Infographics voor je bedrijf? 4 voorwaarden voor succes!

Een mooie, informatieve infographic in je nieuwsbrief, rapport, jaarverslag of op je website voegt veel toe. Nouja, op papier dan. In de praktijk staan er een paar flinke barrières tussen droom (die mooie datavisualisatie) en daad. Wat heb je eigenlijk nodig om te slagen met infographics? In dit artikel vier voorwaarden voor succes.

Met infographics vertel je een ander verhaal en je bereikt er andere mensen mee. Bovendien is het vaak nog goedkoper ook. Relatief nieuwe software, vaak gratis, brengt een infographic binnen ieders bereik. Toch gaat het vaak niet van een leien dakje. Je moet flinke barrières overwinnen. Die zijn lastig te herkennen, want ze zitten ingebakken in de organisatie. Welke zijn dat en hoe ga je ermee om?

1. Andere soorten mensen

Communicatie is in handen van enthousiaste collega’s die goed zijn in taal. Taal is, zeg maar, echt hun ding. Voor het bedenken en (laten) maken van een infographic zijn andere kwaliteiten nodig. Je hebt ‘numerics’ nodig: mensen die graag rekenen, puzzelen, met getallen werken. Die vind je meestal niet op communicatie-afdelingen. Communiceren lijkt sowieso niet de sterkste kant van ‘numerics’. Maar kijk eens achter de deur van het raamloze kamertje van de boekhouding. Daar heb je goede kans er een paar te vinden. Een data-miner die verhalen kan opgraven uit cijfers: nieuwtjes, verrassingen, leuke trends. Vaak is zo’n data-mijnwerker ook een Excel-geek. Handig, want zonder Excel geen infographic. Zo’n cijferfreak ziet vaak weer niet de verhalen achter de cijfers. Dus het ouderwetse taalmens blijft onmisbaar. De een begrijpt de cijfers, de ander grabbelt er de verhalen uit.

Daarnaast heb je nog een ander soort mens nodig: iemand die echt iets weet van de materie. Klinkt logisch, maar is vaak een pijnlijke bottleneck. Ik bedoel niet de vlotte schrijvers en versimpelaars, die nu nog vaak de persberichten tikken. Ik doel op inhoudelijke types. Intelligente krantenlezers, die echt begrijpen waar het over gaat. Die de communicatie tot op heden vaak te fluffy vinden. Dat slag dus. Want om iets met data te doen, moet je verbanden kunnen en durven leggen, goed kunnen vergelijken, trends zien in je eigen organisatie en wat zich buiten afspeelt. ‘Content curation’ is zo’n begrip dat in dit verband opkomt. Er is, merk ik, vaak een gebrek aan inhoudelijke kennis en analytisch vermogen in de laatste fase van het communicatietraject, het stuk van het opsporen van content en de vertaling naar een afgebakend publiek.

2. Een ander soort taak

De mensen die goede content opsporen, in samenwerking met deskundigen binnen het bedrijf die nu nog vaak uit de ‘loop’ worden gehouden, dat zijn dus geen collega’s meer die wachten tot de content op hen afkomt, in de vorm van een onderzoeksrapport, bedrijfsresultaat, succesvolle overname, of een ambitieuze directeur die nu ook wel eens met zijn gezicht in de krant wil.

De communicatiecollega wordt een nieuwsjager binnen de eigen organisatie. Deze trend heb ik dit jaar al zien ontstaan bij een paar instellingen waar ik even kon rondkijken. De nieuwsjager van de communicatieafdeling werkt redelijk autonoom: hij/zij gaat trekt de laarzen aan en stapt het bedrijf in, op zoek naar de ‘trending topics’ van het bedrijf. En naar de klik met de samenleving. Elke communicatieafdeling moet eigenlijk een soort Frits Wester hebben, een soort Clairy Polak, en, voor wie durft, ook een soort Rutger Castricum (GeenStijl). Nieuwsgierige gasten die durven doorvragen.

Zo’n basis is essentieel voor het ‘vinden’ van infographics. De meeste infographics die we nu zien, zijn saai en onvolledig, omdat er te weinig nieuwsgaring aan te pas komt. Of omdat iemand denkt dat meer dan drie cijfertjes de boel te ingewikkeld maakt. En meestal zijn ze verkeerd getimed, omdat ze worden gemaakt als het bedrijf de tijd rijp acht. En niet als er een maatschappelijk debat ontstaat waar je een goede bijdrage aan zou kunnen leveren, bijvoorbeeld omdat je bedrijf of organisatie ook actief is in dat trending topic.

3. Een ander soort budget

Voor een gestage stroom infographics, hoe bescheiden ook, is een andere budgettering nodig. Een goede infographic kan, in de basis, vaak jaren mee. Een jaarbudget houdt daar geen rekening mee, dat bestrijkt een jaar. Volgend jaar moet alles weer opnieuw worden gemaakt, het hele circus van tekst, beeld, druk, ontwerp etc.

Bij infographics heb je een andere financiële druk. Het aanlooptraject is duurder. Je moet data verzamelen, scannen en filteren. Vervolgens moet er een storyline komen, een ontwerp, en tenslotte moet alles worden gemaakt, voor print en online, met een belangrijke component voor de techniek. Maar vervolgens is die infographic nog enkele jaren bruikbaar, met relatief simpele aanpassingen van de data. Wie bijvoorbeeld de belangrijkste bedrijfsactiviteiten, omzet en productiecijfers wil laten zien in een interactieve wereldkaart, hoeft die kaart maar een keer te laten ontwerpen en heeft er dan nog lang plezier van. Investeringen in een paar infographics die samen een snapshot geven van je organisatie, moet je dus eigenlijk over -zeg- drie jaar uitsmeren.

4. Een ander soort werken

Infographics komen het best tot stand in een multidisciplinaire omgeving. Een afdelingsoverstijgende, informele brainstorm met een mens of vijf is al een aardig begin. Je hebt heel diverse skills nodig, van mensen die soms niet gewend zijn bij elkaar binnen te lopen. Een communicatiespecialist, een data-miner, een nieuwsjager, een sectortrendwatcher, een denker, een marketeer (die rekenen we niet onder de denkers, nee), noem maar op. Denk buiten de bekende kaders: de nieuwsjager kan best secretaresse zijn, de junior onderzoeker blijkt een goede sectortrendwatcher. Ze kunnen overal zitten: ook bij de directie. En ja, echt, als je geluk hebt vind je ze zelfs bij de marketing.

Wat zijn volgens jou succesfactoren voor het ontwikkelen en inzetten van infographics en andere manieren van datavisualisatie binnen en voor je organisatie?