Informatie-economie maakt plaats voor referentie-economie

Meer dan de helft van de Nederlanders is te dik. De volksgezondheid is in gevaar, zo zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Er is een overmatige vetstapeling in menig Nederlands lichaam. Bij velen is er sprake van obesitas, het is een chronische ziekte. En als we het woord ‘vet’ nu eens vervangen door ‘informatie’?

Vervolgens constateren we dat meer dan de helft van de Nederlanders de toegang heeft tot en gebruik maakt van een overmatige informatiestapeling? Informatie die overal is, overal toegankelijk, goedkoop, in overvloed aanwezig en het kaf zit vrolijk naast het koren. Informatie is als een hamburger: zolang de hamburger niet verkocht wordt, gebeurt er niets, maar als hij gegeten wordt krijgt hij zijn effect. Aan de buitenkant zie je het niet, maar de vette hamburger richt blijvende schade aan bij herhaald gebruik, de biologische burger van scharrrelvlees kan voedzaam en verantwoord zijn.

Rating van informatie

Het wordt van steeds groter belang om te weten hoe informatie ervaren wordt. Het zijn de duimpjes en de ‘likes’ in Facebook, het zijn de sterretjes onder een artikel. Met andere woorden, het gaat niet meer om de informatie zelf, wat zwaarder weegt is wat we vinden van de geboden informatie. Google is groot geworden met dit principe, de facebookduimpjes zijn in wezen gebaseerd op hetzelfde idee, met dat verschil dat nu ieder mens zijn stem kan verheffen. Een hotel zonder sterren is ten dode opgeschreven, een reis zonder referenties krijgt geen reizigers.

Het is het einde van de informatie-economie, ze maakt plaats voor de referentie-economie. Alles valt of staat met de aanbevelingen van de gebruiker. Kansloos zijn de producten waar niemand over praat, ze zijn als artiesten zonder publiek. Kansloos zijn de ondernemingen, die het bestaan van dit soort gesprekken niet zien of blokkeren. Het zijn de hardnekkige ontkenners, die niet eens in de gaten hebben dat ze dichtgroeien van zelfgenoegzaamheid, ook een vorm van obesitas. Kansloos is ook de muziek die niet gedeeld wordt, omdat iedereen bang is voor auteursrechtelijke dwangbevelen.

Referenties zijn king!

De informatie-economie is dood, lang leve de referentie-economie. Het zijn niet de data centers, die de macht in de wereld gaan nemen, het zijn de recensies. Koning Content is uitgeregeerd. Benzinestations zijn waardeloos als er niet gereden wordt op de wegen, en dat is precies wat netwerken als onder andere Facebook mogelijk maken: ze verleiden de aangeslotenen tot reacties, tot gesprekken, en daartussen zitten de parels als verwijzingen naar producten of diensten. Dáár zit de waarde.

Honderd miljard dollar als beurswaarde voor een netwerk als Facebook is veel. Dat zijn een heleboel verwijzingen, die door die 845 miljoen aangeslotenen in de komende jaren moeten worden geproduceerd. De grote vraag is of we er wel de tijd voor hebben om die enorme hoeveelheid belevingen (boek, reis, film, kleren, concert) allereerst te ervaren en vervolgens ook nog eens te becommentariëren. En als we dan die tijd wisten te vinden om massaal te prijzen, zijn we dan niet langzaam immuun geworden voor een pluim? De toekomstige gesprekken op Facebook zijn geld waard, maar honderd miljard? Dat zijn heel veel blauwe tongen.

Deze column werd eveneens gepubliceerd in Het Financieele Dagblad.