt, is een moderne versie van het gezegde “Snoep verstandig, eet een appel.” Wederom een doodeenvoudige boodschap. Maar Johnson heeft gelijk: wij mensen laten ons in de snack-maatschappij (lees ook het artikel over Snack Cultuur uit 2011) aan alle kanten vaak veel te makkelijk inpakken door allerlei vormen van comfort-food. Fysiek en geestelijk. Behalve baas in eigen buik, is baas in eigen brein een belangrijke opdracht aan ieder individu, dat geen slaaf wil zijn van de wereld waarin hij leeft. Het kan geen kwaad om daar keer op keer en misschien tot vervelens toe weer aan herinnerd te worden.
Over de auteurs
